Mesken alırken ya da kiralarken aidat bedellerini sormayanlar sonrasında makûs sürprizlerle karşılaşabiliyor. Bilhassa İstanbul’da yapılan markalı konut projelerinde kimi vakit abartılan toplumsal alanlar sarfiyatların artmasına ve aidatların yükselmesine neden oluyor. Eva Gayrimenkul Değerleme tarafından yapılan aidat araştırmasına nazaran İstanbul’da markalı konut projelerinde 100 metrekarelik daireler için ödenen ortalama aylık aidat bedeli 400-450 TL. Ancak aidatlar daire başına 3 bin 500 TL’ye kadar da çıkıyor.
YAKLAŞIK 1000 TL
100 metrekare bir konut için aidat ortalaması en fazla olan ilçenin 945 TL ile Şişli olduğunu belirten Eva Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “100 metrekarelik daire başına ödenen ortalama aylık aidat fiyatında ikinci sırada 935 TL ile Beşiktaş geliyor. Bunu 553 TL ile Kağıthane, 524 TL ile Üsküdar, 495 TL ile Sarıyer takip ediyor. Kelam konusu sayının en düşük olduğu ilçeler ise 55 TL ile Fatih, 144 TL ile Silivri, 213 TL ile Beylikdüzü, 226 TL ile Büyükçekmece, 235 TL ile Arnavutköy olarak sıralanıyor” diye konuştu.
3.500 TL’YE ÇIKIYOR
Markalı konut projelerinde aidatların projenin sağladığı imkanlar, dikey ya da yatay mimaride inşa edilmiş olması, bulunduğu ilçe, daire büyüklüğü, yapının yeni ya da eski bir projede olması üzere etkenlere nazaran değiştiğini belirten Cansel Turgut Yazıcı, “En yüksek aidat bedellerine bakarsak tekrar 100 metrekare bir mesken için Beşiktaş Büyükdere aksında 3 bin 500 TL ile birinci sırada. Bunu 3 bin lira ile Şişli, 1.700 lira ile Fulya, 1.600 lira ile Maslak, 1.200 lira ile Zeytinburnu Bakırköy kıyı sınırı takip ediyor” dedi.
ANKARA’DA ÇANKAYA İZMİR’DE GÜZELBAHÇE
Yapılan araştırmaya nazaran Ankara’da en fazla aidat toplanan ilçeler sırası ile; Çankaya, Etimesgut, Yenimahalle ve Keçiören. 100 metrekare daire için ortalama ödenen aidat sayısı Çankaya’da 350 TL, Etimesgut 150 TL, Yenimahalle ve Keçiören ‘de ise 120 TL. İzmir özelinde en fazla aidat toplanan ilçeler sırası; Bornova, Karşıyaka, Bayraklı, Konak ilçeleri. İzmir vilayetinde ortalama metrekare aidat ödemeleri en yüksek olan ilçeler ise Güzelbahçe, Urla, Çeşme, Narlıdere, Karşıyaka ve Bornova. 100 metrekare daire için ortalama ödenen aidat sayısı Güzelbahçe’de 420 TL, Urla’da 380 TL, Narlıdere’de 330 TL, Karşıyaka’da 300 TL, Bornova’da ise 250 TL civarında.
KULLANILMASA DA ÖDEMEYE DEVAM
Salgın sürecinde sitelere toplumsal tesisler alınan tedbirler kapsamında uzun müddet kapalı kaldı. Hamam, sauna, havuz, spor salonu üzere alanlar kapanınca bunun masraflara yansıması ve aidatların düşmesi beklendi fakat o denli olmadı. Hem salgına karşı alınan tedbirler, (ek paklık, ilaçlama, aşikâr noktalara dezenfektan yerleştirilmesi gibi) hem de işçi masrafları münasebet gösterilecek indirime gidilmedi. Bu bahis tüketicilerin de yansısına neden oldu.
KİRACI MI ÖDER KONUT SAHİBİ Mİ?
Kimi vakit site idaresi tarafından yapılan bir harcama ‘Bunu mesken sahibi ödeyecek kiracı mı?’ sorusunu beraberinde getiriyor. Bu sorunun karşılığını ise yapılan harcamaların içeriği belirliyor. ‘İşletme bütçesi’ çalışanların maaşı, ortak alan masrafı üzere ögeleri içeriyor ve bu sarfiyatlar kiracıya ilişkin. ‘Yatırım bütçesinden’ gelen masrafları kiracı değil konut sahibinin ödemesi gerekiyor. Asansörün değiştirilmesi, binanın boyanması, demirbaş alımı üzere kalemler yatırım bütçesine giriyor. Kiracıların Kontrol Kurulu’ndan bu bütçeleri isteme hakkı var. Öte yandan sitenizde yapılması istenen yenilik çok masraflı yahut lüks ise yahut yalnızca kimi kat maliklerinin kullanımına ait ise öteki kat maliklerinin bu masrafa katılması zaruriliği yok. Örneğin site içerisinde bebek bakım odası yapılmak istenmesi halinde çocuğu olmayan kat maliklerinin bu masrafa katılması zarurî değil. Tüm bunların yanında aidatını ödemeyenler hakkında yönetici yahut başka maliklerden her biri dava açabileceği üzere icra takibi de yapabilir. Aidat ödememe halinde özel bir gecikme tazminatı hesabı da işler ve ödenmeyen aidatlar için aylık yüzde 5 gecikme tazminatı da alınır.
BOŞ KONUTUN AİDATI PAYLAŞTIRILAMAZ
Kimi yeni sitelerde boş dairelerin sayısı epey fazla. İşte bu sitede yaşayanların dikkat etmesi gereken nokta şu; Müteahhite ilişkin olan ve şimdi satılamayan dairelerin aidatları öteki kat maliklerine paylaştırılamaz. Boş olan dairelerin aidat ödeme sorumluluğu müteahhite ilişkin. Ayrıyeten kiracının aidat yükümlülüğü de en fazla ödediği aylık kira bedeli kadardır. Bu ölçüsü aşarsa sorumluluk mal sahibine geçer.
Hürriyet
