Turanlı Shell&Turcas’ın birinci Türk CEO’su. Vazifeye başlayalı 6 ay oldu. Bu sürecin ‘bazı açılardan olağandışı hareketli, birtakım açılardan da hareketsiz’ geçtiğini söyledi. Emre Turanlı’nın akaryakıt istasyonlarındaki marketlerde yapılan satışlarla ilgili verdiği bilgiler de enteresandı. Shell&Turcas, 2020’de 2.5 milyon adet sandviç, 3 milyon adet de kahve satmış!
Genç, dinamik bir CEO olarak görevdesiniz şu anda. Geride bıraktığımız 6 ayı nasıl özetlersiniz?
Bizi küresel olarak birinci başta çok etkiledi bu süreç. Güçte, petrolde yüzde 10’a varan bir talep daralması oldu. Shell payları etkilendi. İkinci Dünya Savaşı’ndan beri birinci kez kâr hissesi dağıtımını büyük ölçüde azaltmak zorunda kaldık. Yüzde 66 seviyesinde kaldı bu sene.
Türkiye’de enteresan bir yılı geride bıraktık. Düzgün başladık lakin Covid’in gelmesi ile birlikte Mart’tan itibaren bilhassa Nisan-Mayıs çok şiddetli aylar oldu. Satışlarımız yaklaşık yüzde 50 civarında düştü geçen seneye nazaran. Hafta sonları yüzde 90’ları buldu bu sayı. Ani ve sert bir düşüş yaşadık. Petrol fiyatlarındaki ani düşüş de bize çok büyük stok ziyanları olarak geri döndü. O periyotta borç yükümüz 2- 2,5 katına kadar arttı.
Petrol stoğu dalın dinamiğini oluşturuyor. Uzun vadeli kontratlar yapılıyor. Hiç kimse pandemi üzere olguyu öngörmediği için o günkü fiyatlardan aldığınız petrol ve akaryakıt size ziyan yazdı yani.
Bizim operasyonel stoklarımız yaklaşık 3 gün fakat biz natürel bir de yasal düzenlemeler nedeniyle 20 günlük zarurî stok tutuyoruz. Onların da yükü çok fazla oluyor. Tabi bu işin bir de finansal tarafı var, bunu da bir formda yönettik ve yönetmeye de devam ediyoruz.
Operasyon tarafında neler yaşadınız?
7/24 çalışan bir kesimiz. İstasyonlarımızı her gün yaklaşık bir milyon konuğumuz ziyaret ediyor. Yılda 10 milyon farklı plaka ağırlıyoruz. Bu araçlarda ortalama 2 kişi olsa 20 milyon insan demek. Yani nüfusun %25-30’u bizim istasyonlarımıza geliyor. Her gün gelen 1 milyon müşterimiz ve çalışanlarımız, onların toplumsal arası, maske kullanımı, dezenfektasyon… İnanılmaz büyük bir değişim sürecini çok süratli bir biçimde yönetmek zorunda kaldık. 15 bin ön saha çalışanımız var. Hem biz şirket olarak hem de bölüm olarak muvaffakiyet ile bunun altından kalktık görüşündeyim.
T.C. Sıhhat Bakanlığı’na 5 milyon TL’lik akaryakıt yardımı ve yaklaşık 175 bin litre dezenfektasyon dayanağı sağladık.
Yaz ayları hoş geçti. Tekrardan iyi bir toparlanma geldi. Beşerler daha çok otomobille seyahat etmeye başladı. Lakin ne yazık ki tekrar kapanmalarla geçen yıla nazaran yüzde 30-35 aşağılara geldik. Lakin bu süreç bittikten sonra tekrar toparlamanın olacağını düşünüyorum. Evvel sıhhat diliyoruz.
İSTASYON SAYISI ARTTI
Hedeflerinizde ne cins değişiklikler oldu?
Pandemi, planlarımızın tahminen bir kısmını ötelememize sebep oldu, öte yandan birçok gayemizi de gerçekleştirdik. Bu sene istasyon mutabakatlarını yenileme sürecimizdi. Bu süreçten muvaffakiyetle çıktık, istasyon sayımızı arttırdık. Bunun şirketimize olumlu tesiri olacağını düşünüyorum.
İstasyon satışlarında pazar lideriyiz. İstasyon sayımız yaklaşık 1.050 seviyesinde. Bizden daha fazla istasyonu olan rakiplerimiz var lakin istasyonlarımızın daha verimli olmasından ötürü buradaki pazar liderliğini sürdürüyoruz. Yeni eklediğimiz istasyonlar da bu liderliği destekleyecek.
Yaklaşık 100 yıldır Türkiye’nin ekonomik ve toplumsal kalkınması için çalışan bir marka oluşumuz, akaryakıtımız, madeni yağlarımız, taşıt tanıma sistemimiz, hizmetlerimiz, bölüme kazandırdığımız birincilerimiz bizi öne çıkarıyor. İstasyonlarımızda verimliliğimiz çok iyi. Hasebiyle istasyon sayısı arttıkça liderliğimizi sürdürmek hatta pekiştirmek istiyoruz.
KAHVE İÇİN İSTASYONA
Marketlerinize ilgi nasıl, bu alanda büyüme amaçlarınız ne?
Dünyanın tek çatı altında faaliyet gösteren en büyük perakende şirketiyiz. Perakende alanında da bölümümüzde öncü pozisyondayız. Ortalama bir akaryakıt müşterisi iki haftada bir istasyonlarımıza geliyor. Perakende akaryakıt müşterisi olan müşterilerimiz gün içinde meyve suyu, kahve, sandviç üzere eserler de tüketiyor. 2,5 milyon sandviç 3 milyon kahve sattık son bir yılda. Günde 500 kahve sattığımız yerler oldu. Gramajından içindeki hususa kadar çok ayrıntılı ilgileniyoruz. Vizyonumuz şu: İstasyonlarımızı iki haftada bir gelinen, gelmişken sandviç de alınan bir yer olmaktan çıkarıp ay içinde gün içinde tahminen bir kere tahminen daha fazla uğranan bir nokta yapmak.
