Taksinin penceresini açıyorum, güneş kirpiklerimin ortasından girip önünden geçmekte olduğumuz Gençlik Parkı’nın ağaçlarına değip gidiyor. Rüzgâr saçlarımı karıştırıyor. Sabahın bu erken saatinde maksadım, Ulus Meydanı’ndaki Atatürk heykeline karşı acı bir Türk kahvesini, 1960’lardan beri Ulus Hanı içinde el üretimi şekerleme satan Ali Uzun’un dükkânından alacağım minik çikolatalar eşliğinde yudumlamak. Ulus Meydanı’nda iniyorum. Gözlerimi, ritmik bir daire çizerek hareket eden kuşlardan ve 1927’de Heinrich Krippel tarafından tasarlanan, semtin simgesi Zafer Anıtı’nın hoşluğundan zorla ayırıp tarihi Ulus Hanı’nı aranmaya başlıyorum. Bana anlatılan mozaikli, erken devir Cumhuriyet mimarisinden izler taşıyan, sütunlarla bezeli bina, heykelin ardındaki bina olabilir mi? Bu kadar hor kullanılmış, yakışıksız tabelaların ortasında kaybolmuş, grileşmiş olabilir mi? Uçaktaki yan koltuk komşumun bahsettiği Akman Pastanesi’ni soruyorum, yerinde dev bir burger zincirinin şubesi var. Bir koridor daha geçiyorum. Neyse ki Ali Uzun Şekerlemecisi vakte ve yükselen kiralara dayanmış, orada hâlâ beni bekliyor. Ayaküstü kahvemi içip yabanmersinli çikolatamı ağzımda eriterek Ankara Kalesi eteklerindeki otelime gitmek üzere tekrar yola koyuluyorum.
Kaleye yanlışsız yol aldıkça evvel tek katlı birinci Büyük Millet Meclisi binası; çabucak yanındaki 1924’te Vedat Tek tarafından tasarlanan iki katlı ikinci Büyük Millet Meclisi binası ve karşı kaldırımda onarımı hala devam eden, 1928’den beri otel olarak hizmet veren Ankara Palas, gri beton blokların ortasında bir mücevher üzere göz kırpıyor. Sola yanlışsız kıvrılıp Çankırı Caddesi’ne çıktığımızı İtalyan mimar Giulio Mongeri tarafından yapılan üç banka binasını (1926 tarihli Garanti Bankası, 1929 tarihli Türkiye İş Bankası ve 1926-29 tarihli Ziraat Bankası) görünce anlıyorum. Deneysel stantları ve geçmişle bağ kuran mimarisiyle çok sevdiğim SALT, burada da açılmış.
Kalenin olduğu doruğa gerçek çıkan yolda, ağaçlar ortasında birinci ortaya çıkan, bütün heybetiyle Anadolu Medeniyetleri Müzesi. Onu da geride bırakıp bakımlı sokaklardan, taş işçiliğiyle bezeli binaların ortasından tırmanmaya devam ediyorum. İşte o çok sevdiğim meydandayım tekrar. Divan Oteli’ne konut sahipliği yapan tarihi Çukurhan’ın önünde.
Ne yenir?
Cumhuriyet’in kuruluşuyla birlikte çağdaş Türkiye’nin Batı’ya dönük birinci yüzlerinden biri olan Ulus, onarımı biten kesme taş yapılarda açılan tematik müzeleri, kale ve etrafındaki hanları ve bu hanların içindeki harikulâde sevimlilikteki minik dükkânlarıyla üzerindeki tozu toprağı yavaşça atıyor. Yaklaşık 10 yıl evvel Çukurhan ve Çengelhan’ın onarımı, 6 yıl evvel Cer Modern’in açılması, son üç yıl içinde Hamamönü ve Ulucanlar üzere semtlerin de turizme kazandırılmasıyla Ulus; Avrupa kentlerindeki ‘old city’lere benzeri bir havaya bürünmeye başlamış.
Çiçek Lokantası: Çankırı Caddesi’nde 1968’de Hakkı Tabak tarafından kurulan, bugün torunu Anıl Hakkı Tabak’ın devraldığı ‘çiçek’ üzere bir esnaf lokantası. Dört yıl evvel restore edilen dükkânın iç mimarisine, renklerine ve pırıltısına hayran kalıyorum. Haftanın yedi günü 24 saat açık. O gün tezgâhın eserleri olan Beypazarı sarması ve islim kebabı nitekim çok lezzetliydi. Kabak tatlısı tam kıvamında, üzeri tahin ve cevizle sarmalanmış geliyor. İşçi Ulus’un ve Cumhuriyet’in birinci yıllarını anımsatacak şıklıkta, smokinli. (ciceklokantasi.com.tr)
Gül Kahve: Ulus’un 92 yıllık kahvecisi Gül Kahve, Hacı Bayram Caddesi’nde. Bu minicik dükkân üç jenerasyondur, günlük ince çekilmiş kahveyle tam kıvamında kahve pişiriyor. Konukları ortasında Mustafa Kemal Atatürk, Banka CEO’ları, öğrenciler, öğretmenler ve bürokratlar var.
Kesinlikle görün
Cer Çağdaş: Cer, eski Türkçede vagon demek. Cumhuriyet’in birinci yıllarında iki vagon tamir atölyesinden biri Ankara’nın Ulus semtindeymiş. Cer ismi buradan geliyor. Tarihi tren atölyesi 6 yıl evvel müze oldu. Pazartesi hariç her gün saat 10.00 – 20.00 ortası ziyaret edebilirsiniz. (cermodern.org)
Erimtan Arkeoloji ve Sanat Müzesi: Ankaralı mühendis ve koleksiyoner Yüksel Erimtan’ın biriktirdiği yapıtların bir koleksiyon haline gelişiyle ortaya çıkmış. Yenilikçi bir anlayışıyla tasarlanan müze, süreksiz stantlara de konut sahipliği yapıyor. Müzenin, her salı konser verilen çok hedefli bir de salonu var. Pazartesi hariç her gün saat 10.00-18.00 ortası açık. (erimtanmuseum.org)
Rahmi Koç Müzesi – Çengelhan: Çengelhan, 1522–1523 yıllarında Yasal Sultan Süleyman tarafından yaptırılan, Osmanlı kent içi hanlarının son derece estetik bir örneği. Uzun yıllar terk edilmiş halde durduktan sonra 2003 – 2005 yılları ortasında tamamlanan onarım ile Rahmi M. Koç Müzesi’ne dönüştürülen han, birebir vakitte Ankara’nın birinci sanayi müzesi. Han içindeki 32 odada karayolu nakliyatından tıbba kadar 3 binden fazla nesne ziyaretçileriyle buluşuyor. (rmk-museum.org.tr)
Hürriyet
