Alanında uzman 20 iştirakçi ile 16-17 Kasım’da dört oturum halinde gerçekleştirilen çalıştayda, ‘Çocuklar için üretilen içerikler nasıl bir nesli hedefliyor?’, ‘Nasıl bir yeni jenerasyonla karşı karşıyayız?’, ‘Onlar için yanlışsız içerikler üretiyor muyuz?’, ‘Ürettiğimiz bu içerikler çocukların şahsî gelişimini ve üretkenliğini nasıl etkiliyor?’ bahisleri konuşuldu.
‘DOĞRU İÇERİĞİ TESPİT EDEBİLECEK SÜZGEÇLERLE DONANMAK ÖNEMLİ’
Toplantıda konuşan Dernek Lideri Sinan Akkol, bu cins çalıştaylara Türkiye’nin büyük bir gereksinim duyduğunu, çocuk içerikleri konusunda önemli vurdumduymazlıklarla karşılaştıklarını söyledi. Akkol, bilhassa çocuk kitapları, dijital içerik üreticileri, Youtuberlar ve yayıncılar konusunda her baştan bir sesin çıktığına dikkati çekerek, şunları söyledi:
“Biz dernek olarak sonlandırma mercii olarak yola çıkmadık. Yanlış yerine yanlışsız içeriği insanlara bildirmeyi amaçlıyoruz. İnternet sitemiz ‘çocukiciniçerik.com’ ve aplikasyonlarımız bu maksatla kuruldu. Yanlışsız içeriği eğitimcilere, ebeveynlere ve insanlara yaymayı istiyoruz. Çalıştay dernek misyonu açısından en değerli adımlarından biri. Koronavirüs salgını nedeniyle çalıştayı çevrimiçi toplantılar biçiminde planladık. Tarihi süreç boyunca içerik mecralarının birinci evvel olumsuz yanları ön plana çıkarıldı, yeni medyayla bu daha da hızlandı. İçeriğe süratli erişebilmek yanlışsız kullanımı sağlandığı takdirde toplumlara çok büyük atılım sağlayabilir. Kıymetli olan gerçek içeriği tespit edebilecek süzgeçlerle donanmak. Biz bütün emeğimizi bu alana odaklamış durumdayız.”
‘ÇOCUKLARIN ÂLÂ İÇERİKLERİ GÖRMELERİ LAZIM’
Çocuk İçin İçerik Derneği İstişare Şurası Üyesi ve İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Belma Tuğrul ise dünya genelinde yanlış içeriklerin daima meydana çıkacağını, bunu kasıtlı olarak yapanların da bulunabileceğini belirtti. Tuğrul, çocukların çok çabuk yanlışa yönlendirilecek bir alanda olduğunu belirterek, “Bir çocuk gelişimcisi olarak söyleyebilirim ki, asıl kıymetli olan konutlarımızda bizim çocuklarımıza neyin gerçek ya da yanlış olduğunu, neyin kendisine, arkadaşına yakın yahut uzak, etrafına iyi ya da makûs geleceğini bilebileceği düşünme hünerini kazandırmaktır. Biz çocuklarımızı bu manada ziyanlı içeriklerden daima koruyamayız. Bu daima olacak. Birinci olarak çocuğumuz bu ziyanlı içerikleri üretenlerden olmasın. İkinci olarak da bunlarla karşılaştığı vakit da kendisini koruyabilsin. Hakikat pedagojik rehberliğin yanı sıra anne, baba ve öğretmenlerin hassaslıkları çocuklar için çok kıymetli. Basın mensuplarının da bu husustaki uyarıcı çalışmaları topluma ulaştırması gerekiyor. Çocuklar, gazeteleri ve televizyon programlarını gördüğünde, nerede çarpıcı içerik varsa o gözlerinin önüne geliyor. O yüzden çocukların kısacık müddette en hoş bildirisi alabilecekleri durumda olmaları gerekiyor. Bu bir seferberlik üzere. Berbatlar daima olacak. Çocukların berbatlardan kendilerini nasıl koruyacaklarını onlara öğretmek gerekiyor. Bu yüzden de iyi içerikleri görmeleri lazım” dedi.
‘ÇOCUKLARI DİJİTAL BAKICILARDAN UZAK TUTMAK GEREKİR’
Toplantıda çalıştayın sonuç bildirgesi, Prof. Dr. Tuğrul tarafından okundu. Bildirgede yer alanlar şöyle:
“Çocukların algısı etrafındaki her uyarana açık, aldıkları bilgileri tahlil etme ve çıkarımda bulunma noktasında rehberliğe ihtiyaç duyuyorlar. Çocukları mümkün olduğunca dijital bakıcılardan uzak tutmak geriyor, iki yaş ve altı için ekran önerilmiyor. ‘Güvenli içerik kadar, içeriğe inançlı erişim ortamının’ da çok değerli, Z jenerasyonu ‘dijital çağ jenerasyonu’. Z jenerasyonu bilgiye çabuk ulaşım sağladığı için okumayı sevmiyor. Z nesli, televizyonda ilgilendikleri bir içerik varsa, istemedikleri kısımları atlayarak süratlice Youtube’dan izlemeyi tercih ediyor. Onların hükümdarları YouTuberlar ve başka toplumsal mecra fenomenleri. İçeriği kendileri üretip, kendileri tüketiyor. Beğeni ve performansa dayalı bir hayat şekilleri var. Kimlikler artık yerini profillere bırakmış durumda.
ÖRNEK FENOMENLER YETİŞTİRİLMESİ GEREKİYOR
Çocuklara dijital dünyanın tanıtılması aileler tarafından yapılmalı. Olumlu örnek olacak fenomenlerin yetiştirilmesi son derece değerli. Çocuklara rehberlik edebilmek için, çocukların hayatına dair alanlarda çocuklara özel dizaynlar yapmalıyız. Çocukların yaptığı aktiflikleri, tükettikleri içerikleri onlara uygun hale getirmeliyiz. Örneğin, şu an Türkiye’de çocuklar için özel tasarlanmış dizilerin üretimi çok hudutlu. Dizi izlemek istediklerinde yetişkinler için üretilen içerikleri izlemek durumdalar. Yetişkinler için tasarlanan içerikleri tüketen çocuklar ise apansızın büyümek zorunda kalıyorlar. Her televizyon kanalının çocuklar için makul müddetlerde içerik üretmesi gerekiyor. Çocuklara kendi rol modellerini göstermek, kendi gelenekleri ve kendi aile kültürüyle barışık çocuklar yetiştirmek açısından da bu epey kıymetli. Çocuklar içerik üretimine dahil edilmeli. Dahil edilirlerse, bu içeriklerin yer aldığı platformların kendilerine ilişkin olduğu hissettirilerek iştirakleri sağlanır ve üretkenlikleri artırılabilir. Çocuklara özel içerikleri, kitapları, gazeteleri, mecmuaları, dizileri, programları artırmalıyız. Bu projeler devlet tarafından desteklendiği takdirde, bu alanlara özel metin müellifleri, direktörler, çizerler yetişecektir. Bu alanda profesyonelleşmemiz için çokça üretime muhtaçlığımız var.”
Hürriyet
