Başşehir Washington ve New York’ta kaçırılan uçaklarla düzenlenen taarruzlarda, 2 bin 977 kişi hayatını kaybetti. Ayrıyeten uçakları kaçıran 19 hava korsanı öldü. Hücumlarda 6 binden fazla kişi yaralandı.
ABD iktisadının uğradığı maddi ziyan 120 milyar doların üzerinde hesaplanırken taarruzların New York kentinde ve altyapısında yarattığı maddi hasar ise 60 milyar dolardan fazla.
11 Eylül taarruzları, dünyada güvenlik siyasetleri ve diplomasi alanında birçok değişikliği de beraberinde getirdi. Bu nedenle birçok kişi tarafından “dünyanın değiştiği gün” olarak tanımlanıyor.
11 EYLÜL 2001’DE NELER YAŞANDI?
El Düstur tarafından üstlenilen ataklarda, toplam 19 hava korsanı aşağı üst birebir saatlerde kalkış yapan dört yolcu uçağını kaçırdı.
Korsanlar, yanlarında getirdikleri maket bıçakları ile kokpite girerek, uçakların denetimini ele geçirdi.
Bu uçaklardan birincisi Boston-Los Angeles uçuşunu gerçekleştiren American Airlines’ın 11 numaralı seferini yapıyordu. Bu uçak, kalkıştan kısa bir müddet sonra rotasını New York’a çevirerek kentin güneyindeki Dünya Ticaret Merkezi’nin kuzey kulesine çarptı.
İkinci uçak da yeniden Boston’dan kalkıp Los Angeles’e giden United Airlines’ın 175 numaralı sefer sayılı uçuşuydu. Bu uçak da birincisinden 17 dakika sonra Dünya Ticaret Merkezi’nin güney kulesine çarptı.
Uçakların çarpmasının akabinde kulelerde yangın çıktı ve yaklaşık iki saat sonra her iki kule de geride 1,8 milyon ton enkaz bırakarak yıkıldı.
İkinci uçağın da kuleye çarpmasından kısa bir müddet sonra açıklama yapan periyodun ABD Lideri George W. Bush, vakası “terör saldırısı” olarak nitelendirdi.
Bu açıklamadan birkaç dakika sonra American Airlines’ın Washington-Los Angeles seferini yapan 77 sefer sayılı uçuşunu gerçekleştiren yolcu uçağı ABD Savunma Bakanlığı’nın (Pentagon) batı tarafına girdi.
Kaçırılan dördüncü uçak da San Francisco’ya gitmek üzere New Jersey’den kalkan United Airlines’ın 93 sefer sayılı uçuşu oldu. Bu uçak kalkıştan kısa bir müddet sonra Pennsylvania eyaletinde boş bir yere düştü.
Uçağın içindeki yolcuların öteki ataklardan haberdar oldukları için saldırganları durdurmaya çalıştığı sırada çıkan arbede nedeniyle düştüğü öne sürüldü. Lakin uçağın öteki hücumların akabinde ABD Hava Kuvvetleri’ne ilişkin jetler tarafından vurularak düşürüldüğü de daha sonra ortaya atılan argümanlar ortasında yer aldı.
![](https://miohaber.com/wp-content/uploads/2020/09/11-eylul-saldirilarinin-uzerinden-19-yil-gecti-0-e1vJmJwx.jpg)
11 Eylül taarruzlarını planladıkları teziyle uzun vakittir Guantanomo’daki cezaevinde tutulan ve ABD’de yargılanan Halid Pir Muhammed ve Remzi bin el-Şibh verdikleri tabirde, son uçağın maksadının ABD Kongre binası olduğunu söyledi.
DÜNYADAN NASIL REAKSIYON GELDİ?
Irak hariç, ABD’nin diplomatik münasebeti bulunmayan ülkeler dahil çabucak her ülke akınların akabinde ABD’ye takviye açıklaması yaptı.
