Yerleşim tarihi MÖ 5. bin yıl ortalarına kadar uzanan Aphrodisias, MÖ 6. yüzyılda küçük bir köy görünümünde iken, MÖ 2. yüzyılda Menderes Vadisi’ndeki ağır kentleşme periyodunda kent devleti (polis) statüsü kazanmış. MÖ 1. yüzyılda Roma ile yakın bağlara sahip olan Aphrodisias, daha sonra Roma İmparatoru olarak Augustus unvanını alacak olan Octavian tarafından “Tüm Asya’dan kendime bu kenti seçtim.” kelamlarıyla müdafaa altına alınmış ve Roma Senatosu tarafından MÖ 39 yılında vergi muafiyeti ve özerklik üzere ayrıcalıklar tanındıktan sonra süratle gelişmeye başlamış.
Aphrodisias’ın arkeolojik ehemmiyeti, Geç Helenistik Dönem’den Roma ve Bizans devirlerine kadar süren ağır bir fikir ve paha alışverişini gözler önüne seren, büyük ölçüde mermerden inşa edilmiş yapıların ve bunlarla bağlı kabartma ve yazıtların istisnai ölçüde iyi korunmuş olmasından geliyor. Aphrodisias, MS 1.-5. yüzyıllar ortasında bütün Akdeniz dünyasında büyük üne kavuşan, başta Roma olmak üzere, İmparatorluğun dört bir yanında imzalarını taşıyan yapıtları bulunan heykeltıraşlar yetiştirmiş.
Mermer ocaklarının kente eşine az rastlanır derecede yakın olması, Aphrodisias’ın mermer heykel sanatı için yüksek kaliteli bir üretim merkezi haline gelmesinin kıymetli bir nedeni. Bu özelliği sayesinde Roma İmparatorluğu’nun Asya Eyaleti’nde, devrin mermer sanatı ve mimarisinin tüm taraflarıyla araştırılıp anlaşılmasını sağlayan kentlerden biri olmuş. Kente ismini veren ve kent kimliğinin gelişiminde değerli rol oynayan Aphrodite kutsal alanının ve kentteki özgün Aphrodite kültünün de Akdeniz Havzasında geniş bir alanı kültürel açıdan etkilediği biliniyor. Bu özellikleri nedeniyle, Aphrodisias Antik Kenti yaklaşık 2-3 km. kuzeydoğusunda bulunan antik mermer ocakları ile birlikte 2017 yılında Dünya Miras Listesi’ne kaydedilmişti.
Hürriyet
