PANDEMİ periyodunda en fazla kayba uğrayanlardan biri de davul-zurna takımları. Periyot dönem salgını denetim altında tutmak maksadıyla düğün, nişan ve asker uğurlama üzere etkinliklere getirilen kısıtlamalar onlar için de zorlayıcı oldu. Yalnızca kısıtlama kuralları değil, salgın tasası ile insanların toplu etkinliklerden kaçınması da davul ve zurnacıları etkiledi.
VAKİT KISITLI
Artık ise ramazan ayındayız. Sahur vakti ülkenin dört bir yanından yükselen davul sesi artık vazgeçilmez bir gelenek. Davulcular ramazan ayını bu makus devir için ekonomik bir rahatlama olarak görüyor. Biz de İşin Peşinde sayfası için bu hafta ramazan davulculuğu yaptık. Lakin pandemide davulculuk biraz hareket istiyor. Çünkü eskisi üzere rahat vakit yok. İlçeden ilçeye değişmekle bir arada davulculara bir vakit uyarısı yapılmış. İşlerini 45 dakika üzere bir müddette bitirmek zorundalar. Durum bu türlü olunca da her sokağa yetişebilmek için koştur koştur davul çalmak gerekti.
RİTİM TUTMADI
Ben de davulu omzuma takıp Turgay Coşgun’un dediklerini uygulamaya başladım. Mani ile davulun ritmini tam oturtamasam da ramazan davulu çalmak kolay. Lakin orada Coşgun ortaya giriyor ve “Ramazan davulu çalmak kolay lakin değerli olan bahşişi toplamak… Düğünlerde bahşiş aslında veriliyor. Kıymetli olan uyuyan beşerden bahşiş almak. Olay burada” diyor.
BAHŞİŞLER AZALIYOR
Bir yandan davulu çalışıyoruz bir yandan da işin iktisadını konuşuyoruz. Onlara nazaran artık eski ramazanların tadı yok. Yeni jenerasyonda de davulcuya bahşiş verme kültürü kalmamış. Ne varsa mahallenin yaşlılarında var. Onlar geçimlerini bu bahşişlerden kazansa da yeni jenerasyon cama çıkıyor lakin bahşiş vermiyor. Davulcunun fotoğrafını çekip toplumsal medyada paylaşıyor.
NE KADAR KAZANIYORLAR?
Davul-zurna grupları için en değerli gelir kalemi düğünler. Onları nişan, sünnet ve asker uğurlama üzere etkinlikler takip ediyor. Lakin burada muhakkak bir tarife yok. Aktiflik sahibi ile yapılan pazarlığa bağlı. Kısa vadeli etkinliklerde 500 liradan başlayan tarife 2 bin liraya kadar çıkıyor. Davulcu ve zurnacı bu parayı bölüşüyor. Bu ramazan davulculuğunda da geçerli. Davulcular tek başına ya da grup halinde mahallelerde geziyor. Toplanan bahşişler daha sonra ortak paylaştırılıyor. Ramazan davulculuğunda ise geceyi 50 lira ila 300 lira ortasında kapatabilirsiniz. Bu hem güne hem de çalıştığınız ilçeye nazaran değişiyor.
GÖZÜMÜZ BU YAZDA
Takımın önderi Erdal Kara… Tüm aktiflik ve tertipler onun üzerinden dönüyor. Bir minibüsleri var. İş geldiği vakit takımı toplayıp Türkiye’nin neresine olursa olsun yola çıkıyorlar. Lakin pandemi de çok sevdikleri bu seyahatler onlar için büyük bir hasrete dönüşmüş. Artık ise tek umutları bu yaz salgının seyrine bağlı olarak düğün ve nişan üzere aktifliklerin evvelden olduğu üzere yapılması. Kara, “Bizim en büyük gelir kalemimiz bu etkinlikler, onlar olmadan ayakta kalamayız. Şimdiye kadar bir halde geldik fakat bundan sonrası bizim için çok sıkıntı. Takviyeler verilirken bizim de düşünülmemiz gerek. Hepimizin bir ailesi var. Geçim sıkıntısına düştük. Umudumuz bu yazda. Düğünlerde hem iyi kazanabiliyoruz. Hem de iyi bahşiş alıyoruz” tabirlerini kullanıyor.
APARTMANA GİRME
Biz davulu çalarken bir de yanımızda yardımcı eleman geziyor. O da ışığı yanan camların önüne gidiyor. Bahşiş atan olursa onu alıyor. Olağanda apartmanların içine girip daire daire geziliyormuş fakat pandemi de bu yasaklanmış. Bahşişler ise çok değişkenlik gösteriyor. Bir konuttan 10 lira atan da var 50 lira atan da. Kimileri ise sipariş mani söylüyor. Çocuğu istedi diye daha fazla çalınmasını istiyor. O vakit verilen bahşiş de artıyor.
ALARMLAR DURMADAN ÖTÜYOR
Bu ortada davulun sesi hakikaten de uzaktan güzel geliyormuş. Bizler konutlarımızın içinde yalnızca bir davul sesi duyuyoruz lakin uzun mühlet kucağınızda bu türlü bir sesi çıkartarak yürümek insanı rahatsız ediyor. Yanından geçtiğimiz her arabanın alarmı ötüyor. Şayet o saatte sonlu bir vatandaşa denk gelirseniz de sorun olabilir. O yüzden alarm çalınca sokaktan çıkmakta yarar var.
Hürriyet