UNEP ve Milletlerarası Hayvancılık Araştırma Enstitüsü’nün (ILRI) ortak hazırladığı yeni raporunda, son yıllarda artan Ebola, SARS, Zika, HIV/AIDS, Garp Nil humması ve son olarak yeni tip koronavirüs (Kovid-19) üzere hayvanlardan kişilere bulaşan illetlere dikkat çekildi.
Kişilere bulaştığı bilinen bin 400 mikrobun yüzde 60’ının, yeni ortaya çıkan bulaşıcı illetlerin ise yüzde 75’inin hayvanlardan bulaştığı belirtilen raporda, şu an Kovid-19 baskın olsa da her yıl gelişmekte olan devletlerde en az 2 milyon kişinin zoonotik illetler nedeniyle öldüğü tabir edildi.
UNEP Ilmî Değerlendirmeler Lideri Maarten Kappelle, “İnsanlar, 1918,1919 yıllarındaki influenze salgınına (İspanyol gribi) bakıyor ve bu cins illetlerin yalnızca yüzyılda bir meydana geldiğini düşünüyor lakin bu kanı artık akıllıca değil. Doğal ömür ile insan hayatı arasındaki dengeyi sağlayamazsak bu salgınlar giderek yaygınlaşacak.” değerlendirmesinde bulundu.
UNEP Yöneticisi Inger Andersen ise son yüz yılda koronavirüs cinslerinin en az altı büyük salgına neden olduğunu söyledi.
Hayvanlardan kişilere bulaşan marazların ekonomik boyutuna ait de değerlendirmede bulunan Andersen, “Kovid-19 öncesi son 20 yılda zoonotik marazlar 100 milyar dolar ekonomik zarara neden oldu.” dedi.
ET TÜKETİMİ SON 50 YILDA YÜZDE 260 ARTTI
Et tüketiminin son 50 yılda yüzde 260 artığını ve vahşi ömür yerlerinin tarım toprakları ile altyapıyı genişletmek için kullanıldığını belirten Andersen, “İnsanlara bulaşan marazların yüzde 25’i barajlar, sulama ve fabrika çiftçiliğinden kaynaklanıyor. Seyahat, ulaşım ve besin tedarik zincirleri hudutları ve aralıkları ortadan kaldırdı. İklim değişikliği de patojenlerin yayılmasına ekte bulundu. ” tabirini kullandı.
Andersen, “Bilim net, vahşi hayatı sömürmeye ve ekosistemlere zarar vermeye devam ettiğimiz sürece önümüzdeki yıllarda hayvanlardan kişilere bulaşan bu hastalıklarda artış bekleyebiliriz.” diye konuştu.
Andersen, gelecekteki salgınların önlenmesi için hükümetlere toprağın ve yerlerin sürdürülebilirliğini, biyolojik çeşitliliği artırma ve ilmî araştırmalara yatırım yapma davetinde bulundu.
Hürriyet
