Türkiye’nin Avrupa’daki kıymetli ticaret ortaklarından olan ve birçok bölgesel sorunda yollarının kesiştiği İtalya’nın Başbakanı Giuseppe Conte, birinci sefer uyguladığı bir formatla, ortalarında Türkiye’den Hürriyet gazetesinin de yer aldığı 6 farklı ülkeden kuruluşun Roma’daki temsilcilerinin sorularını yanıtladı.
İtalya Başbakanı Guiseppe Conte, Esma Çakır’ın sorularını yanıtladı.
Başbakan Guiseppe Conte, pandeminin birinci vurduğu Avrupa ülkesi olması bakımından bu süreci İtalya’nın nasıl geçirdiği, iktisat ve bölgesel sıkıntılar üzere noktalara değindi. Türkiye bağlamında AB ile alakalar, Doğu Akdeniz ve Karabağ sıkıntısına dair açıklamalarda bulundu.
AKDENİZ HEPİMİZE ILIŞKIN
Doğu Akdeniz’de birçok ülkenin çıkarları var. Lakin İtalya’dan daha uzak olmasına karşın Fransa’nın, o bölgede çoğunlukla daha aktif olmasını nasıl yorumluyorsunuz?
“Ben, AB üyesi ülkeleri ortasında ayrım yapmazdım. Bizim konumumuz o bölgede tıpkı. Fransa, Lübnan ve Libya problemleriyle ilgileniyor. İtalya ve Fransa, farklı bölgelerde birçok çıkarı olan ülkeler, bilhassa Akdeniz’de. Orası hepimizi ilgilendiriyor ve bu nedenle antik Romalılar ona ‘Mare Nostrum (Bizim Denizimiz)’ demiş. Yani Akdeniz, İtalya’ya, Fransa’ya, Türkiye’ye değil, hepimize ilişkin. Hepimiz memleketler arası kurallara uymalı ve diyalog yolu aramalıyız. İtalya’nın klasik bir kapasitesi var ve herkesle diyalog kurabiliyor. DNA’mız, anayasamız savaşı reddediyor ve askeri tahlillere daima karşı olduk. Bizi, Doğu Akdeniz’de tansiyonun düşmesi için, şu an Libya’ya hakim olduğu üzere askeri tahlillere karşı çalışırken göreceksiniz. Biz Libya’nın istikrarı için siyasi tahlilleri destekliyoruz.”
ASKERİ TAHLILLERE KARŞIYIZ
“İtalya, gerçek ve dengeli bir halde, birden fazla vakit, barışçıl objektife ulaşılmasını güçleştiren yabancı oyuncuların dahil olduğu askeri tahlillere karşı çalışacak. Biz, istikrar için halkların bağımsız ve özerk olmasını istiyor, acı çekmelerini istemiyoruz. Elbette biz de ticari ve ekonomik çıkarlarımız için çalışıyor ve kültürel alışverişin artmasını istiyoruz.”
Türkiye, Doğu Akdeniz’deki krizi başlatan tarafın Yunanistan olduğunu, burada maksimalist bir siyaset yürüttüğünü savunuyor. İtalya, AB ülkesi olarak Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi’nin konumunu desteklediğini açıkladı. Almanya Şansölyesi Angela Merkel daha temkinli açıklamalarda bulundu. İtalya’nın bu tavrı, bu ülkelere bir ‘açık çek’ olarak kıymetlendirilebilir mi?
AB’DE BIREBIR ÇİZGİDEYİZ
“Bu sorunun yapısına katılmadığımı söylemek isterim. Geçen hafta AB Önderler Doruğu yapıldı ve tüm üyelerin kabul ettiği kararlarla bitirdik toplantıyı. Doğu Akdeniz’deki tansiyonlar üzerine çok geniş bir tartışma yapıldı ve ortak bir sentez kararı aldık. Hepimiz birlik içinde, ayrım olmadan Yunanistan ve Kıbrıs’la (Rum Kesimi) dayanışmamızı söz ediyor, Türkiye’ye tek taraflı teşebbüslerden kaçınması, milletlerarası hak kuralları çerçevesinde, milletlerarası hukukla uyuşmayabilecek düşmanca ve provokatif teşebbüsler olmadan tek tek tüm üyelerle bağ kurması daveti yapıyoruz. Bu bahiste tüm üyeler birebir çizgideyiz.”
