Başları karıştıran bu haberi Japonya Sıhhat Bakanı Norihisa Takamura duyurdu. Takamura, aşıların çöpe atılmasının sebebini ise “şırınga yetersizliği” olarak açıkladı. Pekala bu ne demek?
Pfizer aşıları tek şişede 6 doz olacak formda ambalajlanıyor. Yani 1 şişe Pfizer aşısı 6 şahsa vurulabiliyor. Şişedeki aşının büsbütün kullanabilmesi için “ölü alanı düşük” yani şişenin tabanına kadar uzanabilen iğnelere gereksinim duyuluyor. Lakin Japonya’nın elinde bulunan şırıngaların iğne uzunlukları, şişelerin tabanında kalan son 1 doz aşıyı çekebilecek kadar uzun değil. Bu da her şişede 1 doz aşının boşa gitmesi manasına geliyor.
Japonya Pfizer’den toplam 144 milyon vuruşluk aşı satın aldı. Pfizer aşısı her şahsa 3 hafta ortayla 2 defa vurulacak halde tasarlandığından, satın alınan aşıların 72 milyon kişi için kâfi olacağı düşünülüyordu.
Fakat kâfi ölçüdeki aşı iğnelerinin yetersizliği sonucu her şişede 1 doz aşının kullanılmaması, toplam 24 milyon doz aşının çöpe gitmesi manasına geliyor. Bu da başta planlandığı üzere 72 milyon değil, en fazla 60 milyon kişinin aşılanabilmesi manasına geliyor.
Kyodo Haber Ajansı’na konuşan Sıhhat Bakanı Tamura, “Japonya’daki şırıngalarla yalnızca 5 doz aşı çekebiliyoruz. Elimizde olan 6 vuruş yapmaya müsait şırıngaları sonuna kadar kullanacağız fakat elbette bir noktada yetersiz kalacaklar” sözlerini kullandı.
Hükümet sözcüsü Katsunonu Kato da, altıncı dozun şişeden alınamaması durumunda “gözden çıkarılacağını” söylerken Tokyo hükümeti tıbbi ekipman üreticilerine özel iğnelerin üretimi konusunda takviye daveti yaptı.
Japan Times’ın aktardığına nazaran hükümet kaynakları, şişelerin içindeki 6’ıncı dozun çekilememesi durumunda, uygulanacak aşı dozunun 120 milyon olarak revize edileceğini söyledi.
Jiji Press’e konuşan bir Sıhhat Bakanlığı yetkilisi ise yaşanan sorunun büyük oranda kendi ihmallerinden kaynaklandığını kabul etti. İsmi açıklanmayan yetkili, “Anlaşma yapıldığında 1 şişe aşının 6 vuruş için kullanılabileceğinden emin değildik. Bunu doğrulama konusunda ağır kaldığımızı reddedemeyiz” diye konuştu.
ŞIRINGA DA YETERSİZ AŞI DA
Aslına bakılırsa bu sorun yalnızca Japonya’da da yaşanmıyor. ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde de emsal şırınga problemleri yaşanıyor. Bu da aşılamanın yaygınlaşmasının önündeki tek mahzurun, aşı üretim ölçüleri olmadığı, sağlam dayanak eserlerinde de önemli bir rekabetin önümüzdeki günlerde bizi beklediği manasına geliyor.
Öteki yandan Japonya’nın açıklaması dünyanın çok büyük bir kısmı aşıya erişim bile sağlayamazken milyonlarca doz aşı çöpe atılacak. Son olarak Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) Genel Yöneticisi Dr. Ghebreyesus, toplam nüfusu 2,5 milyar olan yaklaşık 130 ülkede şimdi koronavirüs aşısı uygulanmadığını açıklayarak, aşı stoğu bulunan ülkelere, yoksul durumda olan ülkelere doz paylaşımında bulunması istikametinde davet yapmıştı.
JAPONYA’DA AŞILAMA ŞİMDİ BAŞLAMADI
2018 nüfus sayımına nazaran 126,5 milyon nüfusa sahip olan Japonya, birçok gelişmiş iktisadın bilakis vatandaşlarını aşılamaya şimdi başlamadı. Ülkede aşılama çalışmalarının 17 Şubat’ta başlaması planlanıyor. Lakin Pfizer aşısının kullanımı konusunda mahallî onay da şimdi çıkmış değil. Onay tarihi için 15 Şubat öngörülürken, Japon yetkililer aşıya önlemli yaklaşılmasını savunuyor.
