◊ Rastgele bir yerde yalnızca sesinizi duysam, o sırada sizi görmemiş bile olsam direkt “Ayşe Egesoy” derim. Bu nasıl bir imzadır?
– Bunu duymak ömre bedel işte, çok şükür.
◊ Bunu yalnızca ben söylüyor olamam. Sokakta, alışveriş yaptığınız yerlerde da benzeri durumlarla karşılaşıyorsunuzdur.
– Motamot o denli. Sesimi çabucak tanıyorlar. Bana mesleğimin en kıymetli geri dönüşü de budur. Yani sonuçta TRT’de devlet memuruyduk biz. Aldığımız maaş belirliydi. Özel televizyonlardan da TRT maaşımızdan azıcık fazla kazanırdık. Yani çok büyük paralarımız, meskenlerimiz, otomobillerimiz olmadı. Lakin bugün hâlâ bu markanın yaşıyor olması, insanların bana bu kadar sıcak yaklaşması o denli büyük bir kar ki… Tanımı yok.
SOKAKTAN GEÇENİ ÇEVİRİP SUNUCU YAPTILAR
◊ Bu unutulmaz ses ekranlardan bize kaç yıl boyunca ulaştı?
– 20 sene TRT’de çalıştım. 5-6 sene de sonrası… Yaklaşık 30…
◊ TRT, sunuculuk ve spikerlik manasında çok kıymetli bir okul, bir ekol. Siz nasıl girmiştiniz o okula?
– O yıllarda TRT’ye girmek için yaklaşık 1500 kişi başvurur, 15 kişi kabul edilirdi. İmtihanı geçtikten sonra da çabucak “tamam” denmezdi. İki-üç sene Devlet Tiyatrosu’nun değerli isimlerinden eğitim alırdık.
◊ Sonrası spikerlik mi?
– Yooo… Ona da çabucak başlatmazlardı. Evvel radyolarda küçük anonslarla deneme yaptırırlardı.
◊ Sabır işi yani…
– O denli… Hani gece yattım, sabah kalktım hop ben televizyondayım, o denli bir şey yoktu. Artık bakıyorum da iyi ki o denli yapmışlar. Zira kalıcı olmak için bütün bu yollardan geçmek kural.
◊ Artık durum farklı mı?
– Artık Türkiye’de kaç televizyon, kaç radyo kanalı var biliyor musunuz? İnanılır bir sayı değil. Olağan bu kadar kanal, bir o kadar da sunucu demek. Pekala onca insan nereden eğitim alıp ekrana çıkıyor, mikrofon başına geçiyor?
◊ Nereden?
– Hiçbir yerden! Sokaktan geçeni çevirip “Gel sen bunu sun” dediler, sunuyorlar. “Gel sen radyoda şunu yap” dediler, yapıyorlar.
◊ Günümüzde birçok ekran yüzü ya yayında yaptıkları gaflar ya da sansasyonel haberleriyle akıllarda yer ediyor.
– İşte bunu söylemek istiyorum.
◊ Halbuki sizlerin vaktinde sansasyon değil adap, üslup vardı. TRT spikerleri göz kamaştırırdı, ne giydiğiniz bile merak konusuydu.
– Çok yanlışsız bir müşahede. Gerçi şunu da diyebilirler; “Canım o vakit tek kanaldı, insanların diğer bir seçeneği yoktu. Ahmet de çıksa Fatma da, seyirci mecbur onu seyrediyordu”… Lakin hayır, o denli bir şey yok işte.
◊ Televizyon ışığı problemi mi?
– Bizim vaktimizde televizyon ışığı diye bir şey de yoktu. Onun yerine “Televizyona yakışıyor” derlerdi.
◊ Ekrana yakışmak için güzel ya da hoş olmak koşul mıdır?
