Türkiye İstatistik Kurumu, ağustos ayına ait ekonomik itimat endeksi bilgilerini açıkladı. Koronavirüs salgını tüm dünyada olduğu üzere Türkiye’de de iktisat faaliyetlerde ve toplumsal hayatta aksilikleri beraberinde getirdi. Salgın sürecinde alınan tedbir ve kısıtlamalar ekonomik bilgilere yansıdı. Salgın münasebetiyle iktisatta yaşanan tedirginlik nisanda ekonomik itimat endeksinin 51.3’e kadar gerilemesine yol açtı. Iktisat idaresi tarafından alınan tedbirler ve sağlanan takviyelerin tesiriyle süratli bir toparlanma sürecine giren endeks, üst üste 4’üncü ayda yükselerek ağustosta 85.9’a çıktı. Endeks ocakta 97.1, şubatta 97.5, martta 91.,8, nisanda 51.3, mayısta 61.7, haziranda 73.5, temmuzda 82.2 düzeyindeydi.
ENDEKSLERDE ARTIŞ
Ekonomik itimat endeksindeki artış, gerçek kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret dalı inanç endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Gerçek kesim itimat endeksi aylık bazda yüzde 5.8 artarak 105.2, hizmet bölümü inanç endeksi yüzde 5.7 yükselerek 70.5, perakende ticaret dalı inanç endeksi yüzde 0.2 artışla 94.9 olurken, inşaat dalı itimat endeksi ise yüzde 2.3 azalarak 85 pahasına geriledi. Tüketici inanç endeksi, ağustosta yüzde 2.2 azalarak 59.6 bedeline düştü.
‘V’ HALINDE TOPARLANMA
Öte yandan temmuz ayında açıklanan göstergeler de iktisattaki tabandan dönüşü ve ‘V’ halindeki toparlanmayı gözler önüne serdi. Toparlanmanın birinci sinyalleri, İstanbul Sanayi Odası tarafından açıklanan Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi’nde (PMI) görüldü. Nisan ayında 33.4’e kadar gerileyen endeks haziranda 53.9’a ulaştı. Endeks temmuzda 56.9’a çıkarak Şubat 2011’den bu yana en yüksek düzeyine ulaştı. Iktisattaki toparlanma ihracat sayılarına da yansıdı. İhracat haziranda geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 15.7 artarak 13 milyar 462 milyon dolar, ithalat yüzde 8.3 artışla 16 milyar 308 milyon dolar olarak gerçekleşti. Nisan ayında ihracat yeniden geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 41,4 azalarak 8 milyar 990 milyon dolar, ithalat yüzde 25 düşüşle 13 milyar 553 milyon dolar olmuştu.
ÇARKLAR TEKRAR DÖNDÜ
Iktisat idarenin attığı adımlar endüstride çarkların tekrar dönmesini sağladı. Salgının tesiriyle nisanda yüzde 30.2’lik düşüş gösteren sanayi üretim endeksi, mayıs ve haziranda yüzde 17’nin üzerinde aylık yükseliş kaydetti. Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet kesimleri toplamında ciro endeksi de nisandaki sert düşüşün akabinde mayıs ve haziranda toparlandı. Endeks, nisanda yüzde 25.4 gerilemişti.
‘BATTIK, BİTTİK LOBİSİ YENIDEN ÜZÜLECEK’
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, ekonomik inanç endeksindeki artışa ait değerlendirmelerde bulundu. Albayrak, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, endeksteki yükselişe dikkati çekti. Albayrak, şunları kaydetti: “Battık, bittik lobisi tekrar üzülecek. Ekonomik inanç endeksi temmuz ayında 82,2 iken ağustos ayında yüzde 4,4 oranında artarak 85,9 oldu. Durmak yok, yola devam.”
İHRACATÇILARA HAYIR GETİRSİN
Bakan Albayrak, 30’un üzerinde eser ile ihracatçılara hizmet veren Türk Eximbank’ın ‘Katılım Finans Sistemi’ prensipleri ile çalışan eserini devreye almasıyla ilgili olarak da şu sözleri kullandı: “Tüm ihracatçılarımızın yolu açık, işleri bereketli olsun. Türk Eximbank’ın ihracatçılarımız için hazırladığı alternatif finans kaynakları zenginleştirildi. “Katılım Finans Sistemi’ ülkemiz ve ihracatçılarımız için hayırlar getirsin.”
OLUMLU KATKI YAPACAK
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Vazifelisi Dr. İsmet Demirkol da, AA muhabirine, ekonomik inanç endeksinde görülen artışın imalat, hizmet ve perakende dalındaki toparlanmadan kaynaklandığını söyledi. Haziranda olağanlaşma sürecinin başlamasıyla imalat endüstrisinde görülen yükselişlerin sanayi üretimini artırdığını söz eden Demirkol, şunları kaydetti: “Hizmet ve perakende kesimindeki istihdam artışları büyümeye olumlu katkı yapacak. Muhtemelen 3’üncü ve 4’üncü çeyrek büyüme sayılarının yüksek gelmesiyle ekonomik itimat endeksindeki çıkış devam edecek. Tarım ve teknoloji bölümünün imalat tarafındaki toparlanma ve büyümeyle Türkiye’de artık tabandan dönüşün başladığını söyleyebiliriz.”
ÇOK DAHA İLERİ TAŞIYACAĞIZ
Ağustos ayı Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi (FİKKO) toplantısının gerçekleştirildiğini duyuran Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, şu tabirleri kullandı: “Milli iktisat programlarımızı, global finans durumunu istişare ettik. 2020 yılını bu performans ile sürdürüp gelecek yılda bunu çok daha ileri taşıyacağız inşaallah.”
Hürriyet
