ABD, 20 yıldır bulunduğu ve ülke tarihindeki en uzun savaşı verdiği Afganistan’dan resmi sayılara nazaran 2 bin 500 askerini geri çekiyor. Çekilme kararı birinci olarak eski Lider Donald Trump tarafından Şubat 2020’de Katar’ın başşehri Doha’da Taliban ile imzalanan mutabakatla belirlenmişti. Biden idaresinin de gerisinde durduğu asker çekme kararı, NATO’nun da bu plana uyacağını açıklamasıyla birlikte gerek bölgenin geleceği, gerek ABD’nin global durumu ile ilgili soruları beraberinde getirdi.
GAYEMİZİ TAMAMLADIK
ABD’de hem Joe Biden hem Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Afganistan’a girmelerinin temel sebebinin 11 Eylül akınları olduğunu ve bu doğrultuda terörizmle çaba amaçlarının yerine getirildiği vurgusunu yaptı. “Bizim Afganistan’da kalma nedenimiz günden güne netliğini yitirdi” diyen Biden, ABD’nin tek bir noktada bu kadar asker bulundurmasının hem finansal hem de stratejik açıdan maliyetli olduğunu söz etti. Terörle gayretin dünyanın birçok farklı noktasına dağıldığını ve siber kabahatler dahil olmak üzere birçok farklı biçime büründüğünü tabir eden Biden, ABD’nin bölgedeki askeri misyonunu tamamladığının altını çizdi.
LİDERLİK ELEŞTİRİSİ
ABD idaresinin aldığı karar hem Cumhuriyetçi hem Demokrat cepheden birtakım tenkitlere maruz kaldı. Asker çekme kararı, “henüz ortadan kalkmamış bir düşmanın karşısında geri adım” olacağı ve güvenlik zafiyeti oluşturabileceği, ayrıyeten “Amerikan liderliğinin geri çekilmesi” imajı oluşturduğu tenkitleri aldı.
İNSANİ DURUM KAYGISI
Afganistan’daki NATO birliklerinin de geri çekilme planına uyacağını açıklaması, 2001’den bu yana bilhassa bayan hak ve özgürlükleri bahislerindeki kazanımların kaybedilebileceği telaşını doğurdu. Biden, bu kaygılara de değinmiş, “Biz Afgan bayan ve kız çocuklarının haklarını savunmaya devam ederken, kıymetli insani ve kalkınma dayanağı de sağlayacağız. Bölgedeki öteki ülkelerden, Pakistan, Rusya, Çin, Hindistan ve Türkiye’den Afganistan’ı desteklemek için daha çok şey yapmalarını isteyeceğiz” tabirlerini kullanmıştı. Bu noktada kaygıları gidermek üzere harekete geçen ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, dün Afganistan’a sürpriz bir ziyaret gerçekleştirdi. Blinken’in Afgan önderlere çekilme planına dair bilgi verdiği belirtiliyor.
UZAKTAN SAVAŞ STRATEJİSİ
New York Times gazetesine nazaran ABD, Afganistan’da müttefiklerle uzaktan savaş prosedürleri uygulanması üzerine çalışıyor. Afganistan’daki birliklerin çekilmesine rağmen İHA’lar, uzun menzilli füzeler ve istihbarat uyumu ile bölgenin terör örgütlerinin yuvası olmasının engellenmesi amaçlanıyor.
NYT’ye nazaran, Afganistan’da askeri çalışanı bulunan Türkiye’nin de ABD askerlerinin bölgeden çekilmesinin akabinde istihbarat akışını sağlaması öngörülüyor. ABD askerlerinin bir kısmının komşu Özbekistan, Tacikistan ve Kazakistan’a kaydırılması planlanıyor.
Hürriyet
