AB Komitesinin sağlıktan sorumlu üyesi Stella Kyriakides, AstraZeneca ile AB ortasında büyüyen aşı tedarik uyuşmazlığı hakkında basın toplantısı düzenledi.
Yılın birinci çeyreğinde AB’ye yapacağı tedarikte yüzde 60 kesintiye gideceğini açıklayan şirketin kararından kaygı duyduklarını vurgulayan Kyriakides, “İlaç şirketleri ve aşı geliştiricilerinin uymaları gereken ahlaki, toplumsal ve kontrata bağlı sorumlulukları var.” dedi.
Mukaveledeki bir hususta “şirketin teslimatlar için en yüksek çabayı” göstereceğine yönelik maddeyi münasebet göstermesine değinen Kyriakides, AstraZeneca’nın “en yüksek çabayı” gösterdiğini belirterek tedarik yükümlülüklerine uymamasını kabul edemeyeceklerini vurguladı. Kyriakides, kontrat gereği ikisi AB ülkelerinde ikisi İngiltere’de bulunan 4 fabrikada üretilen aşılara erişim hakları bulunduğuna işaret etti.
AB ALDIĞI “RİSKİN KARŞILIĞINI” GÖRMEK İSTİYOR
Kyriakides, şirketle şimdi aşı geliştirilmemişken mutabakat imzaladıklarını, AB’nin “risk alarak yatırım yaptığını” ve bunun karşılığını görmek istediklerini aktardı.
Kyriakedis, “Biz ‘ilk gelen malı alır’ mantığını reddediyoruz. Bu mahalle kasaplarında işe yarayabilir lakin kontratlarda kelam konusu olamaz. Bizim ön alım mutabakatımızda hiç olamaz. Ön alım muahedesinde öncelik unsuru bulunmuyor. AstraZeneca’ya itimadı yine tesis etmesi, tam bilgi sağlaması ve kontrata bağlı, toplumsal ve ahlaki yükümlülüklerini yerine getirmesi davetinde bulunuyorum.” tabirlerini kullandı.
Kyriakides, “Hiçbir şirket neler olduğunu anlamadığımız üzere bir yanılgıya kapılmasın. Tüm şirketlerden sağladıkları bilgiler konusunda şeffaf olmalarını istedik. Üretilen doz ölçüsü, bunların nerede üretildiği ve nereye gönderildiğini biliyoruz.” diye konuştu.
336 MİLYON AVRO ÖN FİNANSMAN
AB yetkililerinin verdiği bilgiye nazaran, AB ile AstraZeneca ortasındaki aşı kontratının zımnî tutulması gerekiyor lakin sızan bilgilerde, AB’nin şirkete aşı yatırımları için 336 milyon avro ön finansman tahsis ettiği belirtiliyor.
AB, mukavele gereği yılın birinci çeyreğinde yaklaşık 100 milyon doz aşı almayı bekliyordu. Lakin AstraZeneca’nın bunun dörtte birine yakın bir ölçüsü teklif ettiği bildiriliyor. AB, şirketin kesinti açıklamasından sonra firmadan “gerekçeli ve haklı görülebilir” açıklama yapmasını istiyor.
Kontratta üretimin ikisi İngiltere öbürleri de Belçika ve Almanya’da yer alan 4 tesiste yapılacağı belirtiliyor. AB Komitesi, yalnızca AB ülkelerindeki fabrikalardan değil, İngiltere’dekilerden de aşı gönderilmesini istiyor. AstraZeneca’nın AB ülkelerindeki fabrikalarda üretim yetersizliği bulunmasını tedarikteki kesintiye münasebet gösterdiği söz ediliyor.
AB ONAYI BEKLİYOR
Oxford Üniversitesi’nin İngiliz-İsveç ilaç firması AstraZeneca ile geliştirdiği aşı onayı için Avrupa İlaç Ajansı’na (EMA) müracaat yapılmıştı. Aşının AB onayının bu hafta çıkması bekleniyordu.
AB’de şu ana kadar onay alan BioNTech ve Pfizer ile Moderna tarafından geliştirilen aşılar, Aralık 2020’den beri halka yapılıyor.
AB Kurulu, bugüne kadar aşı geliştiren şirketlerle üye ülkeler ismine yaptığı 6 kontratla yaklaşık 2,3 milyar doz alabilecek pozisyona geldi.
AB, opsiyonlar dahil olmak üzere BioNTech-Pfizer ile 600 milyon, AstraZeneca ile 400 milyon, Sanofi-GSK ile 300 milyon, Johnson and Johnson şirketiyle 400 milyon, CureVac ile 405 milyon, Moderna ile 160 milyon doz aşı almak için kontrat imzaladı fakat AB ülkelerinde aşılamaların yavaş ilerlediği tenkitleri yapılıyor.
Kurul, geçen hafta üye ülkelerindeki yetişkin nüfusun yüzde 70’inin 1 Haziran’a kadar aşılanması amacı koymuştu. Aşı teslimatlarında yaşanacak gecikmeler sonucunda amacın yakalanamaması ihtimali yüksek görünüyor.
AB Kurulu, üye ülkelerde aşı üreten bütün şirketlerin üçüncü ülkelere bu eseri ihraç etmek istediklerinde bildirimde bulunmalarını gerektirecek bir düzenek üzerinde çalışıyor.
Hürriyet
