Yapılan yeni araştırmalarda, Amerika Birleşik Devletleri’nin Soğuk Savaş devrinde Pasifik Okyanusu’na test için attığı nükleer bombaların, Çernobil ve Fukişima’dan daha fazla nükleer felakete yol açtığı ortaya çıktı. 1946’dan 1958’e kadar ABD hükümeti, Marshall Adaları’ndaki atol denilen birkaç küçük adada 67 nükleer test gerçekleştirmişti. Sonrasında hükümet bu bölgeye yerleşime açık hale getirdi. Burada yaşayan halk doğal olarak kansere neden olabilen radyasyona maruz kalmış oldu.
Columbia Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, patlamanın üzerinden 60 yıl geçmiş olmasına karşın, bu atollerden dördündeki radyasyonun birtakım bölgelerde önemli derecede tehdit oluşturduğunu söylüyor. Hem de 1986’da patlayan Çernobil santrali yakınındaki radyoaktif alanlardan ve 2011’de nükleer felakete sebep olan Fukusima tsunamisinden 10 ila 1000 kat daha fazla zararla… Araştırmacılar, toprak örneklerini tahlil ederken, kuzeydeki dört atol boyunca 11 adada amerisyum-241, sezyum-137, plütonyum-238 ve plütonyum-239,240 konsantrasyonlarını buldular.
Marshall Adaları’nın nüfusu nispeten küçük olsa da Temmuz 2018’den beri 75 binden fazla insan bu dehşetle yaşıyor. Ekseriyetle geniş bir lagün yahut mercan resifini çevreleyen bu bölge adalar ve atollerin birleşiminden oluşuyor. Bunun yanında birtakım mercan adalarında yalnızca birkaç yüz insan yaşıyor. Örneğin, Enewtak Atolü’nde 2011 nüfus sayımında sadece 664 kişi yaşadığı açıklanmıştı. Enewtak, Bikini Adası ile birlikte, araştırmacılar için nükleer testler sonucunda “sıfır noktası” olarak tanımlanan iki atolden biriydi.
Araştırmacılar, ABD tarafından 1946’dan 1992’ye kadar gerçekleştirilen toplam 1054 nükleer testin bir kısmının Marshall Adaları’nda gerçekleştirildiğini, fakat mercan atollerinin bu müddet zarfında tüm ABD nükleer testlerinden elde edilen toplam gücün yarısından fazlasına dayandığını söyledi. Bikini, 1954’te Castle Bravo olarak bilinen ABD’nin en büyük hidrojen bombası testinin yapıldığı yerdi. Patlama, II.Dünya Savaşı sırasında Japonya’ya düşenlerden 1000 kat daha güçlüydü.
Raporun müellifleri, Bikini Adası’nın yüksek radyasyon düzeyleri nedeniyle yerleşime uygun olmadığını, nüfusun bu alandan taşınması tavsiye etmişti. Bikini atolü sakinleri bu alana 1946’da zorla tekrar yerleştirilmişti ve besin eksikliği, yetersiz su kaynakları nedeniyle birkaç farklı adaya gönderildi. Araştırmacılar, ABD hükümeti adayı tekrar yerleşim için inançlı olduğunu açıkladıktan sonra, 1960’ların sonunda birtakım Bikinililerin kısa bir müddet Bikini Adası’na döndüğünü, lakin çok geçmeden yüksek seviyede radyasyon nedeniyle ayrıldığını söyledi.
Araştırmacılar, öteki yerlerde, Enewtak atolündeki Runit Adası’nda radyoaktif izotopların da önemli bir tehdit oluşturduğunu tez ederek, adadaki halkın uyarılması gerektiğini belirtmişlerdi. Birinci Dünya Savaşı sırasındaki ABD’nin işgalinin akabinde adalar, 70’lerin sonlarına kadar ABD topraklarına dahil edildi. Environmental Protection Agency’ye nazaran, bu türlü yakın bir atom patlamasıyla yayılan yüksek radyasyona maruz kalma, radyasyon hastalığı olarak bilinen cilt yanıklarına ve akut radyasyon sendromu neden olabilir. Ayrıca kanser ve kardiyovasküler hastalık üzere uzun vadeli sıhhat meselelerine da yol açabilir.
Rapor ayrıyeten, mevcut izotopların okyanusa akmasının yükselen deniz düzeyleri nedeniyle daha da kötüleşeceği, ayrıyeten adanın lagününü ve etrafındaki okyanusu kirletme riskiyle karşı karşıya kalacağı telaşlarını de gündeme getiriyor. 1980’deki büyük bir radyoaktif paklığın akabinde şu anda mercan adasının güneyindeki Enewetak Adası’nda birkaç yüz kişi yaşıyor. Öbür iki atol Rongelap ve Utirik, Bravo testinden kaynaklanan radyasyondan kıymetli ölçüde etkilendi. Ayrıyeten Rongelap atolünde araştırmacılar, Kuzey Naen Adası’nın çalışmada incelenen tüm adalar ortasında en yüksek radyasyon seviyesine sahip olduğunu buldular.
Naen üzerindeki toprak örneklerinin de yüksek konsantrasyonlarda radyoaktif izotoplara sahip olduğu bulundu. Araştırmacılar, Naen’deki yüksek radyasyon düzeylerinin sebebinin adanın Rongelap’teki temizlemeden kaynaklanan atıkların bir kısmı için bir çöplük alanı olarak kullanılmış olabileceğini tez ediyorlar.
Hürriyet