– Hayır. Bir insan çok yakışıksız olabilir lakin ekrana çok yakışır. Bu ortada hoşluk nahoşluk sıkıntısından bağımsız olarak söyleyeyim; Kanal D’deki programınızı izledim, siz de çok yakışıyorsunuz ekrana.
◊ Çok teşekkür ederim, bunu sizden duymak gurur verici…
– Sahiden yakışıyorsunuz.
◊ Hoşluğu, güzelliği bir kenara koyalım. Pekala ses tonu ne kadar değerli? Diksiyonun çok iyi olması kâfi midir sunuculuk yapmak için?
– Yetmez. Ses tonu kıymetli. Çok ince sesli birini düşünün, dünyanın en hoş Türkçesini konuşsa neye fayda?
◊ Geçenlerde Kerem Alışık ile röportaj yaptım. Etkileyici bir konuşma stili var. Onun söylem ve ses rengi için ne diyeceksiniz?
– Çok severim onu da… Kerem’in “R” harfini yuvarlamaz asla. Rol aldığı dizide Adanalıyı konuşuyor, orada bile sondaki R’yi koyuyor. Ancak o denli bir aileden geliyor ki… Dayısı Attila İlhan…
◊ Doğuştan şanslı diyorsunuz…
– Olağan ki… Kulak çok hırsızdır. Duyduğunu anında çalar, lisana yapıştırır. Benim anne tarafım Karadenizli. Memlekete gittiğimde Karadeniz lehçesini bir dakikada kaparım, bir bakarım onlar üzere konuşmaya başlamışım. Çabucak silkelenip kendime gelirim. Bir de kitap okumak çok kıymetli zira söz haznesini genişletiyor. Söz haznesi geniş olmayanlar, vücut lisanlarını daha abartılı kullanır.
◊ Ayşe Hanım, ekranda olduğunuzdan oldukça farklı görünüyorsunuz. Saçlar uzamış, biçim değişmiş…
– Saçlarım daima kısaydı, nihayet uzattım. O vakitler daha bir önemli görünüyordum. Sonuçta Türkiye’nin en değerli solistleri, iş insanları, devlet adamlarıyla röportajlara gidiyordum. Bir de ben Çamlıca Kız Lisesi’nden sonra Ankara’ya gelip koleji bitirdim, akabinde TRT’ye girdim. Yani çocukken adım attım TRT binasına. Kocaman insanların karşısında lise mezunu uyduruk bir kız olmazdı. Ona nazaran saçlarım kesildi, ağır makyajlar yapıldı. Tayyörler falan…
◊ Tayyör bayan spikerlerin olmazsa olmazıydı esasen.
– Fakat o denli her etek-ceket olmaz, eteğin uzunluğu diz kapağının altında olacak. Sunum sırasında fazla tepki da göstermeyeceksin.
◊ Her açıdan tam bir ciddiyetten kelam ediyoruz…
– Evet. O vakitler TRT spikerleri için “soba borusu” üzere derlerdi! Kamera karşısında mimik yapamazdınız. Fazla güldüm diye iki kez maaşımı kestiler. Halbuki gülmek bile değildi, anonsum bittikten sonra tebessüm ettim yalnızca. Bir defasında de Muazzez Abacı’nın Arı Stüdyoları’ndaki konserini sunuyorum. Hafif yırtmaçlı bir tuvalet giydim diye ikramiyem gitti. Devlet memurusun, o da yasak…
EKRANA DÖNMEK İSTİYORUM LAKİN YOLU NEDİR BİLMİYORUM
◊ Sizi ilişkin olduğunuz yerde, ekranlarda bir daha göremeyecek mi sevenleriniz? Yok mu o denli bir niyetiniz?
– Aslında bunu ben de istiyorum ancak yolu nedir bilmiyorum.
◊ O ne demek?
– Vaktinde biz teklif verirdik, belge sunardık, bakarlardı ve uygun görürlerse “Hadi gel yap” derlerdi. Fakat artık bilmiyorum ki nasıl gidilir, nereye gidilir, kime ne söylenir?
