Marina Udgodskaya, Moskova’nın yaklaşık 400 km kuzeydoğusundaki küçük Rus kasabası Povalikhino’da belediye binasında paklık vazifelisiydi.
Rusya’da yasalar gereği seçimlere en az iki adayın katılması gerekiyor. Udgodskaya’nın hayatı da bu prosedürle birlikte değişti.
Zira Udgodskaya, seçimi demokratik göstermek için aday olduğu mahallî seçimlerde hiç kampanya yürütmeden ezici bir üstünlükle mevcut belediye lideri karşısında seçimi kazandı.
BBC Rusça Servisi’nden Petr Kozlov, Udgodskaya’nın temizlikçilik mesleğinden belediye başkanlığına giden yolu öğrenmek için Povalikhino’ya gitti.
Povalikhino, Kostroma bölgesinin küçük bir yerleşim yeri. Az sayıda nüfüsu bugünlerde politik bir değişimi çok da hissettirmiyor.
Kasabada birtakım beşerler geçimini kereste sanayisinden, kimileri tarım ya da Chukhloma Gölü kenarında turizmden kazanıyor. Çok sessiz ve kırsal bir yer.
Cep telefonum dahi çekmedi.
Lakin burası, mevcut belediye liderin istediği için aday olan bir kişinin zaferini kutladığı bir yer.
Marina Udgodskaya satış asistanı olarak eğitim almıştı, lakin memleketi Povalikhino’da satış işi bulamadı. Zira kasabada yalnızca iki küçük dükkan var.
Mezuniyetinden bu yana ailesini geçindiren Udgodskaya, ayrıyeten içerisinde ördekler, kazlar, tavşanlar, köpekler ve kediler de olduğu konutuna, bahçesine ve büyükbaş hayvanlarına da baktı.
Ayrıyeten mahalli yönetim dairesinde temizlikçi olarak çalışan Udgodskaya, kış aylarında da belediye başkanlığının ofisindeki odun sobalarının düzgün çalıştığını denetim ettiği bir işi yaptı. Kasabada doğal gaz yok ve her yer odun sobasıyla ısıtılıyor.
Udgodskaya’nın zaferi, onu işe alan misyondaki belediye lideri için şok tesiri yarattı.
Zafer, kampanya yapmadan seçimi kazanan Udgodskaya için de bir sürpriz oldu.
Şöhreti ülke geneline yayılan Udgodskaya, kısa mühlet içerisinde mahallî seçimlerin en tanınmış önderi haline geldi. Bu ülkenin geri kalanı için de beklenmedik bir şeydi.
Muhalefet siyasetçisi Dmitry Gudkov, blogunda Udgodskaya’yı zaferinden ötürü kutladı ve bunun, Lider Putin’in partisi Birleşik Rusya’dan bıkan bölgelerdeki insanların bir göstergesi olduğunu söyledi.
KAZARA ADAY OLDU
İronik bir biçimde, Udgodskaya’nın adaylığına seçimin yapılabilmesi için yasal koşulu yerine getirmek isteyen 53 yaşındaki misyondaki belediye lideri Nikolai Loktev karar verdi.
Eski bir polis memuru olan Loktev, son beş yıldır kırsal bölgenin belediye başkanlığını yapıyor, köydeki birçok kişi tarafından hürmet görüyor ve ilçeyi iyi durumda teslim ettiğine inanıyor.
BBC Rusça Servisi’ne konuşan Loktev, “Evet, Marina Udgodskaya’dan aday olmasını ben istedim. Aslında öteki birkaç şahsa de sordum, lakin reddettiler. Açıkçası öbür seçenekler olsaydı, ona sormazdım. Fakat zaferinde özel ya da sıra dışı bir şey görmüyorum. Aferin ona!” diyor.
Kasabadan ayrılarak bir iş aramayı planladığını söyleyen Loktev, durumun siyasi tarafından bahsetmekten kaçınıyor.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in partisi Birleşik Rusya için bir kayıp olduğu tarafındaki yorumları bir kenara itiyor:
“Hiçbirimiz (Ugodskaya ve kendisi) rastgele bir partinin üyesi değiliz.”
Lakin Loktev ülkenin siyasi sistemine hakim olan Birleşik Rusya’nın temsilcisi olarak çalıştı.
KÜLKEDİSİ ÖYKÜSÜ?
