Oyların yüzde 60’tan fazlası sayıldıktan sonra eyaletin yüzde 66,6’sından onay aldığı ortaya çıkan Newsom zaferini ilan etti.
Vali Newsom, zafer konuşmasında, bu referandumda California halkının, bilime, aşılara, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınını sona erdirmeye, özgürce oy vermeye, bayanların kendi vücutlarıyla ilgili kararları alabilmesine, çoğulculuğa, ekonomik, toplumsal ve çevresel adalete “evet” oyu verdiğini söyleyerek, herkese teşekkür etti.
Referandumdaki başarısı, Newsom’un siyasetlerinin ve bilhassa de sıkı Kovid-19 önlemlerinin California halkından onay aldığı formunda yorumlandı.
Başka yandan, valinin en yakın rakibi olan Cumhuriyetçi ve Trump yanlısı Larry Elder’ın minimum fiyata, annelik müsaadesine, kürtaja ve Kovid-19 düzenlemelerine karşı siyasetlerinin, ABD’nin en ilerici eyaletlerinden California’da reaksiyon görmesinin, Newsom’un başarısına katkı sağladığı yorumu yapıldı.
Nüfusu 40 milyona yaklaşan eyalette referandum için yaklaşık 22 milyon seçmenin adresine oy pusulaları gönderildi. Eyaletteki seçmenlerin yaklaşık 8,6 milyonunun seçim gününden evvel postayla oyunu gönderdiği bildirildi.
Seçimin eyalete maliyeti ise 270 milyon dolardan fazla oldu.
CUMHURİYETÇİLER SEÇİMDE HİLE OLDUĞUNU TEZ ETTİ
Trump destekçisi olan Elder, referanduma günler kala seçimin hileli olabileceğini ima ederek, Trump’ın 2020 seçimindeki savlarını tekrarladı.
Seçimlerde hile yapıldığına dair bir ispat öne sürülmemesine karşın, Elder, seçimlere iki gün kala resmi sitesinden “California Hilesini Durdurun” kampanyasına irtibat vererek, takipçilerini seçim sonuçlarının incelenmesi için imza vermeye davet etti.
Newsom, zafer konuşması sırasında hile tezleri hakkında “Demokrasi futbol topu değildir, etrafa fırlatamazsınız. Hassas antika bir vazo üzeredir.” diye yorum yaptı.
REFERANDUM NEDEN DEĞERLİYDİ?
Seçmenlerin üçte ikisinin Demokrat olduğu California’da yaz aylarında yapılan anketlerin sonuçlarına nazaran Demokrat Newsom’un misyondan alınarak yerine Cumhuriyetçi aday Larry Elder’ın geçmesi muhtemel görünüyordu.
Demokratların kalesi olarak görülen eyaletin kaybedilmesi, Demokratlar için orta seçimlere bir yıl kala kıymetli bir moral bozukluğu ve utanç kaynağı olmasının ötesinde, ABD Senatosunda çoğunluğu yitirmelerine neden olabilirdi.
Demokratlar, 88 yaşındaki California Senatörü Dianne Feinstein’ın sıhhat sıkıntıları nedeniyle misyondan çekilmesi ve yerine California Valisi tarafından atanacak senatörün bir Cumhuriyetçi olması durumunda, ABD Senatosunda Cumhuriyetçilerin çoğunluğu ele geçirmesinden telaş ediyordu.
Anket sonuçları, Bernie Sanders ve Elizabeth Warren üzere isimlerin Newsom’a dayanaklarını açıklaması, ABD Lideri Biden ve Lider Yardımcısı Kamala Harris’in de kampanya için alana inmelerine neden oldu.
NEWSOM NEDEN VAZİFEDEN ALINMAK İSTENDİ?
California eyaleti uzun vakittir evsizlik, yüksek vergiler ve hayat pahalılığının yanı sıra yaz aylarında orman yangınları ile gayret ediyor.
Newsom’u referanduma taşıyan en büyük neden olaraksa Kovid-19 konusundaki kriz idaresi ve salgına karşı alınan önlemleri her sanayiden eşit biçimde talep etmemesi gösterildi.
Geçen kasım ayında Newsom’un kendi koyduğu Kovid-19 kurallarına uymayarak kalabalık bir restoranda maske takmadan yemek yerken görüntülenmesi bilhassa reaksiyon çekmişti.
Fakat, Newsom vazifeden alınmasına neden olan Kovid-19 krizini kampanyasında yeniden merkeze yerleştirdi.
Çünkü referandumda Valiye alternatif adaylar ortasında başkan durumda bulunan Cumhuriyetçi radyo programcısı Larry Elder, vazifeye gelmesi durumunda Kovid-19 maske ve aşı düzenlemelerini kaldırmaya kelam vermişti.
VAZİFEDEN ALMA REFERANDUMU NEDİR?
California’da valilerin misyona gelirken aldıkları oy sayısının yüzde 12’si kadar imza toplandığında misyondan alma referandumu düzenleniyor.
Bu referandumlarda, oy pusulalarında seçmenlere valinin misyondan alınmasını isteyip istemedikleri ve istiyorlarsa yerine kimin geçmesini istedikleri soruluyor.
Referandumda seçmenlerin yüzde 50’den fazlası valinin misyondan alınmasını onaylarsa, ikinci kısımda en çok oy alan isim vali seçiliyor.
Hürriyet