◊ Menajeriniz yok mu sizin?
– Bugüne kadar hiç menajerim olmadı biliyor musunuz, çok enteresan… Hatta bunu artık fark ettim.
MADEM ESKİ MÜZİKLER, KOSTÜMLER GERİ GELİYOR BİRAZ DA EDEP GELSE…
◊ Daima “ah o zamanlar” tadında konuştuk. Bizi yeniliğe kapalı sanmasınlar artık…
– TRT devrinden bahsederken değil mi? Her seferinde cümleye “Bizim zamanımızda” diye başlıyoruz. Temelinde “bizim zaman” diye bir şey yok.
◊ Var ki daima tekrar edip duruyoruz.
– O yıllardan özlediğimiz her şey temelinde bugün de olması gereken. Mesela bizim vaktimizde “ekranda çok gülmek, bir röportajda konukla temas ederek konuşmak” yasaktı. Artık o denli değil. Bu örnekleri verince vakit geçmiş, biz gerilerde kalmışız üzere algılanıyor. Bense o denli düşünmüyorum. Zira “bizim zamanımızda” dediğimiz şeylerin yeniliğini hiç yitirmeden bugünlere, yarınlara da aktarılması taraftarıyım.
◊ Nedir bugünlere aktarılmasını istedikleriniz?
– Müzikte, giyim kuşamda tekrar eski şeyler moda olmaya başladı biliyorsunuz. Madem müzikler, kostümler, takılar geri geldi, o vakit şu edep de biraz geri gelse… Şu lisanımızı hakikat kullanmak geri gelse… Hoş olmaz mı?
ZEKİ MÜREN’İN KARŞISINDA DARMADAĞIN OLDUM
◊ Yaptığınız yüzlerce röportaj ortasında sizin için en unutulmazı hangisiydi?
– O kadar çok beşerle röportaj yaptım ki… Siyasetçisinden spor adamına, sinema yıldızından televizyoncusuna çok geniş bir yelpaze…
◊ Sizi en zorlayan görüşme diyelim o halde…
– Beni en zorlayan, merhum Vehbi Koç’la yaptığım röportajdı. Meskenine gitmiştik. Fakat o kadar titiz, o kadar mükemmeliyetçiydi ki elimi kolumu nereye koyacağımı şaşırmıştım. Her şeyin kusursuz olmasını istiyordu, ne yapacağımızı bilemedik…
Bir de Zeki Müren’le birinci röportajı çok heyecanlandırmıştı. Türkçeyi kusursuz konuşan biriyle röportaj yapacaktım. Ben de iyi Türkçe konuşurdum lakin yeniden de karşısına oturunca elim ayağım titremeye başladı. Kameranın ışığı yandı, yok, başlayamıyorum. Sonunda konuşmaya birinci Zeki Müren başladı.
◊ Siz kelama girmeden ne dedi ki?
– “Hoş bulduk sayın Egesoy” dedi (gülüyor). Ben ondan sonra “Hoş geldiniz sayın Zeki Müren” diyebildim lakin darmadağın olmuştum.
◊ En keyif aldığınız görüşmeyi hatırlıyor musunuz?
– Belkıs Akkale ile yaptığım röportajlar… O da, eşi de kadim dostlarımdır. Ayrıyeten Nilüfer ve Emel’le (Sayın) yaptığım röportajlar da çok zevkli geçerdi. Bu ortada malum Emel Sayın çok da hoş bir bayan… O kadar hoş bir bayanın karşısında otaracaksınız, bütün Türkiye izleyecek. Onun için üç-dört gün evvelden hazırlıklara başlardım.
◊ Ya politikler…
– Çabucak çabucak hepsiyle röportaj yaptım. Merhum Süleyman Demirel mesela… Sonra merhum Turgut Özal. Ben Özal vaktinde devlet ve protokol sunucusu unvanını aldım.
Hürriyet