Udgodskaya güneşli bir Ekim gününde vazifeye başladı. Birinci gününde ofisine geldiğinde lokal gazeteciler Moskova’dan gelen ulusal basından gazeteciler tarafından karşılandı. Gazeteciler Rus siyasetinin Külkedisini görmek için oradaydı.
Sakin bir imaj çizen Udgodskaya, gazetecilerin sorularına kesin ve istikrarlı karşılıklar veriyor:
“İyi hissediyorum, yalnızca olağan hisler. Birinci başta biraz şaşkındım ancak artık iyiyim. İşte mazbatam. Vazifesi geri çevirmedim. Kimse de beni ikna etmek zorunda kalmadı. Aday olmak benim kararımdı. Beşerler beni seçmişse onlar için çalışacağım.”
Açılıştan dakikalar sonra arabasının direksiyonuna geçen Udgodskaya peşindeki gazetecilerle birlikte kasaba sakinlerini görmek için yola çıktı.
Destekçileri ile buluşan Udgodskaya burada onlarla birlikte tıpkı fotoğraf karelerine girdi.
Destekçisi olan bayan Udgodskaya’nın vazifeye başlaması için bir oldukça istekli:
“Elbette ki Marina’ya oy verdim. Ona güveniyorum. Zeki bir bayan ve bu işte katiyen muvaffakiyet olacak!”
Udgodskaya yakın vakit içinde kendisi üzere küçük olan kasabanın bütçesini oluşturmak için bir belediye idaresi eğitimi alacak.
KASABA HALKI NE DİYOR?
Kasabalıların ne hissettiğini anlamak için Povalikhino’da bir yürüyüşe çıkıyoruz. Mahallî bir dükkanda, tahminen de şaşırtan bir halde Udgodskaya’nın kayınvalidesi olduğu ortaya çıkan sarı paltolu yaşlı bir bayanla sohbet etmeye başlıyorum.
“Bu genç bayan benim gelinim” diyor ve ekliyor: “Eğer işi iyi yapabiliyorsa, yapmalı. Yapamazsa gider!…”
Pembe başörtülü öbür bir bayan ise Marina’nın kazandığı için çok keyifli olduğunu söylüyor:
“Yeni ve taze yüzlere muhtaçlığımız var. Köylerimizde bir şeyleri düzeltmek için bir bahtı olması çok hoş. “
Sohbet ederken çekirdek çitleyen Mikhail isimli bir adam da başörtülü bayanın iyimser cümlelerini paylaşıyor:
“Zamanla deneyim kazanacak! Her şeyi öğrenecek. Genç, hoş ve sevinçli birisi.”
Öteki bir kasabalı olan oy vermemiş ve evvelki belediye liderinin da pek hoşlanmayan İvan ise “Bekleyip göreceğiz” diyor.
İvan, Loktev için, “Yapması gereken tek şey kasabamızdaki sokak lambalarını vaktinde yakmaktı. Bunu bile yapamadı” diye konuşuyor.
İvan’a neden oy vermediğini sorduğumda ise 90’larda bir siyasi partinin votkaları düşürme vaadini hatırlatıyor. İvan hayal kırıklığını başını sallayarak, “Zaman içerisinde bunu yapmayacaklarını ortaya çıktı” diyor.
İvan o gün bugündür oy kullanmayı bıraktığı üzere alkolü de bıraktığını da itiraf ediyor.
BU DURUM PUTİN’İN PARTİSİ İÇİN NE MANAYA GELİYOR?
Rusya’da muhalefet, Udgodskaya’nın zaferini Putin’in iktidar partisi Birleşik Rusya için bir mağlubiyet olarak tez etmekte çabuk davrandı.
Bir paklık görevlisinin Putin’in partisini hiçbir seçim kampanyası yapmadan yenmesi elbette onlar için bir PR yenilgisiydi.
BBC Rusça servisi, bölgenin başşehri Kostroma’daki lokal idarede, valinin bu mağlubiyetten dersler çıkarmaya çalıştığına dair soruşturmaların olduğunu öğrendi.
Haber Moskova’ya ulaştı ve Rusya Merkez Seçim Komitesi (CEC) Lideri tarafından da yorumlandı.
CEC Lideri Ella Pamfilova, “Evet, Udgodskaya seçime teknik olarak aday oldu ve kasabalılar da onu seçti. Temizlikçi olduğu için bu türlü bir şey olacağını beklemiyordu” diye konuştu.
Hürriyet