Aşılama sürecinin hızlanmasını ve bunun salgın datalarında yarattığı olumlu etkiyi dikkate alan Avrupa Birliği, üçüncü ülkelerden yapılacak zarurî olmayan seyahatlere ait kısıtlamaları gevşetmeye hazırlanıyor. AB Kurulu, COVID-19’la gayret kapsamında aşı olmuş üçüncü ülke vatandaşlarının Birlik ülkelerine seyahatlerine müsaade verilmesini önerdi. AB ülkeleri bu öneriyi kabul ederse Avrupa İlaç Ajansı (EMA) tarafından onaylanan ya da Dünya Sıhhat Örgütü’nün (DSÖ) acil kullanım listesinde yer alan aşılardan olanlar, mecburî haller dışında da AB’ye seyahat edebilecek.
AŞI KAİDESİ NASIL OLACAK?
AB dışı bir ülkeden AB’ye seyahat etmek isteyen bir kişinin aşı sürecini seyahatten en az 14 gün evvel tamamlamış olması gerekiyor. Aşı yapılmayan çocuklar ise aşılanmış ebeveynleriyle seyahat edebilecek fakat seyahatten en geç 72 saat evvel yaptırılmış testin sonucunun negatif olması kaidesi aranacak.
HANGİ AŞILAR GEÇERLİ OLACAK
Avrupa İlaç Ajansı onaylı aşılar otomatik kabul görecek. AB ülkeleri, istemeleri halinde DSÖ’nün acil kullanım listesinde yer alan aşıları da kabul edilen aşılar listesine ekleyebilecek. EMA şu ana kadar BioNTech/Pfizer, Moderna, AstraZeneca ve Johnson&Johnson aşılarına onay verdi. Rus Sputnik V, Curevac ve Novavax aşılarının ön kıymetlendirme süreçleri ise sürüyor.
ÖBÜR KRİTERLER NELER?
Seyahatin çıkış noktası olan ülkenin salgın durumu da kritik kıymette. Ülkenin bilgileri makûs olsa da onaylı aşılardan olanlar AB’ye seyahat edebilecek. Ülkenin datalarının AB’nin belirlediği kriterleri karşılaması ve AB’nin seyahat listesine girmesi halinde ise seyahat edecek kişinin hangi aşıyı olduğuna bakılmayacak. Aşı ayrıntısını devreden çıkaracak en kıymetli kriter, 14 günlük bir devirde 100 bin bireye düşen olay sayısının 100’ü aşmaması. Mevcut kurallarda bu oran 25 olarak belirlenmişti.
TÜRKİYE’Yİ NASIL TESİRLER?
Teklifin kabul edilmesi Türkiye’yi de direkt etkileyecek. EMA onaylı olan BioNTech/Pfizer aşısından yaptıran Türk vatandaşları AB’ye seyahat edebilecek. Şimdi EMA onayı almamış ya da DSÖ’nün acil kullanım müsaadesi sürecini tamamlamadığı aşılardan olanlar ise zarurî durumlar dışında AB ülkelerine gidemeyecek. Salgın datalarında besbelli iyileşme yaşanması ve Türkiye’nin bu sayede AB’nin oluşturduğu seyahat listesine girmesi halinde EMA’dan şimdi onay almamış aşılardan (Sinovac, Sputnik V vb) olanlar da AB’ye seyahat edebilecek.
AŞI SERTİFİKASI MI GEREKLİ?
AB’nin üzerinde çalıştığı aşı sertifikası operasyonel olana kadar AB üyesi olmayan ülkelerden alınacak aşı olunduğuna dair evrak, gerçek olması, geçerliliği ve tüm gerekli bilgileri içerip içermediği göz önünde bulundurularak kabul edilebilecek.
BİLGİ NOTU
Halihazırda Avrupa Birliği, AB dışında yedi ülke vatandaşlarına zarurî haller dışında da giriş müsaadesi veriyor. Türkiye’nin de dahil olduğu öbür ülkelerin vatandaşları, fakat zarurî hallerde ya da bir AB ülkesinde ikameti varsa giriş yapabiliyor.
AB İSTERSE FRENE BASACAK
AB Kurulu, salgın durumunun denetim altında tutulabilmesi için acil fren düzeneği da önerdi. Buna nazaran bir ülkedeki durum, bilhassa varyantlarla ilişkili olarak kötüleşirse AB ülkeleri zarurî olmayan seyahatleri hemen askıya alma yetkisine sahip olacak. Aşı olan üçüncü ülke vatandaşları, AB’ye mecburî olmayan seyahatlerinde gidecekleri ülkeler tarafından belirlenen kuralları (test, karantina vs) yerine getirmek zorunda.
LİSTE GENİŞLEYECEK
AB Komisyonu’nun hadise sayısına ait kriteri gevşetmesi, şu evrede yalnızca yedi ülkenin yer aldığı inançlı seyahat listesine yeni ülkelerin eklenmesi sonucunu doğuracak. Şu an AB listesinde yer alan ülkeler Avustralya, Yeni Zelanda, Ruanda, Singapur, Güney Kore, Tayland. Çin de karşılıklılık prensibini uygulaması kuralıyla listede. AB yetkilileri, listenin kısa vakitte yüze yakın ülkeyi kapsayacak formda genişleyebileceğini belirtiyorlar. Liste iki haftada bir güncellenecek. Komisyon’un teklifinin ay sonuna kadar onaylanması bekleniyor.
Hürriyet
