Türk futbolunun son periyotlarına damga vuran Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) yargı organlarına bir şok haber de Ankara’dan geldi… Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK), Trabzonspor Kulübü’nün geçtiğimiz eylül ayında yaptığı müracaat üzerine TFF’den, yargı organları Profesyonel Futbol Disiplin Heyeti (PFDK) ve Tahkim Kurulu’nun tarafsız ve bağımsızlığını sağlayacak gerekli düzenleme ve değişikliklerin yapılmasını istedi.
AİHM KARARINA ATIF
Kurum, 2 Eylül 2020’de Trabzonspor Lideri Ahmet Ağaoğlu tarafından yapılan ‘Tahkim Şurası kararının hukuğa karşıtlığının tespiti talebi’ konusundaki başvurusunu 5 Ocak 2021’de karara bağladı ve TFF’ye 20 sayfalık münasebetini gönderdi. Bildiri edilen kararda; müracaata temel olan ‘tarafsızlık ve bağımsızlık’ konusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AiHM) tespit ve kararına yer veren KDK, gerekli değişikliğin yapılması konusunda TFF’ye bir ay mühlet tanıdı.
20 SAYFALIK KARAR
Münasebeti 20 sayfada açıklanan kararın son kısmında “Kurum, belirttiği bu münasebetlerle müracaatın kabulüne ve Türkiye Futbol Federasyonu’nun; TFF Statüsü, Disiplin Şurası Talimatı ve Tahkim Şurası Talimatı’nda tarafsız ve bağımsızlığı sağlayacak gerekli değişikliklerin yapılması; Tahkim Kurulu’nun kararlarını gerekçeli hazırlaması, bunların taraflara adabınca bildirim edilmesi ve gerekçeli kararların internet sitesinde yayımlanması; Uygun idare unsurlarından ‘kanunlara uygunluk, şeffaflık, hesap verilebilirlik, nezaket ve kararların gerekçeli olması’na uygun davranması konusunda TFF’ye tavsiyede bulunulmasına, 6328 sayılı Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu’nun 20’nci hususunun üçüncü fıkrası uyarınca, TFF tarafından bu karar üzerine tesis edilecek sürecin 30 gün içinde kurumumuza bildirilmesinin mecburî olduğuna, TBMM Kamu Denetçiliği Kurumu Baş Denetçisi tarafından karar verilmiştir” sözlerine yer verildi.
AĞAOĞLU’NUN O KELAMLARINA VERİLEN CEZA İLE SÜREÇ BAŞLADI
Süreç, Trabzonspor Lideri Ahmet Ağaoğlu’nun TFF’nin dönem başında Üstün Lig’deki kadro sayısını 21’e çıkarması üzerine, “Kulüpler Birliği Vakfı’nın toplantısının üzerinden daha 24 saat geçmeden bu türlü bir karar alınıyorsa, demek ki bu karar çekmecedeydi. Bu net. O vakit küme düşme de olmadığına nazaran ligin üstü dizayn edildi. Ligin üstüne biçim vermek için biz maç oynadık. Ben bunu anlıyorum kimse kusura bakmasın” açıklamasına karşılık aldığı cezayla başladı. Ağaoğlu bu sözlerine karşılık aldığı 45 günlük cezanın ‘insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde hukuka ve hakkaniyete uygunluk tarafından incelenmesi’ için 2 Eylül 2020 de KDK’ye müracaat etti. Kurum yaklaşık 4 aylık incelemesini 20 sayfalık gerekçeli kararla taraflara gönderirken, tavsiye kararında değişik tespit ve sözler yer aldı.
AİHM DE GEREKLİ ADIMLARIN ATILMASI BEKLİYOR
TFF’nin 15 Ekim tarihli gönderdiği karşılığı yazıya yer veren KDK, 4 Kasım tarihli yazısında TFF’nin burada istenilen bilgi ve dokümanları kendilerine yer vermemesine dikkat çekerek, “TFF’nin aksi taraftaki nitelendirmeleri ve 6328 sayılı kanun karşısında KDK’nın bilgi ve evrak taleplerine karşı sergilemekte olduğu tavır yasal destekten uzaktır. Kaldı ki bu şuraların bir mahkeme olmamasına rağmen, verdikleri kararların bağlayıcı olması ve yaptırım uygulama yetkisi de olduğu için hukuk devleti prensiplerine tabi olarak ona nazaran titizlikle karar vermeleri gerekmektedir” kelamlarına yer verdi Kamu denetçisi Arif Dülger’in tespit ve görüşlerinin yer aldığı gerekçeli kararda, AiHM’nin 28 Ocak 2020 tarihli TFF Tahkim Kurulu’nun Avrupa insan hakları kontratının 6. unsurunda düzenlenen adil yargılama haklarını ihlal ettiği tespitiyle ilgili kararına atıf yapılarak, “AiHM Türkiye Cumhuriyeti devletinin bu meselelerin çözümlenmesi için gerekli adımların atılması gerektiğine hükmetmiştir. Lakin TFF, hem kurumuzun 27 Ağustos 2018 tarihli kararına hem de AiHM’in talebine karşılık bu yargı organlarıyla ilgili hâlâ bir değişikliğe gitmemiştir” dendi.
TÜRKİYE’DE BİR BİRİNCİ: SÖZ ÖZGÜRLÜĞÜNE MÜDAHALE
TFF’nin bunların yanı sıra Tahkim Heyeti ve PFDK’nın bağımsızlığı ve tarafsızlığı konusunda FIFA’nın da prensiplerini yerine getiremediğine vurgu yapan KDK, ‘TFF Statüsünde Tahkim Kurulu’nun vazifesini yerine getirirken bağımsız hareket edeceği düzenlenmiş olsa dahi bunun tek başına kâfi olmayacağını’ belirtilip, ‘adalet sırf tecelli etmemeli; tıpkı vakitte tecelli ettiği görülmelidir’ prensibinden yola çıkarak, hem KDK’nın 2018 hem de AiHM’nin 2020 tarihli kararlarında emsal halde TFF yargı organlarının tarafsızlığı ve bağımsızlığı konusundaki kuşku ve tespitlerine yer verdi.
TFF’NİN TESİRİNE VURGU
TFF ile Tahkim Heyeti ortasında hiyerarşik bir bağ bulunmasa da TFF Yönetimi’nin Tahkim Kurulu’nun işleyişi üzerinde önemli tesiri olduğu belirtilen kararda Ahmet Ağaoğlu’nun bahse mevzu kelamlarına karşılık verilen cezanın tabir özgürlüğüne müdahale olduğu belirtilerek, “Sporcuların yahut spor adamlarının bu açıklamalarının Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi uyarınca teminat altına alınan tabir özgürlüğü kapsamında olduğu, münasebetiyle bu üslup bir temel hak ve özgürlüğün özünün sonlandırılmasında çok dikkatli bir formda, tüzellik unsurunun bir sonucu olarak gerekçeli bir biçimde karar verilmesi gerektiği bildirilmiştir” dendi. Spor yargılamasında birinci sefer bir lidere verilen ceza tabir özgürlüğüne müdahale olarak nitelendirilmiş oldu.
Hürriyet
