AB Komitesi, Türkiye de dahil birçok ülkede üretilen ve Kıbrıs Türkleri ile Rumlar ortasında uzun yıllardır sorun haline gelen peynir çeşidi hellimin coğrafik tescilini yaptı. AB Komitesi, Türkçe hellim, Yunanca halloumi ismiyle üretilen eserlerin, AB hudutları içinde Kıbrıs menşeli olması kuralıyla satılmasına karar verdi. Öteki ülkelerde üretilen peynirler hellim ismiyle AB ülkelerinde satılamayacak.
YILLARDIR SÜRÜYORDU
KKTC’nin değerli ihraç eserleri ortasında yer alan ve ızgarada erimeme özelliğiyle tercih edilen hellimin isim hakkı ve nerede üretilebileceği tartışmaları, Rumların 2006 yılında AB’ye coğrafik tescil müracaatında bulunmasıyla başladı. Avrupa’da üretim yapan şirketler, İngiltere başta olmak üzere AB mahkemelerinde uzun yıllar süren hukuk çabası verdi. AB içinde ise, Kıbrıs Türklerinin eserlerini, Rumların onayı ya da engellemeleri olmadan nasıl satacağı tartışmaları yaşandı.
KKTC’YE KAİDELİ MÜSAADE
AB Komitesi aldığı son kararla Kıbrıs Türklerinin, peyniri Rum toprakları üzerinden AB’ye satışına onay verdi. AB, Türk ve Rumlar ortasında ticareti belirleyen Yeşil Çizgi tüzüğünü güncelledi ve besin eseri hellimin AB standartlarına uyması kaidesiyle satışına müsaade verdi. Kalite denetimini ise tarafsız bir Avrupa şirketi yapacak. AB’nin koyduğu “en az yüzde 50 koyun ve keçi sütü karışımıyla üretilmesi” kuralı, düşük maliyet maksadıyla inek sütü de karıştıran Türk ve Rum üreticiler ortasında ağır itirazlara yol açtı.
ADADA ÜRETİM KURALI ARANACAK
AB Tarım Bakanları’nın son onayı vereceği Komite kararı, üreticilere standartlara ulaşmaları için geçiş mühleti tanıyacak. KKTC’deki üreticiler, Rumların ambargosunu kırmak hedefiyle hellimi Türkiye başta olmak üzere farklı ülkelerde kurdukları iştiraklerle da üretiyordu. Bu eserler, Kıbrıs dışında üretilmeleri nedeniyle AB’ye ihraç edilemeyecek.
Hürriyet
