Çılgın proje olarak anılan Kanal İstanbul için inşaat çalışmaları başladı. Avrupa Yakası’nda Karadeniz ile Marmara Denizi’nin ortasına yapılacak proje kapsamında birinci köprünün temeli 26 Haziran’da atıldı. 15 milyar yatırım yapılacak ve 6 yılda tamamlanacak projenin iki yakasında toplam 500 bin nüfuslu Yenişehir projesi hayata geçecek. Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Kanal İstanbul projesinin etrafında oluşturulacak Yenişehir sarsıntı rezerv alanı ile etraf ilçelerdeki sıhhatsiz konut stokunu bitirilmesini hedeflediklerini açıklamıştı. Bakanlık tarafından hazırlanan raporda da projenin kentsel dönüşüme katkı sağlayacağı belirtildi.
RİSK VURGUSU
Türkiye’de 9.8 milyon bina, 28.6 milyon konut olduğunu, bunun da yaklaşık 6.5 milyonu riskli konutlardan oluştuğu belirtilen raporda “İstanbul’da da yaklaşık 5.9 milyon konut bulunuyor ve bunların 1.5 milyonu riskli durumda. 300 bini hemen dönüşmeli” sözleri kullanıldı. İstanbul’da beklenen zelzelenin mümkün tesirlerini en aza indirmek gayesiyle Kanal İstanbul proje bölgesinde, yaklaşık 33 bin hektarlık alanın rezerv yapı alanı olarak ilan edildiği belirtilen raporda, “Yenişehir rezerv yapı alanının temel amacı, İstanbul kent merkezinde, bilhassa de proje alanına yakın bölgelerde ağırlaşmış sıhhatsiz, köhneleşmiş, riskli haldeki binalarda yaşayan vatandaşlarımızın daha inançlı ve sağlıklı bir kentte yaşayabilmesi. En son gaye ise 16 milyon nüfusa ulaşan İstanbul’daki merkezi yerleşimin her geçen gün artmasıyla oluşan yoğunluğun, Marmara geneline yayılmasını sağlamak” denildi.
YATAY MİMARİ
Yenişehir projesi ‘İstanbul’a yeni nüfus gelecek’ tenkitlerini beraberinde getirmişti. Raporda bu hususa da şöyle açıklama getirildi: “Buraya yeni nüfus gelmeyecek, kentsel alan büyük oranda sarsıntı dönüşüm kapsamında kullanılacak. Yeniden İstanbul’a kayıtlı nüfusun içerisinden ve İstanbul’un nüfus yoğunluğunun fazla olduğu bölgelerdeki vatandaşlar burada ikamet edecek. Toplumsal donatı ve yeşil alan açısından son derece güçlü, yatay mimari eksenli, mahalle konseptinde, az katlı ve düşük yoğunluklu konut alanları oluşturulacak. Konut alanlarına hizmet veren ticaret, resmi kurum, kıyı tesisleri, toplumsal donatı alanları, yeşil ve spor alanları, üniversite alanı, teknoloji geliştirme bölgesi inşa edilecek. Yeniden turizm, eko-turizm, sıhhat turizm alanları, kongre, fuar ve lojistik bölge alanları projede yer alacak.”
REKABET EDECEK
Yenişehir Rezerv Alanı’nın toplam 7 etaptan oluştuğu belirtilen raporda, “Öncelikle Kanal İstanbul güzergâhının açılmasını sağlayacak birinci 3 etabın planlama süreci tamamlandı. Bölgedeki konut, ticaret, turizm alanı büyüklüğü 55 milyon 702 bin 630 metrekare. Kanal alanı, eğitim, sıhhat, kültürel tesis, yol, yeşil alan büyüklüğü 68 milyon 550 bin 957 metrekare. İmar planlarında, proje alanının yüzde 55’i donatı alanı olarak planlandı. Yeniden Kanal İstanbul proje alanında, 2 adet liman, 1 adet yat limanı, 1 adet rekreasyon alanı ve 1 adet lojistik merkezi yapılacak. Projede, akıllı kent modelini yansıtan bir kentsel tasarım ve planlama süreci yürütülüyor. Su ve gücün verimli kullanıldığı, geri dönüşümlü altyapı sistemlerinin kurulduğu, sıfır atık prensiplerine dayanan sürdürülebilir bir kent modeli kurgulandı. Yeraltı ve yerüstü raylı sistem ağları ile akıllı ulaşım sistemleri belirlenerek toplu taşıma temelli bir kent modeli benimsendi. Kanal etrafında kurulacak akıllı kent, Çin’in Şangay eyaletinde inşasını sürdürdüğü 1000 daire ve büyük alışveriş alanları olan Todtown’la; Mısır’daki 21 yeni yerleşim bölgesi olarak tasarlanan Yeni Kahire’yle; Paris kent merkezinin kuzeyinde, 8.6 milyon metrekarelik karma kullanımlı bir merkez olarak inşa edilmeye başlanan Europa City’yle; Tokyo’daki Shibuya Station’la, Londra’daki The Batter Sea dönüşüm projeleriyle rekabet edecek” tabirleri kullanıldı.
‘HAFRİYAT KİRLİLİĞİ OLMAYACAK’
Raporda, proje etrafındaki yerlerin yabancılara satıldığı argümanları yalanlanırken, yabacıların alım yaptığı alanın proje alanının yüzde 0.35’ine denk geldiği belirtildi. Projeden çıkacak 1.17 milyar m3 hafriyat için de şu bilgiler paylaşıldı: “Çıkan hafriyat İstanbul’un hafriyat döküm alanlarına dökülmeyecek. Kanal İstanbul’un kıyı şeridi boyunca yapılacak olan yollar kullanılacak, kent içi yollar kullanılmayacak. Kanal İstanbul inşaatı sırasında TEM ve E-5 trafiğe kapanmayacak. Hasebiyle hafriyatın İstanbul için kirlilik oluşturması kelam konusu değildir. Hafriyat, Karadeniz’de kıyı dolgusu olarak kullanılacak.”
Hürriyet