Meclis Global İklim Değişikliğini Araştırma Komitesi, savaş, afet, kuraklık üzere güç periyotların stratejik rezervi olan yer altı sularını tüketen 100 bini aşkın kuyu ve kirletici etkenlere karşı seferberlik istedi. Çalışmasının sonuna gelen komite taslak raporunda yer altı su kaynaklarının korunmasına yönelik değerli ihtarlarda bulundu. Kurul, kimi bölgelerde kaçak kuyuların “kümes, ziraî yapı” üzere gösterilip, elektrik aboneliği yapıldığını tespit etti. Komite raporundan birtakım teklifler şöyle:
YAPAY BESLEME YAPILMALI
“Yer altı suyu kuraklık, savaş ya da doğal afet durumlarında süratle kullanıma sunulması gereken ve kirlilikten en az etkilenen kaynaktır. Yer altı sularının stratejik bir depolama olarak kullanılması hedefiyle tedbirler alınmalı. Yer altı suyu yapay besleme çalışmalarına devam edilmeli, arıtılmış suların yer altı suyu beslenmesinde kullanılması sağlanmalı. Yer altı sulama kooperatifleri ‘sulama birlikleri’ ismi altında toplanmalı. Yer altı suyu kasveti yaşandığı havzada, çok su tüketen eserler üretilmemeli. Yer altı suyu yetersiz alanlarda, yer altı suyuna dayalı sanayi bölgesi kurulmasına müsaade verilmemeli. Arıtılmış atık su kalitesini ve ölçüsünü artıracak tesisler kurulmalı ve bu suları biriktirecek depolama tesisleri yapılmalı, depolanan suyla belirli oranda ağaçlandırma ve peyzaj alanlarının muhtaçlıkları karşılanarak, pak suda tasarrufa gidilmeli.”
SURUÇ OVASI BU TÜRLÜ KURUDU
DSİ Müfettişi ve Yeraltı Suları Dairesi Eski Lideri Kemal Karakuş, kuyuların yer altı rezervlerine oluşturduğu tehdidi şöyle anlattı:
“Yer altı suları konusunda 167 tane kanun DSİ’ye mutlak yetki vermesine karşın, bürokrat olarak en çok muzdarip olan biziz. Zira neredeyse misyonumuzu yapamaz durumda kalıyoruz. Vatandaşın açtığı kaçak kuyulara maalesef müdahale edilemiyor. Zati Konya için 19 tane aksiyon planı hazırlandı; maalesef başarılı olamadı. Yer altı sularını tek başına DSİ’nin halletmesi mümkün değil. Ben 10 yıl Urfa’da çalıştım, o vakit Suriye’den geliyorlardı -o darbeli sondajlar bir günde 150 metre kazabiliyor- kazıp gidiyorlardı. Ruhsat da yok, hiçbir şey de yok. Bu formda Suruç Ovası kurudu, lakin artık yüzey suyu götürdüğümüz için tekrar toparladı. Yani yer altı suları bu türlü, çok yüklendiğiniz vakit bitiyor. Bunun topyekün seferberlikle kaldırılması lazım.”
Hürriyet
