Covid-19 pandemisiyle gayret kapsamında aşılamanın değerini sık sık vurgulayan uzmanlar, yalnızca kendimizi değil etrafımızdakileri de korumak için aşı olmamız gerektiğini altını çize çize söylüyor.
İngiltere’de sıhhatle ilgili en üst seviye kurum olan Kamu Sıhhati Yönetimi (PHE) tarafından gerçekleştirilen ve sonuçları 27 Nisan’da açıklanan bir araştırma, bu iletisi destekleyen çok değerli datalar sundu.
Ülkede uygulanan Pfizer/BioNTech ve AstraZeneca aşılarını alan binlerce kişi üzerinde yapılan çalışma, bir doz aşının bile bireylerin virüsü yakın etraflarındaki şahıslara bulaştırma ihtimalini neredeyse yarıya indirdiğini ortaya koydu.
AŞI OLANLAR ENFEKTE OLSA DA DAHA AZ BULAŞTIRIYOR
İngiltere basınında yer alan haberlerde aktarılan araştırma sonuçlarına nazaran, bir doz aşı olmalarının üzerinden 21 gün yahut daha fazla vakit geçen bireylerin, virüsü meskende birlikte yaşadıkları şahıslara bulaştırma ihtimalleri, aşı olmayanlara kıyasla AstraZeneca aşısında yüzde 38, Pfizer/BioNTech aşısında ise yüzde 49 daha düşük.
Bulaştırma önleyiciliği aşının uygulanmasından sonraki 14’üncü günde başlıyor. Bireyin kaç yaşında olduğu bulaş koruyuculuğu noktasında kıymetli bir faktör teşkil etmiyor. Aşılanmamış bireylerin enfekte olduktan sonra virüsü evdekilere bulaştırma oranı ise yüzde 10 düzeyinde.
Uzmanlar araştırmanın bir sonraki etabında, iki doz aşı uygulamasının virüs bulaştırma ihtimalini daha da azaltıp azaltmadığına bakacak. Tıpkı halde aşı kaynaklı bulaş koruyuculuğunun mesken dışı yerlerde da geçerli olup olmadığı incelenecek. PHE, yurtlar, bakım meskenleri ya da cezaevleri üzere insanların birlikte yaşadığı ve bulaş riskinin yüksek olduğu yerlerde de misal sonuçlar elde etmeyi umuyor.
AŞI OLANLARLA OLMAYANLARIN TEMASLILARI KIYASLANDI
Şimdi hakem kontrolünden geçmeyen araştırma kapsamında 24 bin hanede yaşayan 57 binden fazla kişi incelendi. Bu şahısların hepsi aşılanmış şahıslarla temas halindeydi. Bu bireylerin sonuçları aşılanmamış 1 milyon kişinin temaslılarıyla kıyaslandı.
Temaslı kavramı ise konuttaki birinci Covid-19 hadisesinden sonraki 2 ila 14 gün içinde PCR testi olumlu çıkan ikincil koronavirüs hadiseleri formunda tanımlandı. Araştırmaya kapsamında incelenenlerin birçok 60 yaşın altındaydı.
PHE Bağışıklık Yöneticisi Dr. Mary Ramsay, sonuçları kıymetlendirerek, “Bu bulgular hayli umut verici olsa da, aşılanmış olsanız bile virüs taşıyormuş üzere davranmanız, el hijyenine itina göstermeniz ve toplumsal ara kurallarına uymanız çok önemli” diye konuştu.
MİSAL SONUÇLAR ELDE EDİLEN İKİNCİ ARAŞTIRMA
Geçtiğimiz günlerde yeniden İngiltere’de yapılan bir öbür araştırma da emsal sonuçlar getirmişti. Oxford Üniversitesi ile Ulusal İstatistik Dairesi’nin işbirliğinde yapılan araştırmada aşılamanın bulaşı önlediğine dair sonuçlar elde edilmişti.
Gerçek hayat dataları üzerinden yapılan incelemede, Pfizer/BioNTech ya da AstraZeneca aşılarıyla aşılananlarda, birinci dozdan sonra bulaşıcılıkta üçte ikiye varan düşüşler yaşandığı görülmüştü. Bilhassa Pfizer/BioNTech aşısının ikinci dozunu olanlarda bu oranın daha da yüksek olduğu anlaşılmıştı.
SONUÇLAR BİZE NE ANLATIYOR?
PHE’nin yaptığı bu araştırmanın sonuçlarını, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, hurriyet.com.tr okurları için kıymetlendirdi.
Ertuğrul, aşının her türlü bulaşı önlemede tesirli olduğunu belirterek, mRNA aşılarında birinci dozdan itibaren bulaşın kısmen azaldığını, inaktif ve vektör aşılarda ise bu sonucu elde etmek için iki dozun da uygulanması gerektiğine dair çalışmalar olduğunu vurguladı.
TEK DOZ AŞI MUHAKKAK ORANDA MÜDAFAA SAĞLIYOR
“Yapılan birtakım çalışmalarda mRNA aşılarının birinci dozdan sonra da koruyuculuk oranına sahip olduğu ve muhakkak oranda bulaşı engellediği gösterildi ancak bunu inaktif virüs aşıları için söyleyemeyiz” diyen Prof. Dr. Bülent Ertuğrul, “İnaktif virüs aşılarının bulaştırıcılık açısından tesirlerine dair bilimsel çalışmalar yok. Bu sebeple iki doz aşıdan sonra bulaştırıcılığın azaldığını söyleyebiliriz” sözlerini kullandı.
‘VEKTÖR AŞILARA DAİR KÂFİ DATA YOK’
Türkiye’de yakın vakitte devreye girecek Sputnik V aşısının bulaştırıcılığa tesirlerini de kıymetlendiren Ertuğrul, “Vektör aşıların birinci dozdan sonra bulaştırıcılığı ne derece önlediğine dair elimizde kâfi data yok. Bu sebeple aşının Faz 3 çalışmalarında da belirtildiği üzere kâfi derecede bulaştırıcılığı engellemesi için iki doz aşının kesinlikle olunması gerekiyor” dedi.
TEK DOZ MRNA AŞI MESKEN İÇİ BULAŞLARI BÜYÜK ORANDA ÖNLEYEBİLİR
Ertuğrul, aşının her türlü bulaşı önlemede tesirli olduğunu belirterek, “Toplum ne kadar çabuk bağışık haline geçerse salgın zinciri o kadar çabuk kırılmış olur. İnaktif aşıların konut içi bulaşları önlemesi için çift doz gerekli lakin mRNA aşılarında tek doz ile yalnızca konut içi bulaşları değil, tüm bulaşları büyük oranda önlemiş oluyoruz” dedi.
Hürriyet
