Araç kiralama kesiminin çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi Nielsen iş birliğiyle hazırladığı ve 2020 yılı sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Kesim Raporu”nu açıkladı.
Rapora nazaran, operasyonel araç kiralama kesimi geçen yıl Türkiye’de satılan yeni arabaların yüzde 9,4’ü olan 57 bin 500 adet aracı filosuna kattı. Bu periyotta dalın faal büyüklüğü 39,6 milyar TL oldu.
Geçen yıl 2019’a nazaran yüzde 5,6 daralan kesimin filosunda bulunan araç sayısı ise 263 bin adede düştü. Kesimin 2019 sonundaki araç parkı 279 bin adet olmuştu.
RENAULT LİDERLİĞİNİ SÜRDÜRDÜ, SUV’LARIN HİSSESİ YÜZDE 5,3 OLDU
TOKKDER raporuna nazaran, 2020 yılında Renault yüzde 24,4 hisse ile Türkiye operasyonel araç kiralama dalının en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu, yüzde 15,2 ile Fiat, yüzde 11,7 ile Ford ve yüzde 11,6 ile Volkswagen markaları takip etti.
Kelam konusu devirde bölümün araç parkının yüzde 50,8’i kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 26,7 ve üst-orta sınıf araçlar 12,9 hisse aldı. SUV gövde tipli araçların operasyonel kiralamadaki hissesi ise yüzde 5,3 olarak gerçekleşti.
Kesimin araç parkının yüzde 86,4’ünü dizel araçlar oluştururken, otomatik vitesli araçların hissesi geçen yıl yüzde 65’lere kadar yükseldi.
Geçen yıl Türkiye’de satılan yeni arabaların yüzde 10’una yakın kısmını satın alan operasyonel kiralama bölümü, bu periyotta iktisada değerli oranda vergi girdisi sağlamaya devam etti. Dalın 2020 yılında ödediği vergi 6,7 milyar TL’yi buldu.
Kiralama müddetlerine bakıldığında, geçen yıl Türkiye’deki operasyonel kiralamaların yüzde 52,2’sini 30-42 ay vadeli mukavelelerin oluşturduğu görüldü. İkinci olarak en çok tercih edilen operasyonel kiralama müddeti yüzde 18,3 ile 43 ay ve üzeri kontratlar olurken, 18-30 aylık mukaveleler yüzde 17,9 oranında tercih edildi.
“SEKTÖR, GÜZEL BİR GERİLİM TESTİNDEN GEÇTİ”
Açıklamada görüşlerine yer verilen TOKKDER İdare Konseyi Lideri İnan Ekici, salgının iş hayatını önemli olarak etkilemeye devam ettiğini belirterek, “Şirketlerin araç parklarını küçülttüğü ve ödeme zahmeti yaşadığı, araç bulunurluğunun çok düşük olduğu bir ortamda dal olarak müşterilerimize tahliller ürettik. Ödeme vade uzatımları üzere kolaylıklar sağladık. Birçok dalın durduğu ya da faaliyetlerini yavaşlattığı bir yılda problemli alacaklarımızı ve nakit akışımızı iyi yönettik. Dalımız, bu manada iyi bir gerilim testinden geçti ve geçmeye devam ediyor.” tabirlerini kullandı.
Araç fiyatlarının ve finansman maliyetlerinin çok yükseldiğini de vurgulayan Ekici, “Araç kiralama, işletmelere, bilhassa KOBİ’lere bu periyotta çok kıymetli bir avantaj sunuyor. Mevcut koşullarda öz kaynak ve kredi limiti çok bedelli. Bu türlü bir ortamda kaynaklarını verimli kullanmak ismine işletmelerin, bilhassa KOBİ’lerin, araç muhtaçlıklarını kiralama usulüyle karşılaması, bu sayede öz kaynak ve kredi limitlerini ana işlerini sağlıklı bir halde sürdürmek için kullanması her zamankinden daha kıymetli hale geldi.” değerlendirmesinde bulundu.
Salgın periyodunda bireylerin ulaşım tercihlerinin değiştiğini aktaran Ekici, şunları kaydetti:
“Ulaşımın her tipinde ve kademesinde sıhhat, münasebetiyle hijyen önlemleri çok kıymetli bir öge haline geldi. 2021 yılının nasıl geçeceğini ise pandeminin seyri belirleyecek. Alınan önlemler ve aşı uygulamalarıyla birlikte pandeminin denetim altına alınarak hayatımızı bu seviyede etkilemeyeceğini, iktisatların toparlanma sürecine gireceğini, ekonomik aktivitenin hızlanacağını, buna bağlı olarak kaynakların verimli kullanımı ismine sunduğu avantajlardan dolayı operasyonel araç kiralamanın tercih ögesi olacağını düşünüyorum. 2021, kayıpları telafi ve tekrar büyümeye geçiş yılı olacak.”
“48 AYDAN UZUN KİRALAMA YAPAMIYORUZ”
İnan Ekici, yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle trafik kural ihlali yapan kiralık araçların tescil plakasına uygulanan cezai süreçlerin Kiralık Araç Bildirim Sistemi’nden tespit edilmesi halinde direkt aracın kiracısına uygulanacağını hatırlattı.
Ekici, şunları kaydetti:
“Bu düzenlemenin çabucak akabinde DHMİ’nin aldığı kira bedelleri kararı, araç kiralama dalı olarak 2021 yılına epeyce moralli başlamamızı sağladı. Bilhassa DHMİ’nin kararı kesime adeta can suyu oldu diyebiliriz. Bu bakımdan başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile DHMİ Genel Müdürlüğüne tüm kesim ismine samimiyetle teşekkürlerimizi sunarız. Bilhassa geçen yıla ilişkin kira bedellerinin iptal edilmesinin yanı sıra önümüzdeki periyot kiralarının yüzde 50 indirimli uygulanacak olması araç kiralama dalı açısından hayli stratejik ve pahalı bir karar oldu. Artık gündemimizde kıymetli birkaç mevzu daha var. Tasarruf etmek isteyen birçok dal müşterisi, içinde bulunduğumuz periyotta mevcut araçlarını yenilemek yerine bu araçların kira müddetlerini uzatmak istiyor. Mevzuat gereği dal olarak 48 aydan uzun müddetli araç kiralaması yapamıyoruz. Bu durumun aşılması için ilgili devlet kurumları nezdinde girişimlerimizi sürdürüyoruz. Bir öteki beklentimiz ise kiralık araç hırsızlıklarının önüne geçilebilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması ve bu suça uygulanan cezanın artırılmasıdır.”
Hürriyet