Global salgın korona-virüsle birlikte gayrimenkul bölümünde değişimler yaşandı. Salgın otel, ofis, perakende üzere işlevleri olumsuz etkilerken, depolama, müstakil konutlar üzere işlevleri olumlu etkiledi. Depolara olan talep artışında en tesirli faktör de salgınla birlikte büyüyen e-ticaret pazarı oldu. Geçen yıl Türkiye’de e-ticaret hacmi 2019 yılına nazaran yüzde 66 artış göstererek 136 milyar liradan 226 milyar 200 milyon liraya yükseldi. Artan ticaret hacmi ile depolama talebinde önemli artış yaşandığını belirten TSKB Gayrimenkul Değerleme Özel Projeler Departmanı Müdürü Simge Sevin, “TÜİK’in açıkladığı yapı müsaade istatistiklerine nazaran, 2020’de alınan yapı ruhsatlarında yıllık bazda konaklama tesislerinde yüzde 11.9, toptan ve perakende ticaret binalarında yüzde 11.4, ofis binalarında yüzde 2.2 artış görülmesine rağmen sanayi ve depolama binalarında yüzde 43.8 artış görüldü” dedi.
YÜZDE 65 ARTIŞ
Yeniden TÜİK sayılarına nazaran yeni ruhsat alımları bu yılın birinci çeyreğinde de devam etti. Ocak-mart devrinde sanayi binaları ve depo için yeni ruhsat alımı geçen yılın birebir devrine nazaran yüzölçümü bazında yüzde 65 artış gösterdi. Depolama alanlarına talebin önümüzdeki süreçte de devam etmesini beklediklerini söyleyen Sevin “Salgın nedeniyle tedarik zincirinin artan değeri, fizikî mağazaların kapalı olması, artan online siparişler depolamaya yönelik talebi arttırdı. Online siparişlerdeki artış ve e-ticaret kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte artan talep yatırımcıların da dala itimat duymalarını sağlıyor. Ofis ve otel kesimlerinde belirsizlik devam etmesine rağmen sanayi depo yatırımları inançlı bir çıkar fırsatı sunuyor” dedi.
SÜRATLİ KİRALAMA
TSKB Gayrimenkul Değerleme Özel Projeler Departmanı Yöneticisi Berk Ünsal, online siparişlerdeki artışın talebe yansımasının yanı sıra depolama sanayisinde yer alan kuruluşların operasyonlarını tekrar düzenlemesinin de talebi artıran etkenlerden biri olduğunu lisana getirdi. İnşaatı devam eden alanların süratli bir formda kiralandığını belirten Ünsal, “Sektörde rekabetin de artmasıyla birlikte süratli teslimat ehemmiyet kazandı. Bu da kiralamaların artmasını ve boşluk oranlarının azalmasını sağladı. Mevcut depo binalarının artan sıhhat ve güvenlik hassasiyetleri doğrultusunda iç yer hava kalitesinin arttırılması, hijyen tedbirlerinin alınarak ilerlenmesi ve tesis otomasyonunun geliştirilmesi de depolama işlevine ait gelişmelerin devamlılığını sağlıyor” diye konuştu.
KİRALAR % 20 ARTTI
E-ticaret hacminin en çok artış gösterdiği 5 vilayetteki depolama bölgelerinin pandemi öncesi ve sonrası kira değişimlerini incelediklerini belirten Sevin “Kiralardaki artışın İstanbul’un muhakkak bölgelerinde, Antalya’da ve Ankara’da yüzde 20’ye ulaştığı, Bursa ve İzmir’de ise yüzde 10 ile sonlu kaldığı görülüyor” formunda konuştu.
YENİ DEPO RUHSATLARI ALINIYOR
Talep eksenli olarak depo kiralarında gerçekleşen yükselişin yeni inşaatların imaline da yol açtığını söyleyen Berk Ünsal, “Sanayi ve depolama alanları için geçen yıl alınan yapı ruhsatı incelendiğinde, kira artışının yüksek olduğu İstanbul’da yüzölçümü bazında yapı ruhsatlarının yüzde 95, Antalya’da ise yüzde 125 artış gösterdiği görülüyor. Ankara’da ise İstanbul ve Antalya ile misal artış oranları görülmesine rağmen mevcut stokun değerlendirildiği, yeni alan inşa etme teşebbüslerinin d hudutlu olduğu gözlemleniyor” sözlerini kullandı.
Hürriyet