Takvimler 1987 yılını gösteriyordu. Melinda French isimli genç bayan Microsoft’ta multimedya eserleri geliştiriyordu. Bir gün şirketin otoparkında Microsoft’un kurucularından Bill Gates yanına yaklaştı. Flörtöz bir sohbetin akabinde Bill’in sorusu geldi: “İki hafta sonra benimle çıkmak ister misin?”
Melinda teklifi hiç düşünmeden geri çevirdi ve ekledi: “Benim için gereğince resen değil. O gün yaklaşınca tekrar sorarsın.”
Birkaç saat sonra Melinda’nın telefonu çaldı. Bill Gates arıyordu. “Bu akşam dışarı çıkalım mı? Senin için gereğince zaten mi bu?” diye sordu. Melinda’nın yanıtı bu defa “Evet” oldu…
PERİ MASALI ÜZERE BİR ÖYKÜ Mİ?
Amerikan romantik güldürülerini aratmayan bu tatlı tanışma öyküsünün gerisinden “O günden beri de birlikte memnun mesut yaşadılar…” cümlesinin gelmesini bekleyenler, Melinda ve Bill Gates’in Twitter’dan açıkladıkları boşanma kararına epey şaşırdı.
Çünkü 1994 yılında Hawaai’ye bağlı adalardan Lanai’de bir golf alanında evlenen ve üç çocukları olan çift, kamuoyunda istikrarlı ve ülkü bir birlikteliğin örneği üzere görülüyordu. Bill ve Melinda Gates yan yana verdikleri fotoğraflarda hayli memnun bir tablo çiziyordu.
Fakat geçmiş yıllarda bilhassa Melinda Gates, vakit zaman yaptığı açıklamalarda evliliklerinin epeyce güç vakitler geçirdiğine dair kıymetli işaretleri kamuoyuyla paylaştı.
Bilhassa Bill Gates’in günde 16 saat çalışması ve ailesine neredeyse hiç vakit ayıramamasının çiftin ilgisinde kıymetli bir sorun kaynağı olduğu Melinda Gates tarafından lisana getiriliyordu.
Örneğin 2019 yılında çiftin 25’inci evlilik yıldönümü vesilesiyle Sunday Times’ın gerçekleştirdiği röportajda Melinda Gates, “İnanın bana, birtakım günler evliliğimiz o kadar zordu ki kendi kendinize ‘Bunu yapabilir miyim?’ diye düşünüyordunuz” diye konuşuyordu.
EVLİLİK KARARINI TAHTAYA YAZARAK ALMIŞLAR
Aslına bakılırsa çift 7 yıllık beraberlikten sonra gelen evlilik kararını da kolay kolay almamıştı. Bu mevzuda uzun müddet tartışan Bill ve Melinda, bir beyaz tahta üzerinde artılar/eksiler listesi bile yapmıştı.
Melinda o periyodu, “Evlenme kararını almakta zorlanırken bunun benimle ilgili olmadığı konusunda çok netti. ‘İş ve aile hayatı ortasındaki yanlışsız dengeyi kurabilir miyim?’ diye düşünüyordu” kelamlarıyla anlattı.
Melinda Gates’in evliliğindeki güç günlerle ilgili en kapsamlı açıklamaları ise Nisan 2019’da yayımlanan “The Moment of Lift” isimli anı kitabı oldu. O devirde ABD’de büyük ses getiren kitapta, Melinda Gates nasıl bir feminist haline geldiğini ve kendi öyküsünden yola çıkarak ABD’deki iş yerlerinin nasıl bir değişime uğraması gerektiğini anlatıyordu.
New York Times köşe müelliflerinden Nicholas Kristof, o devirde kitapla ilgili bir yazı kaleme aldı. Kristof yazıda kitaptan alıntılarla çiftin iş alakası kadar evliliğine dair ayrıntılara da ışık tuttu.
