TOBB İstanbul Bayan Teşebbüsçüler Konseyi Lideri Hatice Güner Kal, hem Kayserili, hem teşebbüsçü hem de gazeteci kökenli bir isim. Kal, serüvenini şu sözcüklerle aktardı:
GÜZEL Kİ YAPMIŞIM
Kayserili endüstrici bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldim. Kayserililerin DNA’sından gelen bir girişimcilik var. Üstüne de eğitim alınca teşebbüsçü oluyorsunuz. O dönemki ismiyle Marmara Üniversitesi gazetecilik ve halkla bağlar kısmını okudum. Reklamcılık üzerine master yaptım, doktorayı ise yarım bıraktım. Evlendim ve televizyonda küçük bir mühlet muhabir ve editör olarak çalıştım. Kızım doğunca, İstanbul’un bir mahrumiyet bölgesinde bir müddet sınıf öğretmenliği yaptım. Artık dönüp baktığımda ‘İyi ki yapmışım’ diyorum. Pırıl pırıl çocuklarla tanıştım.
KÖPRÜ OLDUM
GSM’de birincileri yapan aile şirketinde uzun yıllar vazife aldım. Bu ortada da kızım liseye gidiyordu. 2014 yılında okulla konuşup teknoloji ve girişimcilik kulüpleri kurdum. 14-18 yaş ortasındaki gençlerimizi Silikon Vadisi’ne eğitime götürdüm. Bu eğitmleri birkaç yıl sürdürdüm. Çocuklar Facebook’un CEO’su da dahil olmak üzere birçok ünlü isimle tanıştılar, birçok kurumu ziyaret ettiler. Çocuklarımızın içinde girişimcilik mükafatları alanlar oldu, yatırımcılara sunumlar yaptılar. Bence okullarda girişimcilik bir eğitim süreci olarak çocuklara öğretilmeli. Çocuklar “Üniversiteyi bitirmeden, girişimcilik öykümüze başlayabilir. Bunun için üniversiteyi bitirmeye beklemeye gerek yok” bildirisiyle geri döndüler.
37 MİLYAR EURO’LUK BİR AĞ
Aile şirketimizi devraldım ve dijitale çevirdim hala de devam ediyorum. Yazılım çalışmaları devam eden çok farklı bir e-ticaret formatıyla ilerlemeye çalışıyorum. Milletlerarası Teşebbüsçü Bayanlar Zirvesi’nden (IWEC) 2015 yılında ödül aldım. Türkiye’ye bu ağın getirilmesini sağlayan şimdiki Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan, 2012 yılında da bu mükafatı almıştı. IWEC, başarılı bayan girişimcilerin bulunduğu bir ağ ve 37 milyar Euroluk bir ciro temsil ediliyor. Dünyanın en kıymetli bayan girişimcileri burada biraradalar, tıpkı vakitte farklı pazarlara girmemiz için fırsat oluyor.
HILLARY CLINTON ANLATTI
Kal, şuradaki çalışmalarını da şöyle aktardı: Her yeri bir okul olarak görüyorum. Öğrendiklerimi bayanlara aktarmayı vazife sayıyorum. 2007 yılından bu yana kuruldayım, 2010 yılından bu yana da konsey lideriyim. Coca-Cola’yla “Fikrim artık işim” projesini yaptık. Hillary Clinton bu projeyi bir muvaffakiyet öyküsü olarak anlattı. Tekrar odamız liderliğinde kalkınma ajansından hibe alarak 18-24 yaş ortasındaki bayanlar için “teknoloji melekleri” projesini başlattık. Birçok kolda eğitim gören bayanlar sertifika aldılar ve teknoloji danışmanı olarak misyon aldılar. 50’ye yakın bayan bu sayede istihdam edildi. Bayanlar, kendilerini eleştiren erkeklere, teknolojik danışmanlık hizmeti verdi.
