Çin’in, Japonya Başbakanı Yoshihide Suga’nın bir konuşmasında Tayvan’ı “ülke” olarak nitelemesi üzerine, Japonya’ya reaksiyon gösterdiği bildirildi.
Hindustan Times’ın haberine nazaran, Japonya Parlamentosunda (Diet) konuşan Başbakan Suga, öbür ülkelerde uygulanan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tedbirlerinden bahsederken Tayvan’ı “ülke” olarak niteledi.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, Suga’nın sözlerinin Çin ve Japonya ortasında 1972’de imzalanan ortak bildiri dahil, 4 diplomatik mukaveleye muhalif olduğunu vurguladı.
Japonya’yı Suga’nın tabirleri konusunda net bir açıklama yapmaya davet eden Wang, emsal bir olayın tekrarlanmamasını istedi.
Wang, Japonya’yı verdiği kelamlara uygun davranmaya davet ettiklerini söz ederek Çin’in egemenliğine ziyan verecek kelam ve davranışlara karşı dikkatli olunması konusunda uyardı.
Öteki yandan Tayvan önderi Tsai Ing-wen, Japonya’nın verdiği “vakitli desteğe” teşekkür ederek Tokyo hükümetini, “aynı özgürlük ve demokrasi kıymetlerinde ısrar eden bir ortak” olarak niteledi.
Tayvan ile diplomatik bağların koparıldığı 1972’den bu yana Japon hükümetleri Tayvan’ı “bölge” olarak tanımlıyordu.
Nisanda ABD Lideri Joe Biden ve Japonya Başbakanı Suga’nın iştirakiyle düzenlenen tepenin akabinde yapılan ortak açıklamada, “Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın önemi”ne vurgu yapılmıştı.
ÇİN-TAYVAN UYUŞMAZLIĞI
Çin’de 2. Dünya Savaşı’nın akabinde çıkan iç savaşta, Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine, Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’de kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.
Bu teşebbüs Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Heyetinde Çin’i temsil etmişti. 1950’ler ve 1960’larda çok sayıda ülkenin diplomatik alaka tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin akabinde 1971’de BM Genel Konseyi’nde yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in tek yasal temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan’ın milletlerarası örgütlerdeki pozisyonu bilinmeyen hale gelmişti.
Pekin idaresi, “Tek Çin” prensibini benimseyerek Çin’i memleketler arası toplumda yalnızca kendilerinin temsil ettiğini savunuyor ve Tayvan’ın dünya ülkeleriyle müstakilen diplomatik ilgiler kurmasına, BM’de ve başka memleketler arası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.
Hürriyet