Irak’tan yapılan açıklamada, “Amerikan kovboyları, insanlığa karşı işledikleri kabahatlerin meyvesini topluyor” denildi. Filistin Idaresi, Afganistan ve İran da akınların akabinde dayanışma iletisi verdi.
NATO Kaidesi’nin bir üyeye yapılan bir taarruzun tüm üyelere yapılmış olacağını belirten 5’inci unsuru birinci defa yürürlüğe konuldu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu (BMGK), akınları kınadı ve “terörle uğraş konusunda” her türlü askeri adımı atmaya hazır olduğunu duyuru etti.
ABD NE YAPTI?
Hücumların akabinde ABD’de dış ve iç siyasette bir dizi kıymetli değişiklik yürürlüğe sokuldu.
Birinci etapta ABD tarihinde birinci defa ülkenin hava alanı kapatıldı ve ataklar sırasında havada olan yaklaşık 500 uçuş kalkış noktasına geri döndürüldü ya da diğer ülkelere yönlendirildi.
Hücumların çabucak akabinde duyuru edilen fevkalâde hal, hala yürürlükte.
İç Güvenlik Bakanlığı kuruldu, kısa ismi PATRIOT olan bir yasa çıkarılarak, “terörle mücadele” konusunda atılacak adımlar ayrıntılandırıldı ve Ulusal Güvenlik Kurumu’nun (NSA) yetkileri genişletildi.
Guantanamo adasında “yasa dışı düşman savaşçılar” ismi verilen şahısların tutulduğu bir hapishane kuruldu. Hem burada hem de daha sonra CIA’in dünyanın farklı yerlerinde El Düstur temaslı olduğu tez edilen bireylere azaplı sorgular yapıldığı ortaya çıktı.
Taarruzların akabinde Kongre’de kurulan 11 Eylül Araştırma Kurulu, çok önemli bir istihbarat zafiyeti olduğu sonucuna vardı. Bunun akabinde ABD istihbarat sistemi tekrar yapılandırıldı.
11 Eylül akınlarının akabinde ABD dış siyaseti El Kural’a karşı verdiği çabaya takviye vermeyen ülkelerin düşman olarak kabul edilmesi eksenine oturdu.
Lider Bush, akından kısa bir mühlet sonra yaptığı açıklamada, İran, Irak ve Kuzey Kore’yi “şer ekseni” olarak tanımladı.
ABD, evvel Afganistan’ı, daha sonra da Irak’ı “terörle mücadele” stratejisi kapsamında işgal etti.
![](https://miohaber.com/wp-content/uploads/2020/09/11-eylul-saldirilarinin-uzerinden-19-yil-gecti-1-5LDDXrT4.jpg)
ABD’de milliyetçilik yükselişe geçerken, FBI’ın 2014 yılında açıkladığı bir rapora nazaran 2001’e kıyasla nefret hatalarında bir düşüş görülse de Müslümanlara karşı işlenen kabahatlerde bir artış oldu.
Fikir kuruluşu PEW’un 2017 yılında yayımladığı raporda da 11 Eylül hücumlarının akabinde geçen 15 yıl içerisinde Müslümanlara yönelik taarruzların yüzde 50 oranında arttığı belirtildi.
ÖTEKI NELER DEĞİŞTİ?
En kıymetli değişimler ortasında havaalanlarında ve sivil havacılıkta güvenlik tedbirlerinin sıkılaştırılması yer alıyor. Kokpit kapıları, açılmalarını zorlaştıracak halde tekrar tasarlandı.
Sivil havacılık kesimi ağır bir ekonomik krizin içine girdi. Birtakım büyük havayolu şirketleri kapanırken, ABD Kongresi kesimin ayakta kalabilmesi için 15 milyar dolarlık mali yardım yapmak zorunda kaldı.
Yalnızca ABD’de değil, dünyanın birçok yerinde kamu binaları ve kalabalıkların olduğu yerlerin güvenlik tedbirleri artırıldı.
Hürriyet