Lübnan, uzun müddettir siyasi istikrarsızlık ve biriken kamu borcu nedeniyle derin ekonomik krizle boğuşuyor.
Güney komşusu İsrail’le diplomatik ilgileri olmayan Lübnan, doğu ve kuzey hudut komşusu Suriye’deki savaşın yıllardır devam etmesinin olumsuz tesirlerini de birebir yaşıyor.
Bu türlü bir ortamda, Akdeniz’in en işlek limanlarından biri olmasının yanı sıra Lübnan iktisadı için can damarı sayılan Beyrut Limanı’da 4 Ağustos’ta meydana gelen patlama ülkeyi bir sefer daha sarstı.
Limanda 2 bin 750 ton amonyum nitrat unsurunun infilak etmesi sonucu yaşanan fecî felaket, arkasında 190’dan fazla meyyit, 6 bin 500’e yakın yaralı bırakmasının yanı sıra 300 bine yakın Beyrutluyu da yerinden etti.
Lübnan makamların tabirleriyle “doğrudan yahut dolaylı olarak 1 milyon insanın etkilendiği” Beyrut Limanı’ndaki patlamanın akabinde başlayan protestolar, ülkedeki derin ekonomik krizle uğraş gayesiyle ocak ayında kurulan, teknoktarlardan oluşan Hassan Diyab hükümetini istifaya götürdü.
Uzun yıllardır idaresi paylaşma çekişmeleriyle sık sık bölgesel yahut memleketler arası güçlerin müdahaleleriyle gündeme gelen Lübnan’daki Müslüman ve Hristiyan mezheplere mensup siyasi güçler, binlerce konutun yanı sıra otel, lokanta ve başka ticari işletmelerde patlamanın yol açtığı yıkımın yine imarı için çalışmaları başlatacak hükümeti şimdi kuramadı.
Patlamanın meydana geldiği Beyrut Limanı içinde büyük oranda ayıklanan 300 bin tonu aşkın metal, toprak ve beton molozlarından oluşan atıklar ve enkaz, liman ve etrafındaki yine imar çalışmalarının başlatılması için kaldırılmayı bekliyor.
BEYRUT LİMANI’NDAKİ HASAR 350 MİLYON DOLAR
Beyrut Limanı İdare ve Yatırım Müdürü Basim el-Kaysi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Beyrut Limanı’nda yıkıma maruz kalan depo, bina ve materyallerdeki hasarın boyutunun 350 milyon dolara ulaştığını söyledi.
Patlamadan sonra Beyrut Limanı’nda oluşan metal atıkların, 300 bin tonu bulduğu ve hala devam eden çalışmalar sonucunda bunun daha da artabileceğine işaret eden Kaysi, patlamanın gerisinde bıraktığı metal hurdanın bedeline ait ise şunları kaydetti:
“Metal hurdanın fiyatı tipine nazaran değişebiliyor lakin ortalama mevcut hurdanın tonu 250 dolar civarında olur. Bu da tahıl siloların dışında Beyrut Limanı’nı yine inşa etmeyi karşılar. Tahıl siloları, bizim sorumluluğumuzda olmamakla birlikte tekrar inşasının maliyeti 200 milyon doları bulur.”
Beyrut Limanı’ndaki patlamayla kullanılmaz hale gelen Lübnan’ın tek tahıl siloları, Kuveyt’in sağladığı hibeyle 1970 yılında 63 metre yüksekliğinde ve 120 bin ton tahıl depolama kapasitesinde inşa edilmişti.
TEKRAR İMAR MALİYETİ: 4,5 MİLYAR DOLAR
Memleketler arası Bilgiler Şirketi Sorumlusu Muhammed Şemseddin ise patlama sonucu Beyrut Limanı ve yakın etrafında milyarlarca dolarlık hasar oluştuğunu söyledi.
Şemseddin, “Patlama uzaklardaki yapılarda da tesirini gösterdi. Patlama sonucu birçok ofis ve konut olmak üzere 85 bine yakın ünite büsbütün yahut kısmen ziyan görmüş durumda. Beyrut Limanı’na yakın 69 bin konutta önemli hasar oluşurken, daha uzaklardaki 16 bin ünite ise hafif hasar görüş durumda.” dedi.
Şemseddin, Beyrut Limanı dahil patlamanın ardında bıraktığı yıkımın tekrar imar maliyetinin 4,5 milyar dolara ulaşacağını aktardı.
BEYRUT LİMANI’NDAKİ PATLAMA
Beyrut Limanı’nda 4 Ağustos’ta patlayıcı hususların bulunduğu 12 numaralı depoda evvel yangın çıkmış akabinde tüm kenti sarsan çok güçlü patlama meydana gelmişti.
Cumhurbaşkanı Mişel Avn, patlamaya 6 yıldır limandaki bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın yol açtığını söylemişti.
Patlamadan birkaç hafta sonra Dünya Bankasından yapılan açıklamada ise Dünya Bankası Kümesi’nin acil olarak gereksinim duyulan global müdahaleye rehberlik etmek için Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği (AB) ile birlikte, Lübnan’daki bakanlıklar ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği içinde süratli hasar ve gereksinim değerlendirmesi gerçekleştirdiği bildirilmişti.
Yapılan birinci değerlendirmelere nazaran patlamanın 3,8 milyar dolar ile 4,6 milyar dolar ortasında hasara neden olduğu belirtilen açıklamada, konut, ulaşım ve kültür varlıklarının en ağır etkilenen bölümlerden olduğu, Lübnan’daki mevcut yüzde 45 oranındaki yoksulluğu daha da artacağına işaret edilmişti.
Beyrut Limanı’ndaki patlamayla ilgili devam eden soruşturma kapsamında şu ana kadar 21 kişi gözaltına alındı.
Patlamada hayatını yitirenlerin aileleri başta olmak üzere Lübnan halkı, olayın üzerinden aylar geçmesine karşın sorumluları belirleyecek soruşturmanın sonuç vermemesine karşı vakit zaman protesto hareketleri düzenliyor.
Resmi makamlar ise soruşturmanın çok boyutlu olması sebebiyle vakit alacağını tabir ediyor.
Hürriyet
