Mardin’e 30 kilometre uzaklıkta bulunan Dara Mahallesi’nde yer alan ve tarihte Üst Mezopotamya’nın en değerli yerleşim yerlerinden Dara Antik Kenti’nde, 2010 yılında yapılan hafriyat çalışmalarında dünyada eşi benzeri olmayan 1500 yıllık toplu mezar bulundu. Yüzlerce kemik ve kafatasının bulunduğu alanın girişinde Hazreti İsa’ya ve ortodoksluk inancına ilişkin semboller bulunuyor. Yerli ve yabancı turistlerin rahat ve uygun şartlarda ziyaret edebilmesi için girişi cam cephe ile kapatılarak, ziyaretçiler için yürüyüş platformu oluşturulan çift katlı yapıdaki insan kemikleri için çeşitli görüşler ortaya atıldı. M.S. 6’ncı yüzyılda oluşturulan bu alanın Hristiyanlık inancında yeniden diriliş ayinleri için Romalılar tarafından inşa edilen toplu bir mezarlık alanı olduğu görüşü var. Dara Antik Kenti Hafriyat Heyeti Lideri ve Kafkas Üniversitesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hüseyin Metin, kemiklerle ilgili olarak en makul görüşlerin, o periyot sandukalarda bulunan kemik kesimlerinin daha sonra gömü yapılmasıyla birlikte aşağı kısma aktarılması yahut 530 yılındaki Pers-Sasani savaşında ölen askerleri buraya toplu olarak gömülmüş olması biçiminde olduğunu söyledi.
‘DÜNYADA EŞİ GIBISI OLMAYAN BİR YAPIYA SAHİP’
Beşere ilişkin kemiklerin bulunduğu galeri mezarla ilgili görüşlerin bilimsel çalışmalarla desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Metin, “Galeri mezarı olarak isimlendirilen yer en çok ziyaretçi çeken alanlardan birisidir. İmparator Anastasyus garnizon kenti olarak buraya karar kıldıktan sonra bu alanlar birinci evvel kentin sur duvarları ve kamusal yapıları için taş ocağı olarak kullanılmış. Burada geniş bir alan oluşturulduktan sonraki evrede aşikâr kısımlarda mezar yapıları kullanılmış. Bu mezar yapıları farklı niteliktedir. Arkasolium mezarlar, kolay sanduka mezarlar ve en tabanda dünyada eşi gibisi olmayan bir galeri mezar yapısına sahip. Bu alan Dara’yı öbür tüm antik kentlerden ayıran galeri mezar olarak isimlendirilen yapıdır. Mezarın giriş kısmında Hazreti İsa’nın yani Ortodoks inancına ilişkin çeşitli betimler bulunmaktadır. İç kısımda ise çift katlı bir yapı mevcut. Üst katında çeşitli sanduka tipinde meyyit yatakları bulunmaktadır. Bu mezarlarda Hıristiyanlık inancına nazaran bir dizim yoktur. Yani mezarlarda rastgele bir taraf yoktur. Bu mezarı öbür tüm antik devir mezarlarında farklı kılan yanı en alt kısımda bulunan ve gelişi hoş bir biçimde olan yüzlerce beşere ilişkin kemik kesiminin bir ortada bulunmasıdır. Bununla ilgili farklı görüşler bulunmaktadır. En makul görüş bu mezarların o periyot sandukalarda bulunan kemik modüllerinin daha sonra gömü yapılmasıyla birlikte aşağı kısma aktarılmasıdır yahut 530 yılında Pers-Sasani savaşlarında ölen askerlerin buraya toplu olarak gömülmüş olması halinde yorumlar var” dedi.
İstanbul’da oturan ve tatil için Mardin’e gelen Fatih Aslan, “İnsanlar evvelden burayı bilmiyordu. Biz de bir arkadaş tavsiyesiyle buraya geldik. İnsanlara buraya gelmelerini tavsiye ediyoruz” diye konuştu.
Hürriyet
