Murat Fevzi TANIRLI – 2018 Dünya Kupası’ndaki VAR’ın çok daha deneyimlenmiş versiyonunu EURO 2020’de izliyoruz. Futbol sevdalılarının homurdanarak hasret duyduğu “VAR’sız” günlere nazire edercesine “VAR yokmuş üzere de yönetilebiliyor” edasında geçiyor. Yanılgılar elbette oluyor lakin “Yok artık” düzeyinde değil.
ÜST SEVİYE HAKEMLER
· Pekala hakemlerin de keyifle ve başarılı yönettikleri maçların, VAR yokmuş üzere çok iyi düzeyde geçmesinin nedenleri neler?
· KALİTE/YETENEK: Her ülkenin en üst seviye hakemlerinin misyon alması.
· PROTOKOLE BAĞLILIK: VAR hakem kalitesinin yüksek oluşu ve IFAB protokolüne bağlı kalınması.
· BÜYÜK LÜKS: Bir maçta 1 VAR, 3 AVAR, 3 operatör görevlendirilmesi. Bir VAR ve bir operatörün yalnızca ofsaytları çok süratli denetimi.
· TEKNOLOJİK SEVİYE: Maç çekimlerinde ve VAR ekranındaki manzara kalitesi.
· MARKA KIYMETİ MUHAFAZA: Gereksiz ve tekraren hakem kararlarını sorgulatan tekrarların olmaması; izleyenlerin algısının oyuna odaklanması; hakem üzerinden performans konuşulmaması.
· OTORİTE GÜCÜ: Hakemlerin UEFA’yı temsil etmesinin özgüveni.
· OYUNCU MANTALİTESİ: Odaklarının futbol olması; hakemlere ve tertibe hürmetleri, VAR şuuru.
· TEKNİK/TAKTİK: Faul sayılarının çok az oluşu, münasebetiyle hakeme az iş düşmesi.
· TEMSİL/SORUMLULUK: Oyuncuların ulusal kadro sorumluluğu ve vitrin faktörü.
· YAPTIRIMLAR: UEFA’nın muhtemel yakışıksız imgelere sert yaptırımları.
FAUL STANDARDI YÜKSELDİ SARI KARTLARIN SAYISI DÜŞTÜ
· Kadroların futbol oynama odaklı o hoş mantalitesi hakemlerin faul standardını üst düzeye taşıdı. Hal bu türlü olunca sarı kartlarda da cimriliği beraberinde getirdi. Çok net olmadıkça ellerini ceplerine götürmediler, hatta geriden çekmelerde bile abartılı olmadıkça ikazla geçiştirdiler. En bariz kart yanlışlarının Portekiz-Almanya’da İngiliz Anthony taylor (Renato Sanches’in topu reklam panolarına abartılı protesto vuruşu) ile Portekiz-Fransa’da lahoz’dan (Coman’ın baldırına basılan pozisyon) geldiğini düşünüyorum.
KARTLAR VE FAULLER: EN ÇOK FAUL TÜRKİYE-İSVİÇRE MAÇINDA
· 36 MAÇ sonunda faul ortalaması 22 (Premier Lig seviyesi). En çok faul yapılan İsviçre-Türkiye (34); en az faul çalınan İskoçya-Çekya (12) oldu.
· KART ortalaması maç başına 2.6 oldu ki fevkalade! 95 sarı kartın yalnızca 31’i birinci yarılarda çıktı.
· UKRAYNA-Avusturya (Cüneyt Çakır), İskoçya-Çekya, Finlandiya-Belçika ve Belçika-Rusya maçlarında kart çıkmadı.
· EN çok kartı İtalyan Orsato, İspanya-Polonya (6) maçında gösterdi. 36 müsabakadan yalnızca üçünde 4’ten fazla kart çıktı.
· HAKEMİ aldatmaya yönelik hareketten sarı kart gören tek oyuncu 20 yaşındaki Danimarkalı Mikkel damsgaard oldu. Belçika ceza alanında havuza atladı fakat kuipers kanmadı (Zaten VAR’dan dönerdi).
PENALTILAR: LAHOZ ERKENDEN KONUTUNA DÖNDÜ
· HAKEME itirazın toplu yapıldığı tek maç Fransa-Portekiz’di. Üç penaltı olunca doğal itirazlar geldi. İspanyol lahoz’un neredeyse faul yok denecek kolay konumda Mbappe’ye penaltı çalması yakışmadı. lahoz’un maçın genelindeki kararları, meskene erken dönmesine neden oldu.
· TURNUVADA toplam 14 penaltı çalınırken, yalnızca 8’nin gol olması şaşırtıcıydı.
· PENALTI kaçıranlar İspanya (2), Ukrayna, Makedonya, Danimarka ve Galler.
· ULUSAL ekibimizin hüzünlü performans sergilediği turnuvada teselli ikramiyesi iki enstantane vardı: İrfan Can’ın şahane golü ve Galler’in kaçırdığı penaltı!
VAR MÜDAHALESiYLE 12 KARAR DEĞiŞTi
· EURO 2020’de İsviçre’nin Nyon kentindeki merkezde 22 VAR hakemi misyon yapıyor.
· BiR maçta 7 vazifeli mevcut: VAR, AVAR, ofsayt sorumlusu VAR, genel takviye VAR ve 3 operatör.
· UEFA, VAR’ı Şubat 2019’da kullanmaya başladı. Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’ndeki 453 müsabakada 139 karar değişti (Her 3.25 maçta bir). Bu turnuvada her 3 maçta bir değişim görüyoruz
· FiNLANDiYA-Rusya’da pohjanpalo’nun golündeki ofsayt incelemesi en uzun vadeli VAR kararıydı: 4 dakika.
· FRANSA-Almanya’da 85. dakikada iptal edilen golün VAR imgesi ‘9 dakika sonra’ izleyicilere gösterildi.
İŞTE EURO 2020 KÜME MAÇLARININ BİLANÇOSU:
· VAR ile değişen karar: 12
· Verilen gol: 2 · İptal edilen gol: 5
· Verilen penaltı: 5 (3’ü kaçtı)
GOL AYRINTILARI:
· Ofsayt olmadığı için verilen: 2
· Ofsayt nedeniyle iptal: 4
· Elle oynama nedeniyle iptal: 1
İSTİKRAR SEMBOLÜ CÜNEYT ÇAKIR
· A ULUSALLARA üzülürken dünya futbolunda istikrar ve muvaffakiyet sembolü bir grubumuz olduğunu unutmayın: Cüneyt Çakır ve takımı. Üst üste 5. sefer dev tertibe katılma başarısı gösterip yeniden gururumuz oldular. Portekiz-Macaristan’ı eksiksiz yönetti. Vasat bir hakem, birinci 45’te kartları uçuşturup denetimi kaybedebilirdi. Penaltı doğruydu. Akabinde Ukrayna-Avusturya’yı kartsız ve kusursuz tamamladı. Finale göz kırpıyor. Yolu açık olsun!
Hürriyet