Prof. Dr. Sefer Şener’in açıklamalarından notlar;
Sayın Cumhurbaşkanı bilhassa Kovid-19 ile ilgili söyledi. Pandemi sürecinin kuvvetli geçtiğini, bilhassa iktisattaki hareketlenmelerin pandemiyle ilgili olduğunu söyledi. Şu andaki dalgalanmalar bilhassa pandemi süreciyle alakalı. Sahiden baktığımızda da bize benzeyen ülkeler Brezilya üzere Polonya üzere ülkelerde de bu dalgalanma süreçlerini görüyoruz
Son bir aylık periyotta ve Ocak ayı periyodunu de sayarsak gelişmekte olan ülkelerin para ünitelerinde önemli manada baskı yaşandı. Ortalamasını aldığımızda yüzde 18 ile 33 ortasında değişim var. Yani yalnızca Türkiye bu dalgalanmayı yaşamadı. Iktisatta bu dalgalanmayı değerlendirirken farklı noktalardan bakmak lazım. Altındaki dalgalanma farklı, dövizdeki dalgalanma farklı bir boyut. Altındaki dalgalanma büsbütün kovid ile alakalı, ABD-Çin tansiyonuyla alakalı. Tansiyon altının ons fiyatını değiştiriyor. Hasebiyle içerde altın fiyatı değişmesinin Türkiye iktisadıyla ilgisi yok. Altındaki değişim global piyasalarla alakalı.
Dövizle ilgili kısım ise bir kısmı gelişen piyasalarla alakalı, bir kısmı da kovid ile alakalı.
Prof. Dr. Kerem Alkin’in açıklamalarından notlar;
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki tüm hak ve imkanlarıyla ilgili bir süreç yönetiyoruz. Cumhurbaşkanımız da tekrar bir atak beklentisi kelam mevzusuysa bunun farkında olunduğu ve sonucunda Türkiye’nin Mavi Vatan stratejisinden taviz vermeyeceği konusunda bildiri vermiş oluyor.
Şunu da gözardı etmememizde fayda var, üç hafta evvel memleketler arası idare ve danışmanlık şirketleri arkası arkasına yayınladıkları raporlarda dünyanın önde gelen şirketlerinin Asya ve Çin’e bağımlılıklarını koronavirüs nedeniyle gözden geçirdiklerini ve Çin ile Asya’ya yüzde 10 -15 bağımlılığı azaltacak adımlar atma noktasına geldiklerini açıkladılar. Bu çerçevede de Türkiye’ye pek çok eserle ilgili olarak yeni siparişlerin geldiğine şahit olduk. Bu siparişler Haziran’da ihracat rekoru kırdırdı.
Gelişmiş ekonomilere hakikat bir sermaye çıkışının yaşandığına şahit olduk. Önümüzdeki devirde hem pay senedinde hem de tahvilde yabancı sermayenin olumlu tesirlerini göreceğiz.
Doç. Dr. Kadir Tuna’nın açıklamalarından notlar;
Sayın Cumhurbaşkanının altını çizdiği, global iktisadın geçtiği sıkıntı devirden bahsettiği. Malum kovid-19 süreci bizim yakın devirde global iktisadın yaşandığı finansal krizden çok farklı sıhhat krizi. Bu piyasalarda belirsizlik yaratmış durumda. Geçmişte ortaya çıkan finansal kriz sonrası alınan kararlar piyasalarda süratli tepki gösteriyordu. Ancak mevcutta ikinci dalga riskinin ortaya çıkıyor olması, ABD-Çin ortasındaki tansiyonun yılın son çeyreğinde tansiyonun artacağına yönelik beklentiler, Kasım ayında gerçekleştirilecek seçim ve seçimde ortaya çıkacak tablo üzere birçok değerli husus pandemiyle birleştiği vakit harikulade bir güvensizlik yaratmış durumda. Panik havası getirmiş görünüyor.
Merkez Bankalarının bu kadar önemli nakdî adımlarına karşın, sermaye hareketlerinin sonlu olması bu da fiyatları olumsuz etkiliyor. Petrol tarafında, altın tarafında oynaklığın çok yüksek olduğunu görüyoruz. Cumhurbaşkanının altını çizdiği husus, Türkiye’nin bu süreci yönetme marifetinin başarılı olduğunun altını çizdi.
Merkez Bankasının elinde çok sayıda araç var. Tabi Merkez Bankası bu araçları piyasanın gidişatına nazaran kullanacaktır. “Merkez Bankası faiz artırsın” üzere adımları gerçek bulmuyorum. Merkez Bankası bu tıp faiz adımlarını çok gerekli olduğu durumlarda kullanacaktır. Bu da çok sık başvurulabilecek bir enstrüman olmadığını söyleyelim.
BDDK’nın başkanlığındaki toplantıyı buna bağlamak gerekirse, bankacılık dalının paydaşlarıyla bir ortaya gelerek kararların uygulanmasına yönelik bilhassa irtibat siyaseti açısından gerçek olduğunu söyleyebiliriz.
Hürriyet