‘BİRBİRİMİZİ ÖLDÜRECEĞİMİZİ DÜŞÜNDÜM’
Kitapta bahsedilen olaylardan bir tanesi Bill ve Melinda Gates Vakfı’nın üyelere ve bağışçılara gönderdiği yıllık mektubuyla ilgiliydi. Her ikisi de vakfa eş başkanlık ediyorlardı fakat mektubu daima Bill Gates yazıyordu. Melinda Gates 2013 yılında mektbu birlikte yazmak istediğini söyledi. Bu durum Bill Gates’i epey sinirlendirdi. Mektubu yıllardır o yazıyordu ve sistem problemsiz işliyordu. O vakit sistemi neden değiştireceklerdi ki?
Kristof’un aktardığına nazaran Melinda Gates hengameyi kitabında şöyle anlattı: “İkimiz de sinirlendik. Birbirimizi öldüreceğimizi düşündüm. ‘Bu iş, evliliği burada bitirir’ diye hissediyordum.”
Ancak o denli olmadı. 2013’te Bill Gates mektubu yeniden kendi yazdı ancak Melinda’ya bir kısım ayırdı. 2014’te çoğunluğunu Bill’in yazdığı ortak bir mektup kaleme aldılar. 2015’te ise ikisinin de görüşlerini yansıtan büsbütün istikrarlı bir mektup haline geldi ve o denli de devam etti.
EN KIYMETLİ BOŞANMA MI OLACAK?
Mektup krizi çiftin evliliğini bitirmedi lakin yalnızca 8 yıl sonra “bir çift olarak daha fazla büyüyemeyeceklerine inandıkları için” ayrılma kararı aldıklarını açıkladılar.
Magazin sitesi TMZ, Melinda Gates’in mahkemeye sunduğu boşanma dilekçesinin detaylarını yayınladı. Buna nazaran çift bir ayrılık kontratı imzalarken, Melinda Gates nafaka istemedi.
Yeniden de yorumcular Gates’lerin “en değerli boşanma” olarak tarihe geçebileceğini ve bir öbür teknoloji zengini olan Jeff Bezos ile Mackenzie Scott’ın yaklaşık 2 yıl evvelki ayrılığını geride bırakabileceğini düşünüyor.
ONLAR DA BİRER SEATTLE SAKİNİ
Tıpkı Bezos ve Scott çifti üzere, Gates’ler de Washington eyaletinin Seattle kentinde kayıtlı ABD vatandaşları ve Telegraph’ın aktardığına nazaran, Washington eyaletinin boşanma kanunları, evlilik mühletince edinilen varlıkların eşit bölüşümünü öngörüyor. Münasebetiyle çiftler ortasında paralellikler kurmak mümkün. Lakin değerli farklar da var.
25 yıldır evli olan Bezos-Scott çifti, evlendiklerinde şimdi Amazon bir fikir olarak bile ortada yoktu. Bir öbür deyişle Bezos’u bugün dünyanın en güçlü bireyi haline getiren servetin oluşumunda sürecinde Scott daima yanındaydı.
Boşanma sırasında Scott, Bezos’a Washington Post gazetesi ile uzay şirketi Blue Origin’deki haklarının tamamını devretti. Bezos Amazon’un yüzde 75 payıyla tüm oy haklarını aldı. Scott’a kalan ise bedeli o devirde 38 milyar dolar olarak hesaplanan yüzde 4’lük Amazon payı oldu.
BILL GATES EVLENMEDEN EVVEL DE ZENGİNDİ
Gates’lerde ise durum biraz daha farklı. Her ne kadar Bill Gates’in mesleğinde ve muvaffakiyetinde Melinda Gates’in rolünü yadsımak mümkün olmasa da, çift evlendiğinde Bill Gates zati varlıklı bir insandı. 1975’te kurulan Microsoft 1986’da halka açılmıştı. Windows’un dünyanın her yerindeki mesken ve ofis bilgisayarlarında en yaygın işletim sistemi olmasıyla serveti 9,4 milyar dolara ulaşan ve ABD’nin en güçlü insanı unvanını elde eden Bill Gates, bu esnada balayından yeni dönmüştü.
