TÜRKİYE iktisadı bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7 oranında büyüdü. Pandeminin en ağır yaşandığı geçen yılın baz tesirinin yanı sıra tüketim, ihracat, sanayi ile hizmet dalındaki performans Türkiye iktisadının yılın ikinci çeyreğinde yüzde 21.7’lik büyümesini beraberinde getirdi. Bu büyümeyle 1999 yılından itibaren açıklanan yeni serideki en yüksek büyüme oranına ulaşıldı. Geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 10.4 küçülme yaşanmıştı.
ENDÜSTRİNİN KATKISI
TÜİK’in üretim usulüyle yaptığı hesaba nazaran, geçen yılın ikinci çeyreğinde yüzde 15.9 küçülen sanayi üretimi, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 40.5 büyüdü. Böylelikle toplam büyümeye sanayi üretiminin katkısı 7.5 puana yaklaştı. Yüzde 21.7’lik büyümenin yaklaşık üçte biri sanayi üretiminden gelmiş oldu. Geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 17.7 küçülen imalat sanayi de bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 43.4 büyüdü. İnşaat bölümü de geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 5.4 küçülmüştü, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 3.1 oranında büyüdü.
HİZMETLER BÖLÜMÜ
Pandemi devrinde en fazla etkilenen bölümlerin başında gelen hizmetler dalı geçen yıl ikinci çeyrekte yüzde 26.7 küçülmüştü. Hizmetler dalı ikinci çeyrekte yüzde 45.8 büyürken, Türkiye iktisadına katkısı da 8.92 puan oldu. İkinci çeyrekte tarımda üretim artışı yüzde 2.3 olurken, ekonomik büyümeye katkısı da 0.11 puanda kaldı. Geçen yıl ikinci çeyrekte de yüzde 11.6 büyüyen bilgi-iletişim dalı, bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 25.3 büyüme gösterdi. Kesimin ekonomik büyümeye katkısı da 0.89 puan oldu. Geçen yıl düşük faizli kredilerin tesiriyle ikinci çeyrekte yüzde 32.7 büyüyen finans bölümü olağanlaşma adımlarının tesiriyle bu yıl ikinci çeyrekte yüzde 22.7 küçüldü. Büyümeyi finans dalı 1.73 puan olumsuz etkiledi. Gayrimenkul dalı yüzde 3.7 büyürken, idari takviye ve hizmet faaliyetleri dalında yüzde 32.4’lük büyüme görüldü. Kamu idaresi, eğitim, sıhhat dalında ise yüzde 8.5 büyüme 1 puanlık katkı sağladı.
VATANDAŞIN TÜKETİMİ
Vatandaşın yaptığı harcama büyümeyi olumlu etkiledi. Geçen yıl pandemi tesiriyle yüzde 9.2 küçülen vatandaşın tüketimi bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 22.9 büyüdü. Türkiye iktisadının ikinci çeyrekteki yüzde 21.7’lik büyümesinin yaklaşık yüzde 63’ü vatandaşın tüketiminden geldi. Vatandaşın tüketiminin büyümeye katkısı 13.66 puan oldu. İkinci çeyrekte geçen yılın baz tesiriyle ihracatta yüzde 59.9 büyüme oldu. İhracattan büyümeye 10.78 puan geldi. İthalatta ise büyüme yüzde 19.2 olurken, küçültücü tesiri ise 3.85 puan oldu. Böylelikle ikinci çeyrekte dış ticaretin büyümeye net katkısı 6.93 puan olarak hesaplandı. Yüzde 20.3 büyüyen yatırımlar, 5.37 puanlık katkı sağladı. Makine ve teçhizat yatırımlarında yüzde 35.2’lik büyüme dikkat çekti.
KİŞİ BAŞI ULUSAL GELİR 9.150 DOLAR
Türkiye iktisadının büyüklüğü TL bazında cari fiyatlarla geçen yılın birebir çeyreğine nazaran yüzde 52.4 artarak, 1 trilyon 581 milyar 120 milyon lira oldu. Gayri safi yurtiçi hasılanın ikinci çeyrek kıymeti cari fiyatlarla bazında 188 milyar 566 milyon dolar oldu. Kişi başı ulusal gelir ise ikinci çeyrek itibariyle hesaplandığında 9 bin 150 dolara yükseldi. Geçen yıl 8 bin 599 dolardı.
‘YATIRIM VE NET DIŞ TALEPTEN GELDİ’
HAZİNE ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “İkinci çeyrek büyümesinin yüzde 57’si yatırımlar ve net dış talepten geldi. Sürdürülebilir ve kapsayıcı bir büyüme için düşük enflasyon, kur istikrarı ve öngörülebilirlik kritik kıymete sahip. Gelir dağılımı adaletini daha da güzelleştirecek bir büyümeyi daima kılmanın çabasındayız” değerlendirmesinde bulundu.
‘BÜYÜMENİN YARISI İHRACATTAN’
TİCARET Bakanı Mehmet Muş, yüzde 21.7’lik rekor büyümenin yarısının mal ve hizmet ihracatından sağlandığına dikkat çekti. Mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısının 10.8 puan olduğunu belirten Muş, “Bu paha 1998’den beri kaydedilen en yüksek katkıdır” dedi. Twitter hesabından büyüme sayılarını kıymetlendiren Muş, “Net mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı ise 6.9 puan olarak gerçekleşti. İhracatta ek takviyeler, uzak ülke stratejisi ve e-ihracat üzere alanlarda atacağımız adımlarla bu katkıyı daha da artıracağız. Yatırım, üretim ve ihracat temelinde büyümeye devam edeceğiz” diye yazdı.
OECD’DE İKİNCİ TÜRKİYE
TÜRKİYE iktisadı, 2021’in ikinci çeyreğinde geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran, yüzde 21,7 büyüme kaydederken Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ülkeleri ortasında Birleşik Krallık’ın akabinde ikinci sırada yer aldı. OECD ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerinden derlenen bilgilere nazaran, OECD ülke ekonomilerinin ikinci çeyrekte ortalama büyümesi yüzde 13 olarak hesaplandı. Kelam konusu devirde ekonomik büyüme Avrupa Birliği’nde yüzde 13.2, Bölgesi’nde yüzde 13.6 olarak kayıtlara geçti. Birleşik Krallık, ikinci çeyrekte yüzde 22.2 ile OECD’nin en çok büyüyen iktisadı oldu. Birleşik Krallık, geçen yılın tıpkı çeyreğinde 21.4 küçülmüştü. İkinci çeyrek büyüme oranı, süreksiz bilgilere nazaran İspanya’da yüzde 19.8, Meksika’da yüzde 19.5 olarak belirlendi.
Hürriyet