Şu anda 580 tane Shell Select marketlerimiz var. Mesela 100 tane fırın koyduk marketlerimizin içine. Buralarda işte simitten balkan çöreğine kadar farklı farklı eserler satıyoruz.
Akaryakıt dışındaki alanları da daha değerli bir hale getirmek istiyoruz. Biraz da tercih sebebi yapmak istiyoruz. Bizim dünyada yaklaşık 45 bin istasyonumuz var. Tek marka altında birleşen en büyük perakendeciyiz. Münasebetiyle birçok yerden ve öğrendiklerimizin kısmını burada uygulama bahtı da buluyoruz.
ÇİĞKÖFTELİ DÜRÜME AĞIR İLGİ
Marketlerde en çok sattığınız eserler neler?
Sandviç kümesi içinde lakin bu kümenin başkanı: Çiğköfte. Deli2go markalı bir çiğköfte dürüm eserimiz var. Çok da hoş acılı da bir sosu var içinde. Müşterilerimiz de çok seviyorlar. Aslında çok da kimsenin iddia etmediği bir eser. Ayrıyeten su, kahve ve güç içecekleri de çok tercih ediliyor.
Bu ortada sandviç dışında mesela yeni kaşarlı dönerimiz var, falafelimiz var, Beyoğlu çikolatası var, mozaik pastamız var, soğuk sıkım meyve sularımız var. 4 günlük raf ömrü var ki nitekim yüzde 100 doğal eserler bunlar. Yani piyasada birtakım 2 yıllık ömrü olan doğal diye satılan eserler de var onlardan değil.
5 YILDA 5 BİN BAYAN ÇALIŞAN
Akaryakıt kesiminde 2018 yılında bir birincisi gerçekleştirdik ve “Shell’de Bayan Enerjisi” projemizle tüm bölüme ilham kaynağı olduk.
İŞKUR ile birlikte yürütüyoruz ve maksadımız, 5 yılda 5000 bayana istasyonlarımızda istihdam imkanı sunmak. Şu anda 3000’in üzerinde bayana istihdam imkanı sağlamış bulunuyoruz.
Pandemi boyunca şiddetli bir devirden geçiyor olsak bile sürat kesmeden istihdam sürecimizi devam ettiriyoruz. Bu periyotta 950’nin üzerinde yeni bayan çalışma arkadaşımıza istihdam yarattık.
Bayan çalışanlarımızın olduğu istasyonlarımızda hizmet kalitemizin daha da arttığını, müşteri memnuniyetinin %3 oranında yükseldiğini görüyoruz.
‘ELEKTRİKLİ GELECEĞE HAZIRLANIYORUZ’
Elektrikli araçlar akaryakıt dalını nasıl etkileyecek. Klasik yakıtların azaldığı elektrikli araçların arttığı bir geleceğe siz nasıl hazırlanıyorsunuz?
Biz 2050 yılına kadar Shell Kümesi olarak net karbon salınımını sıfır düzeyine getirme taahhüdü verdik.
2017 yılında Avrupa’da New Motion diye bir şirketi satın aldık. 22 ülkede 55 bin şarj noktası var. Bunlar daha çok bizim mesken şarj noktası ve sokaklarda gördüğümüz şarj noktaları olarak tanımladığımız noktalar. Aslında buraya daha büyük bir manada giriş yaptık. Bunun dışında farklı ülkelerde Shell Recharge markası altında süratli şarj noktaları kuruyoruz. Hollanda’da 200 Almanya’da 100’e ulaştı bu noktaların sayısı. 350 kW ‘ye kadar şarj eden süratli şarjlar koyduk.
Türkiye’de şu anda 3 tane Shell Recharge noktamız var. Burada hem regülasyonların hem de piyasanın gelişmesi ile biz de ona nazaran vakit içinde durumumuzu alacağız.
Türkiye’nin birinci LNG sıvılaştırılmış doğalgaz istasyonunu açtık. Avrupa’da da bu ağı genişletiyoruz. Bunun dışında istasyonlarımıza güneş panelleri koyuyoruz ve bu sayede istasyonlarımız elektriğini güneş gücünden sağlıyor. Şu anda bu istasyonlardan 3 tane var ve sayısını artırıyoruz.
ELEKTRİKLİ ARACA ŞARJ
KONUTTA BÜTÜN GECE İSTASYONDA 15 DAKİKA!
Artık klasik akaryakıtı almamız için bir akaryakıt istasyonunda giriş ve çıkış süremiz yaklaşık 6-7 dakika. Elektrikli araçların dolum mühleti nasıl olacak? İstasyonda kalma süremiz uzayacak mı?
Şu an meskenlerde kullanılan bilhassa Avrupa’da gördüğümüz sokak üzerinde bulunan şarj noktalarının yaklaşık 7-8 kw, 10 kw’lık şarj güçleri var. Bütün akşam orada durması gerekiyor aracın.
Bizim süratli şarj dediklerimiz işte yani 150’den 350 kw’ye kadar gidebiliyor. 15 dakikada çok yüksek bir seviyeye çıkartabiliyor aracı. Teknolojinin hızlanmasıyla tahminen de 3-5 dakika sürecek bu müddet. Yeniden istasyonda olacak bu.
Şarjın mozaik olacağını düşünüyoruz biz. Yani bir kısım işte, meskende şarj edip taşınabilir haldeyken istasyonlarda şarj edecek.
Hürriyet