DÜNYAYA ÖRNEK GÖSTERİLDİ
Yeniden odamız önderliğinde taşınabilir tahlillerin adresi projesini yaptık. Bayanların taşınabilir uygulama geliştirmesini sağladık. Bu projeyi sayın Ruhsar Pekcan’la “Geleceği Yazan Kadınlar” projesi olarak TOBB’a devrettik. Hala de Cumhurbaşkanımız Tayyip Erdoğan’ın eşi Sayın Emine Erdoğan himayesinde bu proje devam ediyor. Bu projemiz bir çok ödül aldı. Barcelona’da GSMA’da ödül aldı, New York’da BM’de dünyaya örnek gösterildi. Ayrıyeten Turkcell tarafından 6 ülkede uygulanmaya başlandı.
NEDEN OLMASIN?
Artık ise ‘Neden dünyanın en kıymetli 500 markası içinde Türkiye’den markalar yok?’ dedik ve yola çıktık. Odamız İstanbul Ticaret Odası (İTO) Liderliğinde Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi (BTM) işbirliğinde “Yükselen Markalar”ı yapıyoruz. Yüzde 25 şirket ortağı olan her bayan başvurabildi. 650 müracaat aldık, 415 bayan sürece başladı. Pandemi sayesinde herkesi birebir anda dijitalden eğitime alma bahtımız oldu ve 5 haftalık süreçte, eğitmenler, duayenler bayanlarımıza birikimlerini aktardı. Eğitimler hiç 300 kişinin altına inmedi. Atölye çalışmaları da olacak. Giyim -aksesuar, mesken dokuması ve dekoratif eserler, evcil hayvan eserleri, kozmetik-bakım eserleri, kültürel öğeleri yansıtan eserler, besin eserleri alanlarına yoğunlaşacağız. Projede başarılı olacak teşebbüsçüler için yurtdışında kurs, fuar iştiraki, İstanbul havalimanlarında duty free alanlarında belli mühletle yer alma ve yurtiçi/yurtdışında staj imkanları olacak. Projeye katılan tüm bayanlarımız başka bir teşekkürü hak ediyor.
Son kelam olarak teşekkürlerimi ileteyim. Bizim koordinatör odamız İTO. Tüm liderlerimize ve bilhassa Yükselen Markalar Projesi’ndeki takviyesi için İstanbul Ticaret Odası (İTO) liderimiz Şekib Avdagiç’e, İTO İdare Şurası Üyesi Levent Taş’a, odamızın tüm çalışanlarına, Ticaret Bakanımız Ruhsar Pekcan’a hem bizimle yaptığı çalışmalar, hem de verdiği dayanak için ve olağan ki TOBB Liderimiz Rifat Hisarcıklıoğlu’na çok teşekkür ediyoruz.
TOBB İSTANBUL BAYAN TEŞEBBÜSÇÜLER HEYETİ ÜYELERİ ANLATTI
NASIL TEŞEBBÜSÇÜ OLDULAR?
Yasemin Yardımcı: 3 jenerasyondur denizciyiz. Sanayi ve ticaret alanında aile şirketi olarak faaliyet gösteriyoruz. Biz Karadenizli bir aileyiz. Kendimi bildim bileli, hem konutumuzda hem de işyerimizde denizle haşır neşiriz. Denizcilik çok erkek hâkim bir dal. Fakat eğitimimi de bu tarafta aldım. Zorluklarına rağmen diğer hiçbir kesim düşünmedim. Ofisim tersanede, her gün iş için tersaneye gidip gelen bir beşerim. İşin her kısmıyla ilgileniyorum.
Meral Yalçınkaya: 35 yıllık eczacıyım. İstanbul’da bir eczanem var. Ayrıyeten sıhhat kesiminde bir aile şirketi de kurduk . Yanık ve ilkyardım gereçleri, ağır bakım makineleri getiriyoruz. Bu alanda boşluk olduğu için yöneldik. Şirkette de 20 yılı doldurduk. Eczacılık da motamot devam ediyor. Bayanların çalışması ve üretmesi taraftarıyım.
