Özügergin, Kathimerini gazetesindeki demecinde, Türk-Yunan bağlantıları ile Kıbrıs sıkıntısına ve Libya sorununa değindi.
Türkiye ve Yunanistan arasında farklılıkların tahliline yönelik bu aşamada yeni bir açılımın mümkün olduğunu lisana getiren Özügergin, “Gerçekten bir açılım olabilir fakat üçüncü taraflara şikayette bulunmak bizi tahlile götürmüyor, en azından bizim durumumuzda. Farklı faktörler aracılığıyla ağırlık pratik uğraşı işe yaramayacak. Uygar memleketler problemlerini balkonlardan ilan ederek çözmez.” sözünü kullandı.
İki devletin aralarındaki anlaşmazlıkları BM Haritası kapsamında tahlile kavuşturabileceğini belirten Özügergin, şunları kaydetti:
“BM mukavelesi burada: Neredeyse tüm farklılıkların ne biçimde çözülebileceğini tamamıyla kapsıyor, müzakere, arabuluculuk, hakemlik, isimli ittifak vesaire, nasıl derseniz deyin. Bu metotlardan hepsine açığız, bunları kullanalım. Odak noktamız her vakit hudutların belirlenmesinin adil, eşit ve barışçı halde olması gerektiği istikamettedir.”
Türkiye Petrolleri Anonim Iştirakine (TPAO) Şark Akdeniz’de yeni araştırmalar için ruhsat verilip vermeyeceğine ait soruyu yanıtlayan Özügergin, “Türkiye her devir yaptığını söyler, söylediğini de yapar.” dedi.
Özügergin Türkiye’nin her devir her seviyede açık ve dosdoğru ileti verdiğini belirtti ve şöyle devam etti:
“Satır aralarındaki bildirileri okumanıza gerek yok. Bildirilerimiz her devir her seviyede açık ve dosdoğrudur. Bize karşı yapılmak istenilen oldu bittiler güzelimize gitmiyor ne de biz bu biçimde hareket ediyoruz. Yaptığımızı söylüyoruz ve söylediğimizi de yapıyoruz. Örneğin, Kıbrıslı Rumları ve Yunanistan dahil olmak üzere bölgesel ve gayri işbirlikçilerin Şark Akdeniz’de tek yanlı çizgiler çizme teşebbüslerinin bizim haklarımızı ve Kıbrıslı Türklerinkini açıkça ihlal ettiği konusunda yıllardır uyarıyoruz. Hiçbir devlet, diğer devletler açıkça hak ve çıkarlarını etkileyen ağlar örerken sakin kalamaz. Bilhassa Şark Akdeniz’e en büyük kıyıları olan Türkiye üzere bir memleket. Milletlerarası hukuk küçük, büyük her devlet için makbuldür fakat milletlerarası hukuk bütününde ve bağlamlarında tüm ilgili faktörleri göz önüne almaktadır, yalnızca hukuk fakültesinin bir numara sınıf talebesinin dahi bileceklerini değil. Bu kapsamda sakat inançlara son verilir ve fosilleşmiş tavırlar terk edilirse sahiden olumlu gelişmeler olabilir. Komşuların yalnızca konuşması değil, birbirini dinlemesi için dahi hiçbir hengam geç değil.”
Yunanistan ve İtalya’nın İyon Denizi’ndeki sonlar konusunda imzaladığı itilafa değinen Özügergin, kelam konusu itilafın memleketler arası hukukun gayri faktörleri göz gerisi ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının açık bir kanıtı olduğunu söyledi.
Memleketler arası Deniz Hukuku’nun incelenmesi gereken son nokta karmaşık bir ittifak olduğunu ve her çeşit müzakerenin “al-ver” sürecini kapsaması gerektiğini vurgulayan Özügergin şöyle devam etti:
“Yunanistan’ın komşularıyla hudutları belirleme konusundaki kronik sorunları çözmeye başlaması yürek verici. Itilafla öne çıkan iş birliği modelleri ve buna ek olarak AB üyesi iki devlet olarak Yunanistan ve İtalya tarafından imzalanan ek dokümanlar bundan sonrası için fikir veriyor. Gördüğüm kadarıyla itilaf, memleketler arası hukukun vesair faktörleri göz arkası ederek, yalnızca adalara tam tesir tanıyan bir orta çizgi çizmekten ibaret olmadığının da açık bir kanıtını oluşturuyor. Gerçekte Milletlerarası Deniz Hukuku incelenmesi gereken son nokta karmaşık bir ittifak. Bu nedenle bu kadar hukukçu ve akademisyen ve mütehassıslar milletlerarası hukuku yorumlamakla uğraşıyor. Aksi halde olağan bir cetvel işi görebilirdi. Deniz yerlerinin sonlandırılması adalara ana kara kıyılarına olduğu üzere tesir tanıyarak iki kıyı arasında bir orta çizmek kadar olağan olsaydı, Maine Körfezi’nde ABD ve Kanada arasındaki had çizgisi bugünkü üzere mi olurdu? Manş (Denizi) neye benzeriydi? Rumen ve Ukraynalı dostlarımıza Karadeniz’de, taraflardan birine ilişkin küçük bir adanın gayrısının kıyılarını örtmesine karşın deniz nahiyelerini sonlandırmayı nasıl başardıklarını sorun.”
