Hollanda’daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi ve Etiyopya Armauer Hansen Araştırma Ensitüsü’nün ortaklaşa gerçekleştirdiği araştırmada Afrika’da yeni bir sıtma sineğini ortaya çıktığı belirtildi.
Yakın vakte kadar Afrika kıtasında gözlemlenmeyen bir sinek tipinin Etiyopya’nın kentlerinde yaygın olarak görülmesi ülke ve kıtada paniğe neden oldu. Hollanda’daki Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi ve Etiyopya Armauer Hansen Araştırma Ensitüsü’nün bulgularına nazaran yeni böcek cinsinin kentlere girişiyle birlikte kentlerde yaşayanlar için de sıtma riskinin yakında artabileceği açıklandı. Yeni sinek tipinin sıtma enfeksiyonları için kaygı verici sonuçları olduğunu gösterdiği tabir edildi.
SITMA HASTALARININ KANIYLA DENEY?
Nijmegen Radboud Üniversitesi Tıp Merkezi Tropikal Bulaşıcı Hastalıklar Epidemiyolojisi Prof.Teun Bousema da mevzuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Bu sebeple Etiyopyalı sıtma hastalarının kanıyla sivrisinek besleme deneyleri yaptık” diye konuştu. “Yerel sıtma parazitinin yeni sivrisinekte gelişip gelişemeyeceğini tespit etmemize imkan tanıdı” diyen Teun Bousema “Şaşırtıcı formda, Asya sivrisineğinin, Etiyopyalı sivrisinek kolonimize göre lokal sıtma parazitlerine daha hassas olduğu açığa çıktı. Bu sivrisineğin, iki ana sıtma çeşidi için son derece tesirli bir yayıcı olduğu anlaşılıyor” sözlerine yer verdi.
“ÖNLEM ALINMAZSA TÜM KITAYI TESİRİ ALTINA ALACAK”
Etiyopya’daki Addis Ababa Üniversitesi’nden Dr. Fitsum Tadesse, araştırmanın kelam konusu tiplerinin saldırgan bir yaklaşımla canlıları amaç aldığını söyledi.”Ancak süratli hareket edebilirsek, kıtadaki öteki kentsel alanlara yayılımı önleyebiliriz” diyen Dr. Tadesse, “Sivrisinek larvalarını şu an oluştukları bölgelerde gaye almalı, havalimanı ve deniz limanı üzere yerler üzerinden uzak yerlere sivrisinek yayılımını önlemeliyiz. Bu başarısız olursa, kentsel sıtma riski Afrika’nın geniş bölgelerinde artış gösterecek” ikazında bulundu.
ANOPHELES STEPHENSİ TİPİ KADAR TEHLİKELİ
Araştırmacılar yeni sıtma sineğinin, Hindistan’daki esas sıtma sivrisineği olan Anopheles stephensi tipi kadar tehlikeli olduğunu tabir etti. Anopheles stephensi Afrika’da birinci defa yalnızca birkaç yıl evvel rastlanmıştı. Sonrasında bu böcek çeşidine Etiyopya’daki kentlerin yanı sıra Sudan ve Cibuti kent merkezlerinde de rastlandı. Afrika sivrisineklerinin birçok kırsal bölgelerde ürerken, Anopheles stephensi bilhassa pak su içeren kaplarda iyi çoğalıyor.
DSÖ İKİ YIL EVVEL UYARMIŞTI
Öte yandan, Dünya Sıhhat Örgütü, 2019’da işgalci tiplere ait muhtemel riskler hakkında ikazda bulundu. DSÖ, yeni cinslerin genetik art planının birçok böcek ilacı sınıfına dirençli olması sebebiyle “kontrol altına alınmaları konusunda beklenen zorluklar bulunduğunu” vurgulamıştı. İnsanlara sıtma bulaştırabilen yaklaşık 60 sivrisinek çeşidi bulunurken, yılda 400 bin kişi sıtmadan hayatını kaybediyor.
Hürriyet