Münasebetiyle Gates’lerin 131 milyar dolarlık serveti eşit bölüşmeleri beklenmiyor fakat paylaşımın detayları merak ediliyor.
Bill Gates, yıllar evvel 35,8 milyar dolar kıymetindeki Microsoft payını Bill ve Melinda Gates Vakfı’na bağışlamıştı. Bu varlıkların yeniden vakıfta kalacağı ve boşanmadan etkilenmeyeceği kestirim ediliyor. Vakıf idaresinden yapılan açıklamada da Bill ve Melinda Gates’in eş başkanlık vazifelerini sürdürecekleri ve vakıf çalışmalarının boşanmadan etkilenmeyeceği vurgulandı.
Bunun dışında kalan ticari varlıklar kelam konusu olduğunda ise Bill Gates Bezos’un müsaadeden yürürse, Melinda Gates, Bill Gates’in sahip olduğu 103,4 milyon Microsoft payının yüzde 25’ine sahip olabilir. Bu da 6,5 milyar dolar manasına geliyor. Lakin iş bununla bitmiyor.
ABD’NİN EN BÜYÜK TOPRAK AĞASI
Bir başka kıymetli fark Gates’in servetinin farklı kaynaklardan geliyor olması. Bezos’un neredeyse tüm varlığının kaynağı Amazon’daki yüzde 11’lik payı lakin Gates’in Microsoft’taki yüzde 1’lik payı, 26,1 milyar dolar kıymetinde ve tüm servetinin beşte biri bile etmiyor.
Gates, 1995 yılında kurduğu ve bugünkü net bedeli 49-51 milyar dolar ortasında hesaplanan Cascade Investment ile çok farklı alanlarda yatırımlar yapıyor. Örneğin satın aldığı tarım yerleriyle ABD’nin en büyük toprak ağası haline gelen Gates’in Beyond Meat ve ResearchGate üzere start-up’larda, traktör üreticisi John Deere, çöp dönüşüm şirketi Republic Services, Kanada Ulusal Demiryolları, İsviçreli parfüm üreticisi Givaudan ve Four Seasons oteller zincirinde kıymetli yatırımları bulunuyor. Bloomberg ailenin ayrıyeten 58,7 milyar dolarlık nakdi olduğunu öngörüyor.
Bunun dışında çok pahalı emlak varlıkları (131 milyon dolarlık bir çiftlik, 37 milyon dolarlık bir hara ve Belize’de 25 milyon dolarlık bir ada) bulunan Bill Gates’in iki özel jeti, bir Porsche koleksiyonu ve ortalarında Leonardo da Vinci üzere ünlü sanatkarların imzasını taşıyan sanat yapıtları de var.
ÇOCUKLARINA NE KALACAK?
Çok ferdî serveti olan Bill Gates, varlığını çocuklarına bırakmaktan yana da değil. 2016’da ITV’de This Morning programına konuk olan Gates, “Bu para kendi yollarını çizmelerine pürüz olabilir. Bu para en yoksullara yardım etmek için ayrıldı. Bunu biliyorlar, bundan gurur duyuyorlar. Bizimle birlikte paranın nereye harcandığını görmek için seyahatlere çıkıyorlar” diye konuşmuştu.
Lakin kimi uzmanlar Gates’in ve öbür zenginlerin servetlerinin insani sorunların tahlilinde çok fazla tesiri olmasını da eleştiriyor. “Winners Take All” kitabının muharriri Anand Gridharadas, Reuters’a yaptığı açıklamada, Gateslerin boşanmasından dersler çıkarılması gerektiğini belirterek şunları söyledi:
“Gates’lerin boşanmasının ailenin hayatını altüst etmekten çok daha fazla tesiri olacak. İş, eğitim, kamu sıhhati, sivil toplum, hayırseverlik alemlerini ve hatta ötesini de etkileyecek. Zira toplum olarak zenginlere özel vatandaşlar olarak yarı hükümet üzere davranma bahtı verme küsurunda bulunduk.”
Hürriyet