Tuba Ulu: 10 yıl kendi aile şirketimizde çalıştım. İplik üretiyorduk, şirketin ihracat kısmında yer aldım. Mesken dokuması daha çok hoşuma gidince, butik bir marka kurdum. İki yıl oldu, kendi markama ağırlaştım. Yerli üretim kumaşlarla üretim yapıyorum, yurtdışından da talepler alıyoruz. Fakat şimdi ihracata başlamadım.
Selcen Mülazımoğlu: ODTÜ mezunuyum. Turkcell’de dijital servisler müdürü olarak çalışıyorum. Yazılım işleri ve sahibinden.com’la çalışma hayatım başladı. Bayan girişimcilere bu alandaki tecrübelerimi aktarıyorum. Hem yazılım hem de ortak fikirlerde çalışmalara katkı sağlıyorum.
Ayşegül Çapan: İktisat eğitimi aldım, 47 yıldır alüminyum yassı mamul üretimi yapan firmamızın idare şurası lideriyim. Aile şirketimiz ve ben ikinci nesilim. Erkek kardeşimle birlikte yürütüyoruz ve 21 yıldır çalışıyoruz. Babam çok vizyoner olduğu için işleri sıhhatinde bize devretti. Dünyada son 10-15 yıldır büyük bir kabuk dönüştürme süreci var. Dönüşmek de, ayakta kalmak da çok değerli. Bayan olmanın katkısı, ayrıntıcılık. Bu çok büyük katkı sağlıyor. İnsan kaynakları konusunda da bayanların avantajı büyük.
Dava Sedef: Bir bankada ve yazılım firmasında çalıştım. Bir ihracat firmasında 22 yıl yöneticilik yaptım. 4-5 yıldır da danışmanlık hizmeti veriyorum. Danışmanlık yaptığım iş beşerinin iştiraklerinde de idare heyeti üyesi olarak faaliyet gösteriyorum. Ankara’da eşimle birlikte kendi işletmelerimiz de var. Peçete, her türlü ambalaj, kimyasal eser üretimi de yapıyoruz. Ayrıyeten “depodaniste.com”la online ticarete de başladık.
Şebnem Babila: Bankacı olarak çalışmaya başladım. Türk Hava Yolları İkram ve Doco İstanbul’da çalıştım. 2019 yılında ise kurumsal hayattan ayrıldım ve kendi şirketimi kurdum. Türkiye’den Londra’ya eser satıyorum. Şu anda bakır ve sofra gereçleri satıyorum. İkinci kademede ise dokumacılık eserlerini de kapsama almak istiyorum.
Müge Öz: Sıhhat dalında yer alan aile şirketimizde uzun mühlet babamla çalıştık. Girişimcilik ruhu var ya, bir yerden sonra kendi işinizi yapmak istiyorsunuz. 2002 yılında erkek kardeşim ve bir arkadaşımla birlikte teknolojik yazılım ve bilişim kesimine girdik. Hem yurtiçi hem de yurtdışına yazılım üretiyoruz. Pazarlamada 20 arkadaşımız, yazılımda da 10 arkadaşımız var. Güç bölümü için de çalışmalarım var.
Nurcan Turan: İstanbul Ticaret Odası Genel Sekreter Yardımcısıyım. Heyet içerisinde odamızı temsilen İdare Konseyi Üyemiz Sayın Levent Taş’la birlikte doğal üye sıfatıyla yer alıyoruz. İstanbul Ticaret Odası olarak, konseyimize gerekli her türlü dayanağı de veriyoruz. Çeşitli seminerler, webinarlar, paneller ve eğitimler düzenliyor, projeler yapıyoruz. “Yükselen Markalar” projemiz de, son devirdeki başarılı işlerimizden birisi.