Aslına bakılırsa Tokyo Olimpiyatları nedeniyle ülke on binlerce atlete ve yetkiliye konut sahipliği yapacak olan Japonya’nın tam da bu yüzden aşılama konusunda birinci adımları atacak ülke olması bekleniyordu.
Fakat Başbakan Yoshihide Suga, aşıların “oyunun kurallarını değiştirdiğini” lakin Olimpiyatların yapılması için bir ön şart olmadığını söyleyerek bu beklentiyi boşa çıkardı. Suga, “Aşılamayı bir şart haline getirmeden inançlı bir Olimpiyat tertibi yapacağız” diye konuştu lakin aşılara toplam 14 milyar dolar harcayan (tarihte bu alanda harcanmış en büyük para) Japonya’nın aşılama programını Olimpiyat vaktine yetiştirip yetiştiremeyeceği konusundaki kuşkular sürüyor.
PLANLANAN TAKVİM YAZA KADAR GİDİYOR
Planlanan takvime nazaran ülkede öncelikle Covid-19’la gayrette en ön safta yer alan 10.000 ila 20.000 sıhhat çalışanı aşılanacak. Bu şahıslar mümkün yan tesirler konusunda yakından takip edilirken, mart ayının ortasından itibaren 3,7 milyon sıhhat çalışanına daha aşı vurulacak.
Ülkede 65 yaş üstü 36 milyon kişi yaşıyor. Onların aşılama sürecinin de nisandan evvel başlaması beklenmiyor.
Evvelden bir kronik hastalığı olan 8 milyondan fazla kişi ile 60-64 yaş ortası 7,5 milyon kişi de aşılamada öncelikliler ortasında yer alıyor.
16-59 yaş kümesi genel nüfusun aşılanması ise lakin temmuz ayında mümkün olabilecek. Tokyo Olimpiyatları’nın da temmuz ayında yapılması hedefleniyor.
Öte yandan Japon yetkililerin gündemindeki tek aşı Pfizer aşısı da değil. Japonya ilaç şirketleriyle yaptığı muahedelerde toplam 157 milyon şahsa yetecek ölçüde yani 310 milyon dozdan fazla aşı satın almayı garantiledi. AstraZeneca, geçtiğimiz ay eserini mahallî yetkililerin onayına sundu. Moderna’nın ise en erken mayıs ortasında onay alması bekleniyor.
GRAFİK OLUMLUYA DÖNDÜ
Dünyada koronavirüs hadiselerinin görüldüğünü açıklayan birinci ülkelerden biri olan Japonya, memleketler arası kamuoyunu Aralık 2019’da virüsle ilgili uyarmıştı.
Aktüel sayılara nazaran Japonya’daki toplam COVID-19 olay sayısı 409.000, iyileşen hasta sayısı 369.000, vefat sayısı ise 6.601’de. 11 Ocak’ta pik yapan yeni hadise sayısı grafiği o tarihten itibaren aşağı gerçek bir seyir izliyor.
Uzmanlar Japonya’nın aşılamaya başlama konusunda ağır kalmasını da hadise ve mevt sayılarının nüfusa oranının nispeten düşük olmasıyla açıklıyor. Örneğin Osaka Üniversitesinden İmmünoloji Profesörü Masayuki Miyasaka, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, “Aşı programının çok yavaş olduğunu düşünmüyorum” dedi. Miyasaka, “Bu takvim bize yurt dışında aşı kaynaklı yan tesirlerin sıklığını ve tabiatını yakından takip etme talihi veriyor. Pfizer ve Moderna’nınkiler üzere mRNA aşıları bizim için yeni olduğu için, aşıdan kaynaklanabilecek muhtemel sıhhat hasarlarına çok dikkat etmeliyiz” diye konuştu.
Yetkililerin bu kadar önlemli davranmasının kökenlerinin ise 1980’lere kadar gittiği yorumları yapılıyor. O yıllarda kızamık, kabakulak ve kızamıkçık aşıları olan yüzlerce çocuğun sonrasında yaşadıkları yan tesirler, hükümete karşı çok sayıda dava açılmasına neden olmuştu.
Hürriyet