Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Dış Ticaret Kurul Lideri da olan Bayizit, AA muhabirine, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını devrinde Türkiye’nin çok tanınan bir tarım ülkesi haline geldiğini belirtti. Tarım bakımından yapan bir periyot yaşandığını lisana getiren Bayizit, “Avrupa bölgesinde İtalya, Polonya, Almanya üzere tarımda öne çıkan ülkeler, pandeminin hasat periyoduna denk gelmesiyle üretimlerinde önemli halde kahır yaşadı. Ardından Türkiye iyi bir durum aldı ve bu periyodu daha az kayıpla geçirdi. Bizim marketlerimizde hiçbir besin ezası, stok sorunu yaşanmadı.” dedi.
Dondurulmuş besinin değerine işaret eden Bayizit, dondurma sürecinin esere çok önemli bir katma bedel sağladığını söyledi. Bunu bir örnekle açıklayan Bayizit, “Dağda yetişen kilogramı 5 liralık çileği fabrikaya getirip temizleyip dondurduktan sonra yaklaşık 1,5-2 avroluk eser haline getirebiliyorsunuz. Bu eseri dondurarak kuruttuğunuzda kilogramı 30 dolarlık bir eser haline geliyor.” sözlerini kullandı.
Bayizit, besin dondurma ve kurutma teknolojisinin Türkiye’de bulunması ve gelişmesinin son derece sevindirici olduğunu lisana getirdi. Ham unsurun tarla boyutunun iyi organize edilmesi ve sürdürülebilir olması gerektiğine dikkati çeken Bayizit, “Sözleşmeli tarım metodu, daima, planlı, ölçek iktisadıyla üretim ve dönüm başı verimlilik, klasiği unutmadan entegrasyonla tarım tekniklerini kullanarak üretim değerli.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’YE İHRACATTA YÜZDE 20 ARTIŞ
Murat Bayizit, ABD’den 2020’de çok önemli bir dondurulmuş besin talebi geldiğini ve bir evvelki yıla nazaran Türkiye’nin bu ülkeye ihracatının yüzde 20 arttığını söyledi.
Türkiye’nin, dondurulmuş besinin bilhassa organik üretimi noktasında ara katettiğini belirten Bayizit, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Organik üretimi artırınca ortamıza yeni pazarlar katıldı. Güney Amerika bunlardan biri. Şili bizden önemli ölçüde dondurulmuş çilek alıyor. ABD organik çilek başta olmak üzere organik kiraz, karnabahar ve brokoli üzere eserleri çekmeye başladı. 2-3 yıldır Avrupa Birliği (AB) ambargosundan da etkilenmiş olan Rusya’dan dondurulmuş besinle ilgili çok önemli talepler gelmeye başladı. Oraya da çok önemli dondurulmuş brokoli ve karnabahar ihraç ediliyor. Japonya, Güney Kore, Hong Kong’da, Asya-Pasifik’te yeni pazarlar bulduk. Oralara da üst seviye nitelikte eserler satılıyor; dondurulmuş tane nar, portakal, limon, şeftali, bu ülkelere önemli ölçüde satılan eserler haline geldi. Bursa siyah incirinin dondurulmuşuna da önemli bir talep oluşmaya başladı.”
Dondurulmuş besinde birinci sırada AB pazarının yer aldığını bildiren Bayizit, Türkiye’nin ihracatının yüzde 60’ının bu ülkelere yapıldığını belirtti.
Bayizit, “ABD, son yıllarda fazla ölçüde hisse almaya başladı. Orada kendi depolarını açan ve oraya ihracatı sıklaştıran Türkiye’den birkaç firma öne çıktı. Amerika kıtası, bilhassa Güney Amerika ile birlikte Avrupa’dan sonra ikinci en büyük pazarımız. Daha sonra Rusya geliyor. Asya-Pasifik ülkelerinde, Malezya, Singapur’a ufak tefek işler yapmaya başladık.” dedi.
DONDURULMUŞ BESİNDE 2023 GAYESİ 500 MİLYON DOLARLIK İHRACAT
ABD ve Kanada’ya satışın nitelikli bir halde artırılması gerektiğini söyleyen Bayizit, dondurulmuş besinde en büyük pazarlardan biri olan Çin’e bu ülkedeki kurallar gereği ihracat yapılamadığını tabir etti.
Diplomasiyle bu pürüzün aşılması durumunda Türk sanayicilerin Çin’den ağır talep alabileceğini vurgulayan Bayizit, şunları kaydetti:
“Dondurulmuş besinde gaye, Amerika pazarı. Türkiye’nin 2023 için 500 milyar ihracat amacı var. Bunun 40 milyar doları tarımın ihracat amacı. Şu anda 20,5 milyar dolardayız. Bunun içinde dondurulmuş besinin hissesi 150-200 milyon dolar. Dondurulmuş besinde 2023 yılı için ihracat gayemiz 500 milyon dolar. Yeni pazarlar ve mevcut pazarların gelişimiyle bu gaye daha sonra 1 milyar dolar hududuna çıkartılabilir. Dondurulmuş besinde geçen yıl yapılan 120 bin tonluk ihracat bu yıl 150 bin tonlara çıktı. Bu sayılar çok düşük ve yükseltilmesi lazım. İhracatı artırmanın yolu da ham husus tarafının iyi organize edilmesinden geçiyor. Dondurulmuş besin dalı, kontratlı tarımı yüzde 20-25 kullanan bir bölüm. Bunun yüzde 70-80 olması gerekiyor. Kooperatif ve üretici birliklerinin bu işte daha etkin ve sonuca yönelik çalışması gerekiyor.”
Dalın disiplinli ve örgütlü bir biçimde ilerlemesi gerektiğini vurgulayan Bayizit, BTSO’da “Dondurulmuş Besin, Taze Zerzevat Meyve ve Süt Eserleri Üreticilerinin Milletlerarası Rekabet Gücünün Geliştirilmesi Projesi” kapsamında bir küme kurarak ticaret ve ihracatı artırmak için kıymetli çalışmalar yaptıklarını söz etti.
Hürriyet