Büyükelçi Özügergin, Yunanistan kamuoyunda, devir zaman Türkiye’nin memleketler arası hukuku ihlal ettiği ve tehdit içeren ağırlıkçı siyaset uyguladığı istikametinde haksız bir algı oluşturulmaya çalışıldığını belirtti.
Türkiye’nin Karadeniz’de tüm komşularıyla her çeşit hudut belirleme ittifaklarını muvaffakiyetle tamamladığına işaret eden Özügergin, “Bu mutabakatların kimileri Soğuk Savaş devrinde yapıldı. Tehdit, ağırlık, ya da sıkça Yunan kamuoyunun Türklerin ne halde işler yaptığı konusunda inandırılmaya çalışıldığı formda değil, karşılıklı hürmet ve milletlerarası hukuk temelinde yapıldı.” sözünü kullandı.
KIBRIS
Kıbrıs derdine değinen Özügergin, Kıbrıs’ta, Türk tarafını isteyerek ya da istemeyerek mecbur etmeye yönelik planlanan hiçbir oluşumun işlemeyeceğini söyledi.
Özügergin, Kıbrıs’ta çözümsüzlüğün sebebinin Rum tarafının yıllardır süren uzlaşmaz tavrı olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Kıbrıs’ta 60’lı yıllardan bu yana tahlil için birçok plan ve müzakere yapıldı. Tahlil için tüm BM sekreterleri, lider ve arabulucular ve etnik öbekler sonsuz vakit harcadı. Tüm metotlar denendi. En son tahlilin mümkün olmamasının nedeni iyi kişilerin, ya da iyi fikirlerin yokluğu değil. Açıkça Rum tarafının, idaresi ve zenginliği paylaşmak niyetinde olmaması ya da bunu kabullenememesi, Türk homologlarının siyasi eşitliğini ve güvenlik dertlerini dikkate almamasıdır. Kıbrıslı Türkler nefes alamaz durumda bulunurken, Rumlar tarafından bir 50 gecikme, erteleme ve manevralar yılı daha yaşanmasına müsaade vermeyeceğiz. Crans Montana’da kaldığımız noktanın devamı olmayacak. Top bizim alanımızda değil.”
Yunanistan ve İtalya arasındaki mutabakatın Kıbrıs probleminin tahlilinde bir örnek oluşum edebileceğini söz eden Özügergin, “Komşular diyalogdan kaçınmamalı, kaçınamazlar. Yüz yüze görüşme olmazsa farklılıkları çözmek mümkün değil. İtalya ile olan itilaf, komşuların yüz yüze gelerek, karşılıklı kıyıları üzere, aralarındaki sıkıntıları çözümlemeleri için şık bir örnek. Kişi, lafta yüksek ahlaki duvarlarından tarafa inerek komşusunun haklarına değerli olmaya başladığında memleketler arası hukuk bunun için var. Müdahale olmadan ve tiyatroculuk yapmadan.” değerlendirmesine nokta verdi.
LİBYA
Libya ile ilgili soruları yanıtlayan Özügergin, Türkiye’nin başrol oynayan NATO üyesi bir memleket olduğunu ve prensiplere dayanan bir dış siyaseti bulunduğunu söyledi.
Türkiye’nin devlet geleneği olarak kişisi acılara karşı hassasiyeti bulunduğunu belirten Özügergin, “Türkiye Libya’ya vicdan gözüyle bakıyor. İnsan acısını ve iç savaşları durdurmaktan hiçbir vakit çekinmiyoruz. Rusya ile Suriye’den Libya’ya kadar olan geniş bir problemler yelpazesi konusundaki daima temas ve diyaloğumuzun arkasındaki fikir budur. Darbecileri ve seraskerleri hiçbir vakit desteklemiyoruz.” diye konuştu.
Özügergin, Türkiye’nin Libya’ya olan olumlu eklerinin milletlerarası topluluk tarafından takdir edildiğini belirterek, “Sömürgecilik devrini hatırlatan kimi alakasız seslerin dışında milletlerarası topluluk ahir Türkiye’nin Libya’ya olan eğini tanıdı.” tabirini kullandı.
GÖÇMEN SIKINTISI
Büyükelçi Özügergin, göçmen sorunuyla ilgili sorular üzerine, Avrupa’ya olan göç akınlarının gitgide artan daima bir fenomen haline geldiğini belirterek, Türkiye’nin bu husustaki preslere en çok maruz kalan ön cephede bir devlet olduğunu söyledi.
AB’nin bu durumu takdir etmesi gerektiğini tabir eden Özügergin, “4 milyon beşerle göçmen akınlarının yükünü çeken Türkiye’dir. Yalnızca sırt sıvazlamak yerinde değil.” dedi.
Göçmen sorununun, kolay formda yalnızca Türkiye’den ayrılmak isteyen göçmenler sorunu olmadığını, asıl sorunun bu kişileri mahallerinden ayrılmaya mecbur eden savaşlar olduğunu lisana getiren Özügergin, “Sorunun kökleri karşılıksız kaldığı sürece Türkiye ve Avrupa Birliği bu çeşit ağırlıklara maruz kalmaya devam edecek.” görüşüne taraf verdi.
Hürriyet