Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne etraf ile ilgili 37 unsurluk torba düzenleme teklifi sunuldu. Teklifle, Etraf Bakanlığıyla ‘ilgili kurum’ statüsünde Türkiye Etraf Ajansı kuruluyor. Bu ajans, etraf kirliliğini önlemek, yeşil alanların geliştirilmesine katkı sağlamak, döngüsel iktisat ve sıfır atık yaklaşımıyla kaynak verimliliğini arttırmak maksadıyla çalışacak. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın Etraf Yasası kapsamındaki kontrol yetkisi ajansa devrediliyor. Ajans depozito idare sistemini işletecek. Depozito sistemi, tabiatta çözünemeyen inorganik atıkların tertipli toplanarak suda yahut kırsal alanda açık depolanmasını engellemeyi amaçlıyor. Geri dönüştürülebilen bu atık, yine hammadde olarak kullanılabilecek.
PİL VE AKÜ DEPOZİTOLU
Şu anda yalnızca ambalajların bulunduğu depozito sisteminin kapsamı genişletiliyor. Pil, elektrikli-elektronik eşyalar, lastikler, akümülatörler de depozitolu olacak. Depozitoya bağlı eserleri kurala alışılmamış olarak piyasaya sürenlere 20 bin lira, tüketicilere sunanlara faaliyet alanının her metrekaresi için 15 lira 16 kuruş ceza kesilecek. Depozito sistemine dahil olmayan satış noktalarına satış alanının her metrekaresi için 100 lira, sıfır atık idare sistemini kurmayanlara 20 bin lira ceza verilecek. Depozito sistemi uygulaması 1 Ocak 2022’de başlayacak.
Yeni düzenlemeyle etrafın korunmasına yönelik prensipler genişletiliyor. Çevreyi müdafaa yolları ortasına, “iklim değişikliğiyle gayret, pak teknolojilerin, motorsuz yahut elektrikli araçların teşviki, geri kazanımın özendirilmesi, plastik, poşet ve ambalajların azaltılması” prensipleri de ekleniyor.
SÜRESİZ KAPATMA
Teklife nazaran uygulamada var olan ‘atık idare sorumluları’ etraf mevzuatında tanımlanacak. Tehlikeli kimyasalların üretimi, satışı, depolanması, taşınması ile atıkların toplanması, taşınması ve depolanmasından, atık üreticisiyle birlikte atık idare sorumlusu firmanın temsilcisi sorumlu olacak. Etraf müsaadesi ve lisansı olmayan çalışmalar mühlet verilmeksizin durdurulacak.
‘ELEKTRİKLİ SCOOTER’DA 15 YAŞ SONU
Teklifle ‘bisiklet yolu’ tekrar tanımlanırken, yasaya ‘elektrikli scooter’ ve ‘bisiklet şeridi’ kavramları ekleniyor. Karayolu Genel Müdürlüğü’nün yetki alanına, “Karayollarının kenarına bisiklet yolu yapmak ve banketleri bisiklet şeridi olarak işaretlemek ve e-scooter kullanımına uygun hale getirmek” misyonları ekleniyor. Bisiklet yollarında e-bisiklet ve e-scooter kullanabilmek için 15 yaşını bitirmiş olma koşulu aranacak. Şoförlerin dönüşlerinde bisiklet şeridindeki bisiklet ve e-scooter kullanıcısının geçiş önceliği olacak. Motorlu bisikletler bisiklet yolunda sürülemeyecek. E-scooterlar otoyol, şehirlerarası karayolları ve azami sürat hududu 50 kilometrenin üzerindeki yollarda kullanılamayacak. Bu araçlarla sırtta taşınabilen ferdî eşya dışında yük ve yolcu taşınamayacak. Yayalar, bisiklet trafiğine pürüz olmamak kaidesiyle bisiklet şeridini kullanabilecek. Belediyeler ile vilayet özel yönetimleri; bisiklet ve e-scooterların yol, şerit, park ve şarj istasyonlarını yapmakla yükümlü olacak. Belediyelerin bisikletli ulaşım ana planını hazırlaması da mecburî hale geliyor.
YERE ÇÖP ATMANIN CEZASI BİN TL
Bu alandaki idari para cezaları da yine düzenleniyor. Halka açık yerlerde çevreyi kirletenlere kesilen para cezası 351 TL’den bin TL’ye çıkarılıyor. Motor yağı değişimi yalnızca bakanlıkça belirlenen noktalarda yapılacak. Atık motor yağlarının bu yerlere teslim edilmesi zarurî olacak. Yetki evrakı bulunmaksızın motor yağı değişimi yapan işletmelere 10 bin lira ceza verilecek. Akaryakıt ve naftanın depolanması, dolumu ve tankerlerle nakliyesine ait kriterlere uymayanlara tanker başına 3 bin lira ve istasyonlar için 30 bin liradan 60 bin liraya kadar ceza verilecek. Kapalı koy ve SİT alanlarında balık çiftliği kuranlara 100 bin lira, denizler, akarsular ve göller ile tarım alanlarından belirlenen asıllara muhalif kum ve çakıl alanlara 300 bin liraya kadar ceza verilecek. Alınan kum ve çakıl için metreküp başına 450 lira ayrıyeten ceza alınacak. Plastik poşetleri belirlenen kriterlere ters üreten yahut tedarik edenlere 15 bin lira ceza kesilecek.
Hürriyet
