Avrupa Kurulu Lideri Ursula Von Der Leyen, AB’nin AstraZeneca ile aşı dağıtımında sorun yaşamasının akabinde, laboratuvar ile imzalanan mukaveleyi yayınlayıp kamuoyuna duyurmak istiyor.
Avrupa Birliği (AB), İngiliz-İsveç ortaklı ilaç şirketi AstraZeneca’nın Avrupa ülkelerine evvelden planlanandan daha az koronavirüs aşısı teslim edeceğine ait açıklamasına reaksiyon göstermişti.
Avrupa ülkelerine aşı tedarikinde yaşanan gecikme ve kısıtlamaların önemli bir sorun haline gelmesi üzerine AB’ye aşı tedariki süreci çıkmaza girmişti. Avrupa Kurulu Lideri Ursula Von Der Leyen bugün Alman radyosuna yaptığı açıklamada, AB’nin AstraZeneca ile imzalanan korona aşıları için ön sipariş mukavelesini bugün yayınlamak istediğini duyurdu.
Şeffaflık ismine sözlemeyi kamuoyuna duyurmak istediğini belirten Von der Leyen, “Bugün yayınlamak istiyoruz, Zımnilik nedeniyle şirket ile hangi kısımlarının gizlenmesi gerektiği konusunda görüşmeler içindeyiz” dedi.
Von der Leyen “Sözleşme AB’ye yönelik aşı sayı üretim alanlarını belirtiyor. Bu nedenle, AstraZeneca işvereninin kamuya açık yorumlarını takiben, bu mukavelenin kamuya açık hale getirilmesi kıymetlidir. Böylelikle vatandaşlar için olay açıklığa kavuşur” sözlerini kullandı.
AB ve AstraZeneca ortasındaki mukaveleye nazaran, firmanın, AB’nin sipariş ettiği toplam 400 milyon dozun 80 milyonunu bu hafta içinde teslim etmesi gerekiyordu. Ama AstraZeneca 22 Ocak’ta, tedarik sorunu yaşadığını ve AB’ye öngörülenden daha az aşı temin edebileceklerini duyurdu.
AstraZeneca’nın CEO’su Pascal Soriot AB ile yapılan aşı mukavelesini ihlal etmediklerini ve şirketinin AB’ye aşikâr ölçülerde aşı teslim etmekle yükümlü olmadığını savunmuştu.
Avrupa İlaç Ajansı (EMA) bugün AstraZeneca aşısının yetkilendirilmesine ait görüşünü verecek.
AB’NİN SUÇLAMALARI VE ASTRAZENECA’NIN KARŞILIKLARI
Astra Zeneca’ya birinci bakışta çok duygusal ve sert suçlamalar yöneltiyor görünen Brüksel, aşının büyük ölçülerde üretilebilmesi için AB’nin 300 milyon euro yatırım yaptığını da söyledi.
Lakin gerçekte vadedilen bu ölçünün değerli bir kısmı şimdi ödenmiş değil ve AB’nin birtakım suçlamaları da dengeli görünmüyor.
Örneğin AstraZeneca’nın AB’ye “ikinci sınıf müşteri” muamelesi yaptığı istikametindeki şikayet bunlardan biri.
Bu tez, şirketin mukavele kararlarına riayet etmediği tezine dayanıyor ancak AstraZeneca AB ile kontrat imzalamadan üç ay evvel, İngiltere hükümeti ile bir kontrat yaptığını hatırlatıyor.
AstraZeneca firması ayrıyeten AB ile bir “mümkün olan en büyük çabayı gösterme” temelinde mutabakat yaptığını ve belirtilen ölçüde aşının Mart ayı sonuna kadar kesinlikle teslim edileceğini vaat etmediğini de söylüyor.
AB: EMEL İHRACAT YASAĞI DEĞİL ŞEFFAFLIK
AB bir yandan da coğrafik sınıları içerisindeki tesislerde üretilen aşıların ne kadarının blok dışına gönderileceğini de denetim etmeye çalışıyor.
Bugün birlik üyesi ülkelere aşı ihracatını sınırlama konusunda yeni yetkiler verilebilir.
Astra Zeneca ile Pfizer-BioNTech Avrupa’da üretim yapıyor. Moderna ise ABD dışındaki ülkeler için ürettiği aşıların son hazırlıklarını İspanya’da yapıyor lakin aşı, AB üyesi olmayan İsviçre’de üretiliyor.
AB, birlik üyesi ülkelerin gereksinimi olan aşıların arzını geciktiren ilaç şirketlerinin, birlik dışındaki ülkelerin siparişlerini tamamlamak için, AB sonları içerisinde üretilen aşı ya da aşı bileşenlerini ihraç edip etmediğini denetlemek istiyor.
Aslında Brüksel resmi olarak, niyetinin aşı ihracatını yasaklamak olmadığını söylüyor ve üye ülkelere verilen yeni yetkilerin büsbütün bu hususta şeffaflığın sağlanmasını hedeflediğini belirtiyor. Ancak durum daima değişiyor.
AB, AstraZeneca şirketinin, Avrupa’ya aşı temininin Belçika’daki tesiste meydana gelen üretim kasvetleri yüzünden yaşandığı yolundaki açıklamasını kuşkuyla karşılayarak bu fabrikada bir teftiş yapılmasını istemişti.
Brüksel ayrıyeten AstraZeneca’ya kısmen ya da büsbütün AB hudutları içinde üretilen aşıların İngiltere’ye gönderilip gönderilmediğini de soruyor ve şirketten İngiltere’de üretilen aşıların bir kısmının AB’ye gönderilmesini istiyor.
Hürriyet