TÜRKİYE’NİN ROLÜNÜ BİLİYORUZ
“İtalya’nın Yunanistan’ı desteklediği sıkıntısına gelince. İtalya AB üyesi ve Türkiye ve AB ortasında yapan bir diyalog için çalışıyoruz. İtalya bu konumda, zira Türkiye ile klâsik münasebetleri var, ticaret alışverişimiz çok ağır, kültürel alışverişimiz de var ve bu bizi Almanya’nınkine benzeri bir durumuna sokuyor… Ben, İtalya ve hükümetimiz, Almanya ve Avrupa kurumlarının temsilcileriyle diyaloğun, yapan sürecin galip gelmesi için çalışacağımıza dair garanti verebilirim. Tansiyonun düşmesinin tek yolu bu ve bu, barışçıl işbirliğine dair gerçek bir perspektif sunuyor… İtalya, Türkiye’nin stratejik rolünü biliyor. Onun Akdeniz’de, Ortadoğu’da, Asya’da, Balkanlarda da kıymetli bir rolü var. Libya’yı da düşünün. Bu nedenle, Türkiye ile diyalog gerçeğinden yola çıkarak onunla diyalog kurmalıyız. Türkiye-İtalya, Türkiye-AB bağlantılarında faziletli bir döngüyü teşvik etmeliyiz.”
KARABAĞ’DA BU FIRSAT KAÇIRILMAMALI
Azerbaycan-Ermenistan ortasında, Dağlık Karabağ’da yaşanan çatışmalar, bir defa daha çözülemeyen bir sorunu gün yüzüne çıkardı. İtalya, bu krizin tahlili için Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nda (AGİT) nasıl bir durum alacak?
“İtalya her vakit dengeli oldu. Yani Azerbaycan ve Ermenistan ortasındaki bu çatışma karşısında da, yapan, diyalogcu bir tavır ortaya koymayı dilek ediyor. Askeri tahlilin kimseye yararı yok. Bunlar, yalnızca oranın halklarında acıya, halkın diğer bir şeye muhtaçlığı varken silahlanma için harcanan paralar ekonomik bir külfete yol açabilir. Biz, tansiyonun düşmesi için katkı sağlayacağız. Bu fırsat kaçırılmamalı. Bu çatışmanın da, memleketler arası toplum nezdinde jeopolitik bir rol oynama zorunluluğuyla buna katılabileceği oyuncular için bir fırsat olmamasını umuyoruz.”
‘PANDEMİNİN YARATTIĞI LİDER’
– İtalya’da iki yıl evvelki seçimlerin akabinde popülist-aşırı sağ koalisyonunda kriz çıkması üzerine parlamento dışından başbakan adayı gösterilen Guiseppe Conte’nin halk takviyesi, Avrupa’da birinci olarak İtalya’da patlak veren koronavirüs salgını sonrasında yüzde 40’lardan yüzde 65’lere kadar çıktı.
– Conte esasen hukuk profesörü. 1964’te güneydeki Volturara Appula kasabasında doğmuş. Annesi öğretmen olan Conte, Roma’daki yüksek tahsili sonrasında İtalya’dan bursla bir yıl Amerikan Yale Üniversitesi’ne gidiyor.
TÜRKİYE’DE TATİL YAPTIM
– Evvelki günkü söyleşi sonrasında Hürriyet muhabirine gençliğinde Türkiye’de tatil yaptığını da anlatan Conte, Türk arkadaşlarının kendisine yalnızca Türkçe küfürler öğrettiğini söyleyerek, “Ama söylemeyeyim bunları artık, ayıp” diyerek gülüyor.
– Akademik ve avukatlık üzere başarılı mesleğin akabinde Conte, İtalya’nın son 9 yıldır, dışarıdan atanan 5’inci başbakanı oldu. Vazifeye geldikten bir yıl sonra popülist-sol hükümet kuran Conte, dingin üslup ve polemiklerden mümkün mertebe kaçınmasıyla kısa müddette halkın itimadını kazandı.
HALK DAYANAĞI ARTTI
– Bu itimat düzeyi, çizgisini pandemi sürecinde de bozmamasından ve aldığı kararlarda şeffaf olmasından ötürü, yüzde 40’lardan yüzde 65’lere kadar çıktı. Guiseppe Conte, hükümet ortaklarına oy vermeyenlerin de hürmetini kazanmayı bildi.
– “Pandeminin yarattığı lider” olarak anılmaya başlanan Conte’ye inancın, ıslahatlar yapmaya başlarsa düşüp düşmeyeceği merak konusu.
– Son olarak, pandemi sürecinin akabinde okulların birinci günü 13 yaşındaki oğlu Nicolò’yu sınıfına kadar götürmek istese de, hem gazetecilere yakalanıp onu siyaset materyali yapmamak hem de oğlunu utandırmamak için yalnızca okulun yakınına kadar götürmesiyle gündeme geldi.
AVRUPA’NIN ÖNDE GELEN GAZETELERİNİ AĞIRLADI
İtalya Başbakanı Conte, Hürriyet’in de yer aldığı Le Monde (Fransa), The Guardian (İngiltere), Frankfurter Allgemeine Zeitung (Almanya), De Telegraaf (Hollanda) ve La Razon (İspanya) gazetelerinin muhabirleriyle, başbakanlık sarayı Chigi’de yaklaşık bir buçuk saat söyleşti.
Hürriyet