DÜNYAYA AÇILACAK
Parıltı Yavuzer: Benim iki teşebbüsüm var. Medikal estetik ve estetikle ilgili olarak eşimle evvel Rene Kliniği kurduk, 2017 yılında ise Beauty Omlette isimli markamızı hayata geçirdik. Hem dokumacılık, hem de kozmetik ayağı var. Dokumacılık eserlerini İstanbul’da, kozmetik eserlerini Kore’de üretiyoruz. Şu anda yalnızca Türkiye için üretim yapıyoruz. Fakat 2021 yılında Avrupa’da bir kentte birinci mağazamızı açacağız. Şimdiye kadar da mağaza açmak ve eserleri satmakla ilgili talepler vardı. Bunu hayata geçirmiş olacağız. Birebir vakitte yurtdışına satış yapan küresel bir web sitesinde yer alacağız. Girişimcilik ve üretim benim için çok kıymetli. Üretmek, bayanların doğurganlığına paralel olarak zati bizim tabiatımızda olan bir şey. Bu nedenlerin bayanların üretimde yer almasını çok önemsiyorum ve bu taraftaki çalışmalara katkı vermeye çalışıyorum.
ÇALIŞMA HAYATINA 49 YAŞINDA BAŞLADI
Asuman Dayı: Bir kızım, iki oğlum var. Küçük oğlum üniversiteye başladığında, ben 49 yaşındayken, çocuklarım Telekurye isimli firma kurdular, ben de orada başladım. İşin bütün etaplarından kargo, paketleme dahil geçerek 2 yılın sonunda idare heyeti üyesi oldum. Şu anda 1200 bireye istihdam oluşturuyoruz. Sonrasında da bir yazılım firması kurduk. 2014 yılında ise besin ve ilaç dağıtımı konusunda hizmet gösteren lojistik firmamız faaliyete geçti. Burada da 900 kişi çalışıyor. 25 yıllık iş hayatımızda çok inişler çıkışlar yaşadık. Hiç pes etmedik, asla moralimizi bozmadık.
BİRİNCİLERDE İMZASI VAR
Sevda Arıkan: Paklık materyalleri dalındayım. Kimya mühendisiyim. 52 yıldır iş hayatındayım. 15 yıl profesyonel çalıştım, sonra kendi markamı Uzay Kimya’yı kurdum. Bulaşık makinesi deterjanı, üzere Türkiye’deki “ilkleri” ürettik. Banyo eserlerinden, paklık kümesine kadar birçok eserde varız. Yatlar için denizde yüzde 95 parçalanan paklık eserleri ürettik. Daha sonra bunu yaygınlaştırdık. Bebekler için tekrar bitkisel çamaşır deterjanları ve biberon temizleyicilerini ürettik. Doğal üretim için sertifikalarımızı aldık, petrol bazlı olmayan, bitkisel temeller üzerinden de üretim yapmaya başladık. Doğal sabunlar, bitkisel bazlı eserler hepsi üretim ağımızda bulunuyor. Dünyanın en gelişmiş ülkelerine ihracat yapıyoruz.
FB TUTKUSU İDARE ŞURASI ÜYESİ YAPTI
Sevil Becan: Fenerbahçe idare heyeti üyesiyim. Fenerbahçeli olmak çok farklı bir his. O denli bir tutku ki, sizi idare şurasına kadar götürüyor. ‘Bugün Fenerbahçe için ne yapabilirim’ diye uyanıyorsunuz. Ben mühendisim. Yurtdışında eğitim aldım, yöneticilik yaptığım şirketler oldu. Spor kulübünde yöneticilik ise, çok farklı. Fenerbahçe yalnızca futbol değil bir spor kulübü. 9 farklı alandayız. Olimpik sportmenler yetiştiriyoruz. Üyelerimizle olan bağlantıları yönetmek, gelir elde etmek, anonim şirketlerimiz… Bütün bunları üst üste koyduğunuzda çok farklı iş alanları kelam konusu oluyor. Ben çalışma hayatına kadın-erkek diye bakmam. İşe ve amaca bakarım. Cinsiyetinizden ötürü sizi farklı kutulara dahil etmek isteyenler olabiliyor. Bunları da itmek, geride bırakmak gerekiyor. Bir bayan olarak daha çok çalışıp, yapabileceğinizi göstermeniz ve hatta yapmanın ötesinde “iyi yaptığınızı” göstermeniz gerekiyor. “Kadın olarak zorlanırsın bu sektörlerde” derler. Zorluklara karşı nasıl yol alacağını belirlemeniz gerekiyor.
Hürriyet