Avrupa Birliği Kurulu Lideri Charles Michel, evvelki günkü açıklamasında, birlik başkanlarının 24-25 Eylül’de Brüksel’de yapacakları tepede Türkiye konusunda ‘havuç-sopa’ prosedürüne başvuracaklarını söyledi. Bu teşvik, olmazsa yaptırım sistemi manasına gelen bir yaklaşım. Ankara ise mümkün yaptırım sistemine tıpkı biçimde karşılık vereceğini AB’ye şimdiden iletmiş durumda.
TEŞVİK VE YAPTIRIM
Tepeye mesken sahipliği yapmaya hazırlanan Michel, basın mensuplarına yaptığı açıklamada toplantıyla ilgili “Dış siyasetimizdeki araçları belirleyeceğiz, bir havuç ve sopa yaklaşımı; alakaları geliştirmek için hangi araçları kullanalım, şayet hürmet görmezsek hangi araçları kullanalım. Hürmet görmek istiyoruz” dedi.
AB, Doğu Akdeniz krizinde üyesi olan Yunanistan ve Kıbrıs Rum Kesimi’ne takviye veren açıklamalar yaparken Türkiye, ‘havuç ve sopa’ siyasetinden çok daha objektif ve tarafsız bir yaklaşım bekliyor. Başından beri başka aday ülkelerden, olumsuz manada farklı bir muamele gören Türkiye’nin AB’den öbür beklentileri alakaların ve üyelik müzakerelerinin iç siyasi güdülerden arındırılarak yürütülmesi, gümrük birliğinin modernizasyonu ve vize muafiyeti. Bu ögeler Türkiye ile AB ortasında anlaşılarak kâğıda dökülen göç krizi odaklı 18 Mart mutabakatında da yer alıyor.
AB ÜZERİNE DÜŞENİ YAPMADI
Türkiye bu evrakta üzerine düşenleri yerine getirse de AB tıpkı performansı sergilemedi. AB’nin her olumlu adımına Türkiye’nin de birebir halde karşılık verdiği, benimsenecek yapan bir yaklaşımın Ankara’da karşılık bulacağı Brüksel’de pek iyi biliniyor. ‘AB Zirvesi’nde önderlerin ne cins bir açılım yapabilecekleri’ sorusunun şimdi net bir yanıtı yok. Bloke edilen başlıklar ve iç siyasi değerlendirmelerle alınan kararlar nedeniyle Türkiye’nin 15 yıllık müzakere sürecinin kendisi esasen bir tıp yaptırıma dönüştüğünden yaptırım yaklaşımının Türkiye üzerinde tesir potansiyeli epeyce düşük.
KONFERANS ÖNERİSİ
Sondaj çalışmaları nedeniyle Türkiye’ye amaç odaklı, minimal seviyede AB yaptırımı uygulanıyor. Atina ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi’nin başını çektiği birtakım ülkeler ise mümkün yeni yaptırımların kapsamlı olması için çabalıyor. AB’nin güç, güvenlik ve göç üzere alanlarda Türkiye ile işbirliğine muhtaçlık duyması geniş yaptırım fikrini engelliyor. Michel’in tansiyonun düşürülmesi için çok taraflı konferans düzenlenmesi teklifine şimdi AB içinden ve Türkiye’den net cevap gelmedi. Michel’in bugün Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tepeden evvel Brüksel’de temaslarda bulunabilir.
Havuç ve sopa taktiği nedir?
Milletlerarası münasebetlerde vakit zaman başvurulan havuç ve sopa taktiği, ‘iyi davranışı ödüllendirme, berbat davranışı cezalandırma’ olarak özetlenebilir. Bu yol daha çok küçük ölçekli, çok boyutlu alaka ve tesire sahip olmayan ülkelere uygulandığında tesir yaratma potansiyeline sahip.
BM GENEL SEKRETERİ’NE TÜRKİYE’Yİ ŞİKÂYET ETTİ
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, New York’ta görüştüğü Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres’e Türkiye’yi şikâyet etti. Başbakan Kiriakos Miçotakis’in, “Oruç Reis” krizi ile ilgili Yunan tezlerini içeren bir mektubunu Guterres’e sunduğunu söyleyen Dendias, “Türkiye’nin bölgenin istikrarına problemler yaratan yasadışı hareketlerini anlattım. Mısır ile imzaladığımız deniz yetki sonları mutabakatı için de konuştuk. Ayrıyeten, (ekim ayındaki) Kıbrıs Türk (KKTC) seçimlerinden sonra ne üzere gelişmeler olabileceği konusunda da görüş teatisinde bulunduk” dedi. Dendias dün NATO Genel Sekerteri Jens Stoltenberg ile telefon görüşmesi de yaptı. Toplumsal medya hesabında da “Doğu Akdeniz’deki durumu ve gerginliğin Türkiye tarafından azaltılması gerektiğini konuştuk” diye yazdı. (Yorgo KIRBAKİ/ATİNA)
Hürriyet
